HBV'de Tedavi - EKMUD

Tüberküloz:
Yan Etki Yönetimi
%0.1’inden azında görülür. Ancak bu reaksiyonlar
ciddidir ve rejimde değişiklik yapmayı gerektirir.
Etkileşimler:
Yiyecek: Aç karnına alınmalıdır. Besinler absorpsiyonunu
azaltabilir.
İlaç: Antiasitler emilimini geciktirebilir. RIF
CYP450 indükleyici olduğu için oral hipoglisemik
ajanlar, proteaz inhibitörleri, nonnükleozid
revers transkriptaz inhibitörleri, oral antikoagülanlar,
antidepresanlar, benzodiazepinler, betaadrenerjik
blokerler, steroidler, oral kontraseptifler,
siklosporin, digoksin, fenitoin, nifedipin,
simvastatin, kinin, flukonazol, itrakonazol ve
makrolidler gibi ilaçlar ile etkileşime girer ve bu
ilaçların plazma konsantrasyonlarında azalma
olur. RIF kullanan hastalarda ilaçlar en az 12
saat arayla verilmelidir.
Pirazinamid (PRZ)
Nikotinik asit derivesidir, moleküler yapısı INH’
ye benzer. Hem dormant hem de çoğalan mikobakteriler
üzerine etkilidir. Karaciğerde metabolize
olur ve %70’i idrar ile atılır. Böbrek yetmezliği
olan hastalarda kreatinin klerensine göre
dozu ayarlanmalıdır. İlaç kan-beyin bariyerini
geçer ve plazma ve serebrospinal sıvı konsantrasyonu
benzerdir. Gebelik kategorisi C’dir.
Minör yan etkiler:
Gastrointestinal reaksiyonlar: Bulantı, kusma
ve iştahsızlık gibi gastrointestinal semptomlar
PRZ tedavisi alanlarda sıktır.
Hiperürisemi ve artralji: Hiperüriseminin
mekanizması ürik asidin renal tübüler sekresyonunu
inhibe etmesiyle ilişkilidir. Genellikle
hasta asemptomatiktir. Artralji nonsteroid antienflamatuvar
ilaçlara iyi yanıt verir.
Ekzantem ve kaşıntı: Antihistaminik verilmesini
gerektirebilir.
Dermatit: PRZ tedavisi fotosensitivite dermatitine
neden olabilir.
Majör yan etkiler:
Ciddi ekzantem ve kaşıntı: Ciddi ekzantem ve
kaşıntı oluşursa PRZ kesilmelidir.
Miyoglobulinüri ile birlikte rabdomiyoliz ve
renal yetmezlik: PRZ’nin nadir bir komplikas-
22
yonudur ve bu durumda PRZ kesilmelidir.
Gutlu hastalarda akut artrit: PRZ tedavisinde
gutlu hastalar hariç artrit nadirdir. Allopürinol
kullanımı ve diyet değişiklikleri gerektirebilir.
Hepatotoksisite: PRZ en hepatotoksik ilaç olduğundan,
dozu hastanın kilosuna göre ayarlanmalıdır.
Maksimum günlük dozu 35 mg/kg’dır.
PRZ’nin indüklediği hepatitlerde PRZ tedavisine
geçici ara vermeli ve sonra tekrar devam
etmelidir. Karaciğer yetmezliği olan hastalar çok
yakın takibe alınmalıdır.
Etkileşimler:
Yiyecek: Besinler ile etkisi çok azdır.
İlaç: Antiasit emilimine etki etmez. Zidovudin
ile kombinasyonunda PRZ’nin etkisi azalabilir.
PRZ siklosporin konsantrasyonunu azaltabilir.
Etambutol (ETB)
Bakteriyostatik bir ilaçtır, etki mekanizması tam
olarak bilinmemektedir. Olasılıkla D-arabinozun
arabinogalaktona dönüşümünü engellemektedir.
Asıl hızlı gelişen basillere etkilidir.
Karaciğerde metabolize olur, %50-80’i idrarla,
%20’si dışkıyla atılır. Karaciğer yetmezliğinde
doz ayarlaması gerekmez. Hemodiyalize giren
ya da kreatinin klerensi 30 mL/dakika az olan
hastalarda haftada üç kez 15-20 mg/kg verilmelidir.
Gebelik kategorisi B’dir.
Yan etkiler: ETB genellikle iyi tolere edilir.
Çoğu yan etkisi doz ilişkilidir, 15 mg/kg’ın üzeri
dozlarda görülür.
Retrobulber nörit: Genellikle reversibldır. Doz
ve verilme zamanı ile ilişkilidir. Bulanık görme,
görme keskinliğinde azalma, yeşil renk görme
kaybı (bazı durumlarda kırmızı) olur. Retrobulber
nörit riski 15 mg/kg/gün alanlarda %1’den azdır.
Ancak iki aydan fazla 35 mg/kg/ gün doz alan
hastalarda bu risk %15-18’dir. Bu durumda ilaç
hemen kesilmelidir. Genç çocuklara görme aktivitesini
değerlendirmek zor olduğundan ETB
vermekten kaçınılmalıdır.
Periferik nörit: Nadir bir yan etkidir, piridoksin
verilmesinden sonra düzelir.
Diğer: Gastrointestinal semptomlar (bulantı,
kusma, karın ağrısı, hepatotoksisite), hematolojik
semptomlar (eozinofili, nötropeni, trombositopeni),
kardiyovasküler belirtiler (miyokardit,
3. Türkiye EKMUD Bilimsel Platformu