PrzeglÄ daj publikacjÄ - Biblioteka Cyfrowa OÅrodka Rozwoju Edukacji
PrzeglÄ daj publikacjÄ - Biblioteka Cyfrowa OÅrodka Rozwoju Edukacji
PrzeglÄ daj publikacjÄ - Biblioteka Cyfrowa OÅrodka Rozwoju Edukacji
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
SZKOŁA PODSTAWOWA,<br />
GIMNAZJUM<br />
Anna Turula 1)<br />
Katowice<br />
Edukacja na świeżym powietrzu<br />
W dzieciństwie większość z nas z upodobaniem<br />
wskakiwała do kałuż, jadła śnieg, patrzyła jak w ciągu<br />
dnia skraca się i wydłuża biegnący obok nas<br />
cień, wygrzebywała z ogniska węgielki i pisała nimi<br />
po drzewach i chodnikach. Niektórzy brali do rąk<br />
żaby i dżdżownice (to ci odważni), robili z kwiatów<br />
makowe panienki (to ci wrażliwi), albo sprawdzali,<br />
ile szkła z potłuczonej szyby samochodowej da się<br />
zjeść bez konieczności zasięgania porady lekarza<br />
(to ci z poczuciem humoru). Myślę, że przy tym<br />
wszystkim nie zdawaliśmy sobie sprawy z faktu, iż<br />
w ten sposób pobieramy istotne dla naszego rozwoju<br />
lekcje w szkole pod chmurką. Nasza nieświadomość<br />
wynikała z faktu, iż nie robiliśmy niczego<br />
nadzwyczajnego – wszystkie dzieci spędzały czas<br />
w podobny sposób.<br />
Dzisiaj, kiedy podwórko przegrywa z jednym<br />
z najpopularniejszych organizatorów wolnego<br />
czasu, jakim jest komputer, niektórym dorosłym<br />
(zwłaszcza tym, którzy zawodowo zajmują się<br />
edukacją, ale też części rodziców) przyszło do<br />
głowy, że choć bardzo biegłe w wykonywaniu<br />
zadań wirtualnych, dzieci XXI wieku są na swój<br />
sposób intelektualnie upośledzone. Może się<br />
bowiem zdarzyć, że ktoś, kto większość czasu<br />
spędza na klikaniu, nigdy nie miał okazji łapać<br />
na język płatków śniegu czy wygrzebać dżdżownicy<br />
z wilgotnej wiosennej ziemi. W rezultacie,<br />
taki ktoś może mieć kłopoty ze zrozumieniem,<br />
o czym mowa na lekcjach fizyki i biologii. Aby<br />
takim problemom zapobiec, wymyślono edukację<br />
na świeżym powietrzu 2) .<br />
Określenie „wymyślono” nie jest tu może szczególnie<br />
udane, ponieważ taka metoda pracy z dziećmi<br />
ma już ponad sto lat; opracował ją na przełomie<br />
XIX i XX wieku angielski generał Robert<br />
Baden-Powell i nazwał skautingiem. Niemniej,<br />
biorąc pod uwagę fakt, iż w niniejszym artykule<br />
mowa nie o ruchach i organizacjach młodzieżowych,<br />
a o szkolnictwie i jego metodach, pomysł<br />
wyjścia z klasy – niemal świętokradztwo, jako że<br />
zacne to pomieszczenie było od zawsze świątynią<br />
nauki – jest niewątpliwie nowatorski. Co dzieje<br />
się, kiedy już wyjdziemy z klasy i znajdziemy się<br />
w plenerze? Praktycznie wszystko. Możemy zająć<br />
się opisem rzeczywistości (lekcja języka ojczystego),<br />
mierzyć wysokość drzew czy z 12 metrowych<br />
patyków skonstruować sześcian dla pokazania, co<br />
w praktyce oznacza 1m 3 (matematyka), badać<br />
ukształtowanie terenu i rodzaje gleb (geografia),<br />
szukać śladów zwierząt i obserwować je lub<br />
zebrać materiał do zielnika (przyroda), pokusić<br />
1)<br />
Dr Anna Turula jest adiunktem w Katedrze Anglistyki Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej.<br />
2)<br />
http://en.wikipedia.org/wiki/Outdoor_education; w Polsce jest realizowana między innymi w gminie Barlinek w ramach<br />
projektu Comeniusa (sprawdź: http://www.socrates.org.pl/socrates2/index1.php?dzial=5&node=76&doc=1000225&kt<br />
oraStrona=2&projid=617006721).<br />
120