:--': ~T~ -'--- ~

8 2 DER LEKEN SPIEGEL
Noch gheloven then noch desen ;
Scamel, stille, midel wesen,
Ende luttel spreken mede,
Dit is der rechter maechden zede 1 ) .
Aan die practische zedeleer is heel het derde boek gewijd ; hier
is de middeleeuwsche Wel-levens-conste . Waar de humanistische
uitgaat van het „Ken u zelven" en de leer der Stoa, baseert zich die
van Boendale op het ,Zoekt eerst het Koninkrijk Gods en alle
dingen zullen u toegeworpen worden" en op het „De vreeze Gods
is het beginsel der wijsheid" . Zijn leer omvat alles, zoowel de eenvoudigste
beleefdheidsvormen in het sociale leven, het groeten,
het niet anderen in de rede vallen enz . als de dingen, die 's menschen
ziel en zaligheid raken . Hier weet hij zijn lessen soms met
aardige exempelen to verduidelijken, zoo b .v . dat ook in later
tijd geliefde motief van de ouders, die grootvader verwaarloozen
en door een argeloos vlijmend woord van hun kind daarop worden
gewezen 2) .
Onderzoek naar de dingen des geloofs is dwaasheid, dat zijn
zaken die ,boven onze macht" gaan .
Eerbied voor de geestelijkheid is plicht .
Al en dochts u niet waert die persoon,
Hi is wel waert, sijts ghewes,
Daer hi na ghetekent es :
Dats Christus, dat ghijt wet,
In wies steden die priester set 9) .
Zeer interessant zijn de capita . ,Vander letteren ende vander
clergien" en „Hoe dichters dichten sullen" .
Clergie is het hoogste, dat is geestelijke kunst „van then dat
mense tasten en mach no sien" . Naast de liberale kunsten, die tot
de clergie voeren, zijn er ook nog zeven kunsten voor den leek :
Smeden ende lantwinninghe,
Wolle werc ende scepinghe,
Nayen ende arsatrie dan,
Conste van gietene volghet bier an .
Maar dit zijn bastaarden ,omdat mense werct mitter hant"
Voor de dichtkunst zijn drie dingen onmisbaar .,,Gramarie is
') II, 7,46 .
') III, 3, 334 .
s) III, 4, 28 .