:--': ~T~ -'--- ~

LOVELING . TONY . DAUTZENBERG 669
De werken van de gezusters Loveling (Virginie, geb . 1836, Rosalie,
1834-1874) behooren tot de voorloopers van de ook hier in
het Noorden populaire Vlaamsche kunst, vooral dat van de eerste
. Eenige van haar novellen verschenen o .a . in De Gids . Ook
zij zijn tot op zekere hoogte realisten, maar er is meer warmte en
gevoel in haar werk . Virginie doet niet onder voor onze beste novellisten
van vo6r '80 .
Naast haar staat Anton Bergmann (1835-'74), een jong advocaat,
die voortkwam uit den kring der liberale Vlaamschgezinde
studenten, die zich to Gent omstreeks 1855 om Vuylsteke schaarden
. Onder het pesudoniem Tony schreef hij Ernest Staes, Schetsen
en Beelden (1873), een geidealiseerde levensgeschiedenis, die
de Vlamingen terecht als hun Camera Obscura beschouwen, dat
wil zeggen : Wat de Camera voor ons was en is, is Staes voor het
Zuiden, zachte humor van het dagelijksch best aan ; minder krachtig
en zelfbewust misschien van techniek, maar milder, warmer
van geest . Het verschil in volkskarakter tusschen Noord en Zuid
teekent zich duidelijk of in beide boeken . Tusschen '53 en '73
schreef Tony nog verschillende studies, die in '75 bij elkaar verschenen
als Verspreide Schetsen en Novellen . Afzonderlijk verschenen
nog Twee Reisnovellen van den Rijn, vol lichten, vroolijken
humor.
Een overdreven cultus van den vorm- een bewijs, dat men
zich ging voelen in de litteratuur - vooral onder Duitschen invloed,
doet zich voor bij de dichters Johan Michael Dautzenberg
(1808-'69), een Limburger uit Heerlen, Frans de Cort (1834-
'78) en Jan van Droogenbroeck (1845-1902) . Zij werkten naar
Herder, Schlegel, Ri ckert, Platen, Bodenstedt en pasten klassieke
en middeleeuwsche metra toe .
Dautzenberg vooral prutst ook aan versjes in pseudo-middeleeuwsche
taal en laat zijn hexameters vloeien, soms lang niet onverdienstelijk,
in het bijzonder als zijn hart overvloeit van jeugdherinneringen
aan het Heerlener landschap . De Cort doet ook aan
hexameters, doch weet op zijn tijd den volkstoon to treffen in gevoelige
gedichtjes, als het bekende Moeder en Kind en In het zonnig
kooiken . Ook vertaalde hij liederen naar Burns . Uiterst gezocht
en ridicuul is de verre navolging op het spoor van Ri ckert
en Platen naar Oostersche poezie bij Van Droogenbroeck . Zijn