:--': ~T~ -'--- ~

HENRIETTE ROLAND HOLST . 743
ontving to Brussel een Fransche opvoeding en schreef eerst Fransche
verzen . Na '80 schreef zij Hollandsch en werd een meesteres
in het beheerschen van het sonnet . Verscheidene bundels werden
vereenigd in Poezie (1892) en Verzen (1893) . Daarna volgden nog
Blanke duiven (1895), Diepe wateren (1897), Stille Dalen (1898),
Najaarsstormen (1900), Bleeke luchten (1909), Herfstdraden
(1910), Avondwolken (1911) .
De meeste van haar verzen verschenen eerst in De Gids . Haar
eerste bundels werden terstond zeer geprezen, ook door De
Nieuwe Gids . Haar verzen kenmerken zich van den aanvang door
een droeven weemoed om verloren geluk, troostelooze herinnering
aan verloren liefde . Haar massa-productie in denzelfden toon tot
op den huidigen dag doet ons twijfelen aan de echtheid, de zuivere
gevoeldheid van haar werk . Zij heeft de eerlijkheid gemist, die we
hiervoor in Kloos' verzen door Van de Woestijne hoorden roemen .
Van Eeden stelt in zijn bekend opstel Over woordkunst verschillende
verzen van een door hem niet met name genoemde
dichteres tegenover elkaar en komt dan ten slotte tot de vraag :
,,Maar wie zal ons met verstandelijke redenen uiteen zetten
waarom dit wel echt is en het vorige niet ? Is de beeldspraak
zuiverder? De visie scherper? De klank sonoorder? De gedachte
dieper? De stemming . . . . nu ja, wat is dat? Ook de genoemde
dichteres heeft stemming willen weergeven . Ze heeft zelfs, naar
ik vrees op stemmingen geaasd met professioneelen hartstocht .
Ze gaat niet uit wandelen of ze loert onder den druk van haar
verantwoordelijkheid als Neerlands eerste dichteres, of er hier of
daar geen stemmingsbeeldjes fladderen, die zij kan verschalken
in een keurig geborduurd son-netje . Doch dat gaat maar zoo niet .
De vlindertjes kreukelen . Man fiihlt die Absicht and man ist
verstimmt ." 1)
Henriette Roland Holst-Van der Schalk (geb . 1869) maakte
terstond naam met haar Sonnetten en Verzen in terzinen geschreven
(1895) . Hierin is zij nog de eenzaam droomende ; maar het gemeenschapsgevoel
is in haar ontwaakt ; zij sloot zich aan bij de
socialistische partij en werd een hartstochtelijke strijdster, wat
aan haar kunst geen schade heeft gedaan . Meer dan Gorter wist
zij ook door haar poezie to leven voor de gemeenschap . Uit haar
verzen spreekt een krachtige, edele natuur, die gedragen wordt
11 X X to eeuw, 1902, II, p . 288 .