:--': ~T~ -'--- ~

DE,,BEWEGING VAN TACHTIG" EN WAT ER UIT
GROEIT
INLEIDING
We zagen Breero in extase voor Heinsius' Lofsanck van Jesus
Christus, Vondel, Hooft, Huygens, Van Baerle hoog loopen met
Jan Vos. Vondel volgt gedwee in eigen werk den raad van den
bloeddorstigen glazenmaker en gelooft vast in de genialiteit van
zijn eigen decadenten . De 18de-eeuwers stellen hun Hoogvliet boven
den besten dichter uit den gouden tijd en wie dieper in de litteratuurstudie
doordringt dan bij deze schets mogelijk is, kan gansche
scharen lang vergeten dichters en prozaisten ontmoeten,
vooral in de 18de en 19de eeuw, die, als ze geloofd hebben in den
lof, hun door tijdgenooten toegezwaaid, de eeuwige ruste zijn ingegaan
in de heilige overtuiging, dat ten minste hun aardsche onsterfelijkheid
verzekerd was .
Deze feiten stemmen tot deemoed den overmoedige, die het
wagen durft de historische schets van onze litteratuur voort to
zetten tot op den huidigen dag, wekken wantrouwen in eigen geesdriftige
vereering, in eigen antipathie, dwingen hem van zelf tot
een zedige, meer objectieve bloote meedeeling van de feiten, die
zich in de litteratuur van zijn tijd voordoen . Het modern, vbbr
vijfentwintig jaar aangebeden als de hoogste kunst, verliest bij
herlezing thans soms reeds veel van zijn ouden glans en glorie .
Hoe zal het gaan met het nog modernere uit onze onmiddellijke
nabijheid?
Dit staat echter vast, dit is de schitterende tegenstelling tusschen
het heden en onze litteratuur, die ligt tusschen de grooten
der 17de eeuw en 1880, dit is het heuglijke feit, - en daarbij behoeven
we onze tijdgenooten niet to vergelijken met Hooft, Breero
en Vondel, al houdt sommiger werk het er wel naast uit, - dat
onze letterkundige kunst van na '80 gegroeid is tot de volkomen
gelijkwaardige van de contemporaine in het buitenland, dat ze
met behoud van eigen nationaal karakter op een cosmopolitisch