HBV'de Tedavi - EKMUD
HBV'de Tedavi - EKMUD
HBV'de Tedavi - EKMUD
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Biyoterörizm:<br />
Karşı Savunma ve Hazırlık<br />
ve hava güvenliğinin sağlanması ile biyolojik<br />
silahlar kullanılmadan bertaraf edilmesidir.<br />
Pasif savunma; saldırıya maruz kalındıktan<br />
sonra, neden olacağı zararı en az düzeyde tutmaya<br />
yönelik alınan önlemler bütünüdür.<br />
Biyolojik silahların çok küçük miktarlarda dahi<br />
etkili olmaları, farklı özellikte biyolojik ajan<br />
sayısının fazla olması, bunların hangisinin ne<br />
zaman kullanılacağının bilinememesi, inkübasyon<br />
süresine bağlı olarak etkilerinin geç ortaya<br />
çıkması, tanının zaman alıcı ve özel cihaz ve<br />
uzman personele ihtiyaç duyulması gibi sebepler<br />
bu ajanların saptanması özellikle de önemli<br />
olan erken saptama ve tanımlamayı güçleştirmektedir.<br />
Bu zorluklara rağmen biyolojik saldırıyı<br />
en erken şekilde tespit etmek savunmanın<br />
en önemli unsurunu oluşturur.<br />
Biyolojik bir saldırının tespiti istihbarata dayalı<br />
bilgiler, kişi veya özel eğitimli ünitelerin gözlemi,<br />
epidemiyolojik veriler ve çeşitli otomatize<br />
cihazlar vasıtasıyla yapılabilir. Genellikle ilk<br />
fark edilme sağlık merkezlerinde nadir görülen<br />
bir hastalığın tespit edilmesi veya çok sayıda<br />
başvurusuyla olmaktadır. Bu nedenle sağlık personelinin<br />
eğitimi ve sağlık kuruluşlarının biyoterörizme<br />
hazırlıklı olmaları korunmada oldukça<br />
önem arz etmektedir.<br />
Biyolojik saldırıdan şüphelenildiğinde derhal<br />
sürveyans çalışması başlatılmalı, diğer yandan<br />
gerekli örnekler alınıp etken saptanmalıdır.<br />
Etkenin yayılma yönteminin saptanması ve kirlenmenin<br />
genişliği tespit edilmeye çalışılır.<br />
Maruz kalan personele dekontaminasyon, profilaksi<br />
ve gerekli durumda tedavi başlanır.<br />
Sağlık Kuruluşlarında Hazırlık<br />
Her bir sağlık kurumu kendi imkan ve kabiliyetleri<br />
çerçevesinde geniş çaplı karşı savunma<br />
ve hazırlık planı oluşturmalıdır. Bunu yaparken<br />
plan ve talimatların yerel ve ulusal (Sağlık<br />
Bakanlığı) sağlık otoritesi ile iş birliği içerisinde<br />
olacak şekilde hazırlanması gerekir.<br />
Biyoterörizme karşı savunma planlaması mevcut<br />
afete hazırlık ve diğer acil durum yönetim<br />
planları içine dahil olabilir. Ayrıca, bu tür bir<br />
hazırlık doğal sebeplerle ortaya çıkan epidemi<br />
ve pandemi gibi geniş çaplı salgınların tespiti ve<br />
müdahalesi açısından da faydalıdır. Her bir sağlık<br />
kuruluşu geniş ve kapsamlı haberleşme ve<br />
154<br />
yönetim ağının altyapısının oluşturulmasından,<br />
hastaların sağlık kuruluşuna kabulü ve gerektiğinde<br />
bir üst merkeze transferi konularını da<br />
içerecek şekilde imkan ve kabiliyetlerini belirlemeli<br />
ve buna göre planlama yapmalıdır.<br />
Sağlık kuruluşlarının şüpheli bir salgın durumunda<br />
önlem ve kontrol tedbirlerini uygulamaya<br />
ve acil eylem planını devreye sokmaya yetkili<br />
görev tanımı iyi yapılmış KBRN komitesi<br />
olmalıdır. Biyoterörist saldırı şüphesi olduğunda<br />
sağlık kuruluşunun kendi personeli, il ve<br />
ulusal sağlık otoritesi, 112 acil servis merkezi,<br />
RSHM ve il referans merkezleri ile iletişimi sağlayan<br />
haberleşme ağı devreye sokulmalıdır.<br />
Sürveyans<br />
Saldırı erken dönemde fark edilir ve etken tespit<br />
edilirse temas edenlere uygun tedavi başlanması<br />
ve bu arada maruziyet ihtimali olanlara da profilaktik<br />
tedavi veya aşı uygulanması söz konusu<br />
olabilir. Bu nedenle erken tanı önemlidir ve<br />
erken tanı ve tespit aktif sürveyansı gerektirir.<br />
Bu bakımdan hastaneler, acil servis kayıtları,<br />
laboratuvar, eczane ve okul devamsızlığı gibi<br />
kayıtların incelendiği aktif sürveyans başlatılmalıdır.<br />
Beklenmedik bir salgının ortaya çıkması<br />
veya salgın tarzında olmasa dahi ender rastlanan<br />
veya daha önce görülmeyen bir hastalığın<br />
(çiçek) görülmesi biyolojik bir saldırıyı düşündürmelidir.<br />
Etkenin Saptanması<br />
Uygun biyogüvenlik donanıma sahip ve moleküler<br />
mikrobiyoloji yöntemlerini uygulayabilen<br />
laboratuvarlara ihtiyaç vardır. Ülkemiz için<br />
RSHM laboratuvarı bu altyapıya sahiptir. Ayrıca,<br />
bazı üniversite hastanelerinin laboratuvarları da<br />
bu ihtiyacı karşılayacak düzeydedir. Ancak il ve<br />
bölgelere göre referans laboratuvarları belirlenmelidir.<br />
Ayrıca, örnek alma yöntemleri ve transport<br />
özelliklerinin belirlendiği laboratuvar<br />
kabul formları oluşturulmalı ve referans laboratuvarlarla<br />
internet ağı tesis edilmelidir.<br />
Dekontaminasyon<br />
Biyolojik maddelere maruz kalan bir kişinin<br />
elbiseleri ve kişisel eşyaları plastik bir torbaya<br />
konulmalı ve kendisi bol su ve sabunla yıkanarak<br />
temizlenmelidir. Gerekli ise kirli eşyaların<br />
sabunlu veya deterjanlı sıcak suyla yıkanması<br />
3. Türkiye <strong>EKMUD</strong> Bilimsel Platformu
Change language