:--': ~T~ -'--- ~

THIJM TEGENOVER DE KUNST 6 1 1
bovendien een romantisch kunstenaar, doortrokken van het
Katholieke gevoelsleven .
In zijn aanleg was Thijm beschaafder, als kunstenaar en
mensch ontwikkelder, geletterder dan Hofdijk, maar met deze behoort
hij tot de beste onzer romantici door zijn innerlijke kracht
van overtuiging, door de echtheid en zuiverheid van zijn gevoel .
Ook Thijm begint zijn letterkundige loopbaan met onder de
bekoring van Byron to komen door diens rijkdom van vorm ;
maar spoedig wint Bilderdijk het door zijn gedachte ; Bilderdijk
is voor hem naast Vondel de groote meester gebleven .
In de Duitsche romantiek had zich een sterk Katholiek element
geopenbaard ; met de kennis der middeleeuwen was daar de mystiek
en de Maria-vereering herleefd . Vandaar dat Thijm zich na
verwant voelde aan de Duitsche romantiek, in het bijzonder in
deze richting . Van Schiller b .v . had hij een echt Bilderdijkiaanschen
afkeer .
Van zijn twaalfde jaar heeft hij de poezie beoefend, maar daarnaast
heeft hij zich als dilettant in allerlei wetenschap ingewerkt,
in taalstudie, heraldiek, aesthetica, architectuur, geschiedenis .
Ook was hij een scherp en meedoogenloos kriticus . Doch hij
streed voor de hem heilige zaak van schoonheid en geloof . Ieder
voelde dat, en hoe hevig zijn aanval ook was, vijandschap kon
niet opschieten ; men reikte hem weder de hand .
Zijn aesthetica ging uit van een schijnbaar uiterst vrij standpunt
: „De roeping van de kunst is het uitdrukken der schoonheid
; dit is al wat men van haar kan vergen, en het heeft niet
met zedelijkheid, nuttigheid en zelfs niet met wetenschappelijkheid
in het algemeen to maken . Doch gelijk geen mensch gezegd
kan worden kunstenaar en niets anders den kunstenaar to zijn,
zoo kunnen ook al onze handelingen eene minder of meer volkomene
uitdrukking zijn van onze geheele menschheid 1)" . Hij voelt
een nauw verband tusschen kunst en de hoogste waarheden van
het geloof en deze behooren ten slotte tot het wezen der kunst . Zij
is dus niet als bij de Reveil-mannen een dienares van het geloof,
maar als vanzelf sprekend van het geloof doortrokken ; kunst en
geloof smelten samen en zoo behoeft de kunst er niet in de
eerste plaats op gericht to zijn geestelijk nut to stichten .
Thijm's eerste bundeltje Viooltj es (1844) was enkel voor vrien-
1 ) Geciteerd bij Poelhekke, Noord en Zuid, XVIII, 436 .