:--': ~T~ -'--- ~

MARNIX VAN SINT ALDEGONDE 2 1 1
bedelknaap, waarvan de teekening naar de natuur zoo zeer in
overeenstemming was met den artistieken drang bij ons eigen
yolk . Zoo is Velasquez verwant aan onzen Hals .
Philips Marnix van Sint Aldegonde (1539-1598) behoort bij de
volkskunst ; wat hij als kunstenaar schreef, was gericht tot het
yolk en leefde in bet yolk . Zijn familie stamde uit Savoye ; hij
werd geboren to Brussel ; Fransch, zoowel als Nederlandsch was
zijn moedertaal. Vroeg las hij Macchiavelli, Rabelais en Henri
Estienne . Na zijn vorming aan de hoogeschool to Leuven bezocht
hij Frankrijk en Italie . In zijn hervormingsideeen werd hij bevestigd
to Geneve . Als hij in 1561 die stad verlaat, is hij Calvinist
in merg en been, toegerust met grondige theologische kennis en
groote talenkennis, in het bijzonder ook van Grieksch en Hebreeuwsch
. Aan den opstand, de zaak van het vaderland, neemt
hij met hart en ziel deel, onvermoeid werkzaam, to velde en in de
studiecel, als staatsman en theoloog . Repos ailleurs, ziedaar een
lijfspreuk, die werkelijk den inhoud van het leven weergeeft . Hij
was zeer Franschgezind, gekant tegen Engelschen invloed . Hij
bewonderde Henri IV. De val van Antwerpen werd hem ten
deele geweten . Sedert leefde hij ambteloos op West-Souburg of in
Leiden, waar hij in opdracht van de Staten aan een Bijbelvertaling
werkte . Toch is hij sedert 1590 in zijn laatste levensjaren nog
voor politieke zendingen gebruikt .
Hij was een man, die vast en onwrikbaar stond in zijn geloof ;
twijfel was bij hem ondenkbaar . Hij was onverdraagzaam en niet
afkeerig van de vervolging van hen, die in zijn oog ketters waren .
Maar hij was ook bereid to lijden voor zijn geloof . Voor een tegenstander
had hij slechts verachting, omdat deze zijn waarheid, die
de waarheid was, niet had . Debat was onmogelijk . Hij had slechts
sarcastischen spot voor zijn tegenpartij .
Met zijn theologische strijdschriften kunnen we ons hier niet
bezighouden . Zijne litteraire beteekenis dankt hij vooral aan de
Psalmvertaling en aan den Biencorf . Het Wilhelmus is omstreeks
1572 het strijd- en troostlied der Geuzen . Het is gecomponeerd
naar de Fransche wijs van een spotlied op de Hugenoten Chanson
de la ville de Chartres, assiegee par le prince de Conde . De traditie
schrijft het, waarschijnlijk terecht, toe aan Marnix . Over de
psalmvertaling spraken we reeds . De losheid en eenvoud van de