HBV'de Tedavi - EKMUD
HBV'de Tedavi - EKMUD
HBV'de Tedavi - EKMUD
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Erişkinde Aşılama:<br />
İnfluenza Aşısı: Risk Gruplarına<br />
Tarih boyunca enfeksiyon hastalıkları insanlığın<br />
gündemini meşgul etmiştir. Önce<br />
düşünme, sonra gözlemleme, sonra da kanıtlama<br />
birbirini izlemiştir. Kanıta dayalı tıp, bugün<br />
bir teoremi savunurken ya da karşı çıkarken<br />
oluşan büyük bilgi birikimini değerlendirmeyi<br />
öngörmektedir. Ama bazen bütün bilim dallarında<br />
olduğu gibi bazı beklenmedik sonuçların<br />
beklenmedik hamlelere bağlı olduğu da unutulmamalıdır.<br />
Aşılama çalışmaları her zaman öngörülen<br />
sonuçları doğurmamıştır. Viral etkenlere yönelik<br />
aşılar, tek ya da az sayıda antijenik varyasyonun<br />
olduğu durumlarda, oluşan koruyuculuğun<br />
ömür boyu sürmesi nedeniyle çok başarılı<br />
olmuştur. Toksoid aşılar, insanlığı tehdit eden<br />
büyük hastalıkların önlenmesi için hala tek<br />
silahımızdır. Henüz gerçekten koruyucu ve<br />
güvenli bir aşının üretilemediği hastalıkların<br />
yanı sıra aşısı olup aşılama üzerine tartışmalarının<br />
sürdüğü durumlar da mevcuttur.<br />
Aşı, sadece kişiyi hastalıktan korumakla kalmaz<br />
ayrıca toplumları da hastalıklardan korur.<br />
Aşılama programları denince dünyanın her<br />
yerinde, gelişmiş ya da geri kalmış, çocukluk<br />
çağı aşılamaları kastedilmektedir. Oysa erişkin<br />
yaş grubu da artık pek çok aşı ile aşılanmaktadır.<br />
Bu nedenle son birkaç yıldır ülkemizde<br />
çeşitli gruplar tarafından erişkin aşılama programları<br />
oluşturulmaktadır. Sağlık Bakanlığı da<br />
artık kendi internet sayfasında erişkin aşılama<br />
şeması yayınlamaktadır. Bilinmektedir ki günümüzde<br />
erişkinler, halen aşı ile önlenebilir hastalıklardan<br />
ölebilmektedir. Bunun nedenleri; aşılamanın<br />
çocuklardaki gibi erişkin bakımının<br />
bir parçası olarak görülmemesi, kişilerin aşıların<br />
etkinliği ve yan etkileri konusunda şüpheleri<br />
nedeniyle aşı olmamaları, erişkin immünizasyonu<br />
ile ilgili bir sağlık politikasının olmayışı<br />
ve aşı maliyetinin kişi ve hükümetlere getirdiği<br />
yük nedeniyle kaçınılmasıdır. Dünyada erişkinlerde<br />
hedeflenen grupların ancak %10-20’si<br />
aşılanabilmektedir.<br />
Çocukluk çağında sık rastlanılan ve o yaş grubunda<br />
morbiditesi ve mortalitesi yüksek olan<br />
bu hastalıklarda aşılama gereklidir. Bu konuda<br />
yapılan kampanyalar ya da rutin aşılama programları<br />
ile yüksek aşılama oranlarına ulaşılabilmekte<br />
ve herd bağışıklık sağlanarak etkenin<br />
126<br />
toplumda dolaşması durdurulabilmektedir.<br />
Toplumda ve ebeveynlerde bu konuda -çocukların<br />
aşılanmasının gerekliliği- var olan farkındalık<br />
ve gereklilik erişkin yaş grubu için de vardır<br />
denilemez.<br />
İnfluenza için aşılama, salgın dönemleri ve mevsimsel<br />
bağışıklama olarak iki parçada değerlendirilmelidir.<br />
Mevsimsel influenzadan yılda<br />
350.000-500.000 kişinin öldüğü, üç ile beş<br />
milyon kişinin hastalığı geçirdiği tahmin edilmektedir.<br />
Antijenik şift ve drift nedeniyle her yıl<br />
aşı olunması gereklidir. Mevsimsel bağışıklamada<br />
tüm dünyada risk gruplarının aşılanmasının<br />
maliyet-etkin olduğu yönündeki kanıya bağlı<br />
olarak aşılama önerileri mevcuttur. Özellikle<br />
aşılanması istenen grup; 65 yaş üstü sağlıklı<br />
popülasyon, kronik hastalığı olanlar ve sağlık<br />
çalışanlarıdır. Hemen tüm ülkelerde bu grupların<br />
aşılanması sosyal güvence altına alınmıştır.<br />
Ancak yapılan analizler göstermektedir ki aşının<br />
her yıl yapılması gerekliliği, yapıldığı yıllarda<br />
da tüm ataklardan korumuyor olması, diğer<br />
virüslerin benzer klinik tablolar oluşturabilmesi<br />
nedeniyle aşı olması önerilen gruplarda aşılanma<br />
oranları istenen düzeylere ulaşmamaktadır.<br />
Oysa bilinmektedir ki mevsimsel influenza aşısı<br />
ile hastaneye yatış ve ölümlerde azalma tespit<br />
edilmiştir. Risk grupları aşılanmalıdır, çünkü<br />
hastalıkların sonuçları ağır olabilir ve aşılama<br />
bu gruplarda maliyet-etkindir.<br />
Salgın dönemleri ise farklı değerlendirilmelidir.<br />
Salgının atak hızı, virüsün neden olduğu mortalite<br />
ve morbidite, etkilediği popülasyon değerlendirilmeli<br />
ve toplumun düzeninin devamı için<br />
gerekli tüm grupların aşılanması amaçlanmalıdır.<br />
Ancak son yaşanan salgın göstermiştir ki<br />
halkın iyi bilgilendirilemediği, farkındalığın<br />
yaratılamadığı durumlarda aşılama oranları çok<br />
düşük kalmaktadır. Son salgında izlenen aşıyı<br />
red nedenleri tüm dünyada incelendi. Sağlık<br />
çalışanlarında aşıyı red oranı yüksekti ve aşı yan<br />
etkileri konusundaki şüpheler ve aşının gerekliliğinin<br />
sorgulanması ile ilişkili bulundu. Sağlık<br />
çalışanlarının aşıyı kabul etmeyişi negatif bir<br />
etki yarattı. Aşılanma hızları ülkeler ve gruplar<br />
arasında çok büyük farklılıklar gösterdi (%1-44)<br />
ve genel olarak tüm dünyada istenen aşılanma<br />
oranlarına ulaşılamadı.<br />
Sonuç olarak; başlangıçta hedefe odaklanmak<br />
ve iyi bilgilendirme yapmak ve bu yolla risk<br />
3. Türkiye <strong>EKMUD</strong> Bilimsel Platformu
Change language