HBV'de Tedavi - EKMUD
HBV'de Tedavi - EKMUD
HBV'de Tedavi - EKMUD
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Biyolojik Ajanlarla <strong>Tedavi</strong>:<br />
Biyolojik Ajanların Yapısı ve Etki Mekanizması<br />
İmmün sistem, kanserler, otoimmün hastalıklar<br />
ve enfeksiyon hastalıkları da dahil olmak<br />
üzere çeşitli hastalıkların yeni tedavilerinin<br />
geliştirilmesinde önemli rol oynamaktadır.<br />
Biyolojik yanıt düzenleyicileri olarak da bilinen<br />
immünmodülatörlerin tedavide kullanılmaya<br />
başlanması ve yeni ajanların ortaya çıkmasıyla<br />
birlikte hastalıkların tedavisinde önemli değişiklikler<br />
ve başarılar elde edilmiştir. Bu başarılara<br />
rağmen bu ilaçların immün sistem üzerindeki<br />
belirgin etkileri nedeniyle başta enfeksiyonlar<br />
olmak üzere malignite, kemik iliği süpresyonu<br />
ve nefrotoksisite, metabolik değişiklikler<br />
ve diğer toksik tablolar gibi yan etkiler<br />
ortaya çıkmaya başlamıştır.<br />
İmmünmodülatörler; immün yanıt mekanizmaları<br />
üzerindeki çeşitli faktörlere etki ederek<br />
immün yanıtı düzenlemektedir. Başlıca immün<br />
yanıt mekanizmaları şunlardır:<br />
1. Antijen sunumu: Antijen işlenmesi ve sunumu,<br />
MHC, interlökin (IL-1) üretimi.<br />
2. Antijen sunan hücreler ile T hücre aktivasyonu:<br />
T hücre reseptör kompleks, CD4 kompleks<br />
ve interlökin üretimi.<br />
3. T ve B hücrelerinin klonal büyümesi: T hücre<br />
sitokin üretimi, T hücre proliferasyonu, B hücre<br />
proliferasyon ve farklılaşması.<br />
4. Yabancı mikroorganizma ya da greft hasarı:<br />
Kompleman aktivasyonu, antikor bağımlı hücre<br />
aracılı toksisite (ADCC), sitotoksik T hücre.<br />
İmmünmodülatörler, bu mekanizmalar üzerinde<br />
yapısal ve fonksiyonel değişikliklere neden<br />
olarak enfeksiyöz etkenlere karşı konak savunmasının<br />
zayıflamasına, allerji veya otoimmünitenin<br />
indüklenmesine neden olabilir.<br />
İmmünmodülatörlerin başlıca etkileri şu şekilde<br />
özetlenebilir:<br />
1. İmmünstimülan: İmmün sistem efektör<br />
mekanizmaların aktivasyonu.<br />
2. İmmünsüpresyon: Azalmış immün fonksiyon.<br />
3. İmmüntolerans: İmmünolojik desensitizasyon.<br />
4. Otoimmünite ve immünolojik yerine koyma:<br />
Öz antijenlere immün reaksiyon.<br />
Biyolojik Ajanlar<br />
1. Endojen kaynaklı proteinler (bakteri, fungus<br />
veya memeli hücre kültürleri):<br />
76<br />
a. Sitokin<br />
b. Eritropoietin<br />
c. İnsülin<br />
d. İnterferon<br />
e. Granülosit-koloni stimülan faktör (G-CSF)<br />
f. Growth hormon<br />
g. Enzimler<br />
h. Doku plazminojen aktivatör (tPA) ve antikoagülan<br />
proteinler<br />
2. Monoklonal antikorlar (memeli hücre kültürü-rekombinant)<br />
3. İmmünglobulinler<br />
4. İmmünsüpresifler (glikokortikoid, siklosporin<br />
ve sitotoksik ilaçlar)<br />
5. Sentetik bileşikler<br />
6. Aşılar: Canlı ve inaktive virüs ve bakteri aşıları,<br />
subünit ve rekombinant aşılar<br />
7. Gen tedavi ürünleri: Viral ve nonviral<br />
Sitokinler konağın immün yanıtına etki eden<br />
önemli proteinlerdir. Kanser tedavisinde kullanılan<br />
IL-2, antijen sunan hücrelerden bir sinyal<br />
alındıktan sonra immün yanıt sırasında olgun T<br />
hücreleri tarafından salınan, T ve B hücre<br />
growth faktörü olarak da bilinen bir polipeptiddir.<br />
Tümör hücreleri IL-2 ile kültüre edildiğinde<br />
tümör infiltratif lenfositler prolifere olmakta ve<br />
bu lenfositler IL-2 ile birlikte hastaya verilmektedir.<br />
IL-2, “Natural Killer (NK)” hücreleri ve<br />
antijen spesifik sitotoksik T lenfositlerinin sitolitik<br />
aktivitesini ve perforin ve granzim gibi<br />
sitotoksik granüllerin litik komponentlerini<br />
kodlayan gen ekspresyonunu artırarak antitümöral<br />
aktivite göstermektedir. Özellikle IL-2,<br />
lenfosit aktive killer (LAK) hücrelerinin aktivasyon<br />
ve ekspansiyonunu artırarak tüm tümör<br />
hücre dizilerinin öldürülmelerinden sorumlu<br />
tutulmaktadır. Yine aktive lökositlerin tümör<br />
endoteline ve tümör hücrelerine bağlanmasını<br />
adezyon moleküllerinin ekspresyonunu artırarak<br />
kolaylaştırmaktadır.<br />
Koloni stimülan faktörler GM-CSF (sargramostim)<br />
ve G-CSF (filgrastim), kemik iliği progenitör<br />
hücrelerinin büyümesini ve farklılaşmasını<br />
uyaran faktörlerdir. Olgun granülosit ve monositlerin<br />
fonksiyonlarını artırarak savunma sistemine<br />
katkı sağlayan ajanlardır. Kanser kemotera-<br />
3. Türkiye <strong>EKMUD</strong> Bilimsel Platformu
Change language