:--': ~T~ -'--- ~

TOONEELSCHRIJVERS EN TOONEELSPELERS 6 23
George Sand bereikten . Druk gelezen werd de emancipatie-roman
van ± 1890 Hilda van Suylenburg, door Cecile de Jongh van
Beek en Donk . Elise van Calcar verviel meer in het spiritistische ;
Cornelie Huygens had succes met haar socialistischen roman
Barthold Meryan . Een prachtige karikatuur op de politieke toestanden
van omstreeks 1885 was Kippeveer door Cosinus (Heuff) .
Tegen het einde van deze periode verschijnen een paar tijdschriften,
waarin zich teekenen van nieuw leven vertoonen . De
Lantaarn, een weekblad, en De Banier, een maandschrift (1875) ;
Marcellus Emants, een der redacteuren van het laatste, heeft
zijn beloften gehouden .
,,Het Hollandsche publiek slikt alles in vertaalde stukken en is
kleingeestig in opvatting van 't oorspronkelijke", zegt Multatuli
ergens in zijn Brieven van de laatste periode terecht . Dat was zoo
in zijn dagen, toen het oorspronkelijke inderdaad niet veel to beduiden
had, al was er dan ook wel eens een enkel typisch Hollandsch
tooneelstuk onder, en 't is nog zoo . Shaw staat voor een
Hollander mijlen boven Heyermans .
Ik mag hier geen opsomming geven van de stukken, waarmee in
het begin der eeuw \Vattier, Snoek, Bingley hun triumfen vierden .
Dat waren vooral melodramatische ,draken" van Kotzebue en
Iffland, die toch wel hun bijzondere charme en litteraire beteekenis
hadden, dingen als de Schipbreuk van de Medusa . Later komen
daarbij Lazaro de Veehoeder of Misdaad en Wraak, Ben
Leil of de zoon der nacht . In het oorspronkelijke stond Wiselius
bovenaan met zijn nieuw-klassiek drama . Hij ijverde voor een
tooneelschool en heeft voor korten tijd een zoo hoogst nuttig instituut
tot stand gebracht .
Warnsinck erkent in 1836 „de introductie van de romantische
Muze op het tooneel" . Met Shakespeare, Schiller, Goethe en Schlegel
kan hij zich desnoods vereenigen, maar de ,wanschepsels der lichtzinnige
Franschen", Hugo, Dumas e . a ., moeten geweerd worden .
Van een bepaalde campagne tegen het nieuwe klassieke drama
als onder Hugo en Gautier in Frankrijk, is hier dan ook geen sprake
. Van Lennep tracht wat frischheid to brengen met zijn Dorp
aan de grenzen (1830), maar toch slechts zeer betrekkelijk . Een
Dichter aan de bank van leening (1867) getuigt van Van Lennep's
liefde voor en kennis van Vondel en zijn vrienden . Het blijspel De