:--': ~T~ -'--- ~

OVERIGE WERKEN VAN BOSBOOM TOUSSAINT 633
rensz (1846-1855) . Daar gaat een zwoegende, heete levensadem
door dit boek ; in dit drama van zijn held, van den gefolterden
geest van Reingoud, is een tegenstelling van karakters, zoo vast
en klaar ontleed, een rijkdom van sentimenten en levensbeschouwingen,
zoo scherp geteekend, als we slechts in bet beste van de
wereldlitteratuur aantreffen . Jammer, dat dit alles door eenige
stellig voor de groote massa van lezers hinderlijke eigenaardigheden
wordt omfloerst . Wie zich niet geheel aan haar geven kan,
vindt haar langdradig .
Een diep en fijn begrip van de draagster van alles in bet leven,
de liefde : de teugellooze passien, de Platonische liefde, oprechte
huwelijksmin en bovenal de goddelijke liefde, is de breede basis
van dit forsch en statig paleis van nobele verbeeldingen . En bet
liefdeleven van haar held Gideon Florensz is bet liefdeleven van
Toussaint zelf . Onopzettelijk wellicht heeft zij aan bet Teed, dat
haar ziel trof in haar ongelukkige verloving met Bakhuizen, aan
den strijd, then ze to strijden had, aan bet geluk, dat haar ten
slotte wachtte in haar huwelijk met den schilder Boshoom, aan
heel haar zieleleven van 1845 tot 1855, gestalte gegeven in den
held van haar roman . Zijn vroomheid is de hare, zijn afkeer van
dorre dogmatiek, starre geestdrijverij, eigengerechtigde verdoeming
is de hare ; als Gideon staat zij buiten en boven partijen,
handhaaft zij haar geestelijke vrijheid, en toch is zij een Christin,
die van den geest en de leer van Christus ook niet bet minste zal
verloochenen en gering achten . In de kracht van dat geloof kan
ze zoowel een Reingoud als een Gideon, een Graswinckel als een
Majoor Frans scheppen .
Geertruida Toussaint werd geboren to Alkmaar, waar haar wader
apotheker was ; zij had geen prettig thuis ; van haar achtste
jaar werd ze to Harlingen bij haar grootouders opgevoed . In 1830
kwam ze to Alkmaar terug ; ze gaf een tijdlang huisonderwijs to
Hoorn . Toen ze eenmaal met schrijven begon, trok ze spoedig de
aandacht der Gidsredactie, en heeft ze van haar pen kunnen leven .
Het huffs Lauernesse (1840) was haar eerste boek, waarin ze
een vaderlandsche stoffe behandelde, den intocht der hervorming
in deze landen aan bet hof van den humanistischen bisschop Philips
van Bourgondie . Met dit boek en haar Majoor Frans werd ze
stellig bet meest populair bij bet groote boekverslindende publiek .
Een kroon van Karel den Stoute verscheen bet eerst in De Gids