:--': ~T~ -'--- ~

VANDER FEESTEN 45
kende Peitsche, zonder welke het volgens Nietzsche niet geraden is
zu Frauen to gaan, acht hij overbodig . Met nadruk beweert hij
Sla ze niet . Het stomme dier weet niet beter . Wat ze doet, doet ze
uit instinct . Als ge daar met ruw geweld tegenin gaat, wordt het
nog erger . Met dat al komt de Minnaar niet verder ; Liefde spreekt
hem moed in en roept al haar vazallen op om hem to helpen . Na
een fellen aanval op de bedelorden en hun recht om de biecht of
to nemen, na nog allerlei strubbelingen, waar nog heel wat nieuwe
allegorische persoonlijkheden bij to pas komen, wordt de toren,
waarin Suete Ontfaen gevangen zit, door Venus zelf met al haar
baronnen belegerd . Als alle tegenstanders voor zoo groot een
macht gevlucht zijn, de Liefde heeft gezegevierd, nadert de
Minnaer den rozenstruik en
plucte met joien harde groet
Van then rosere die Rose roet,
Die hi daer scone gewassen sach,
Ende is ontspranc, ende doe wast dach .
De droom is uit .
De Roman de la Rose vond terstond succes en bestrijding,
Chaucer vertaalde hem in 't Engelsch, Petrarca waardeerde hem .
Christine de Pisan (in de 15de eeuw) verzette zich vol verontwaardiging
tegen zijn cynisme en immoraliteit ; Gerson schreef er een
tractaat tegen ; doch de eerste Fransche humanisten voelen weer
bewondering voor de kennis der oudheid, die Clopinel ontvouwt ;
Marot geeft een nieuweren vorm aan het boek en in then vorm is
het drie eeuwen lang herdrukt .
Met den roman van de Roos doet ook bij ons de allegorie in d,
kunst (in een enkelen ridderroman kwam ze al wel voor) vooi
goed haar intocht, maar vooral ook de bespiegelende, wijsgeerige
toon . Men mag het een verderfelijk boek noemen,
wie de verdere stroomingen in onze cultuur wil begrijpen, moet
zich van de beteekenis van deze allegorie goed rekenschap geven
en niet in de eerste plaats op het verderfelijke zien .
We bezitten nog een Ars amandi in het middelnederlandsch,
waaraan ik hier even moet herinneren . Vander Feesten een proper
dinc, van betrekkelijk kleinen omvang, invierregelige strofen, misschien
uit het laatst der 14e eeuw . De dichter ontmoet op een
feest een aardige jonkvrouw, die hem behulpzaam is bij het snij-