PrzeglÄ daj publikacjÄ - Biblioteka Cyfrowa OÅrodka Rozwoju Edukacji
PrzeglÄ daj publikacjÄ - Biblioteka Cyfrowa OÅrodka Rozwoju Edukacji
PrzeglÄ daj publikacjÄ - Biblioteka Cyfrowa OÅrodka Rozwoju Edukacji
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
►<br />
►<br />
kompetencja strategiczna, tj. przygotowanie<br />
ucznia do komunikacji i jej monitorowanie<br />
oceniane przez nauczycieli,<br />
kompetencja pragmatyczna, tj. wykonanie zadań<br />
komunikacyjnych.<br />
Na podstawie uzyskanych wyników, Verhoeven<br />
i Vermeer (2002) stwierdzają, że pewne cechy<br />
osobowości wykazują związek z określonymi<br />
składowymi zastosowanego kryterium biegłości<br />
językowej. I tak otwartość na doświadczenie,<br />
obejmująca takie cechy podstawowe, jak wyobraźnia,<br />
ciekawość, elastyczność, twórcze i niekonwencjonalne<br />
podejście do problemów, wrażliwość<br />
na sztukę, nowatorstwo, oryginalność, koreluje<br />
znacznie ze zdolnościami językowymi w ramach<br />
wszystkich trzech wyszczególnionych kompetencji.<br />
Ekstrawersja jest natomiast mocno powiązana<br />
z kompetencją strategiczną, zaś sumienność,<br />
na którą składają się: systematyczność, skrupulatność,<br />
dobra organizacja i samodyscyplina, wytrwałość,<br />
pracowitość, wykazuje umiarkowany<br />
związek z kompetencją organizacyjną.<br />
Otrzymane przez Verhoevena i Vermeera<br />
(2002) wyniki nie wydają się zaskakujące, zwłaszcza<br />
w świetle poprzednich rozważań na temat oddziaływania<br />
osobowości na osiągnięcia językowe<br />
ucznia. Podkreślają ważną rolę, jaką odgrywa tu<br />
zadanie językowe, z którym uczeń musi się zmierzyć.<br />
Nic więc dziwnego, że w badanej grupie,<br />
wykonującej zadania komunikacyjne, ekstrawersja,<br />
tj. ukierunkowanie na świat zewnętrzny i otwartość<br />
na innych ludzi, wykazuje silne korelacje<br />
z kompetencją strategiczną, czyli odpowiednim<br />
przygotowaniem do tego typu zadań i umiejętnym<br />
monitorowaniem ich przebiegu. Nie do końca<br />
przewidywalny charakter tych zadań daje zdecydowaną<br />
przewagę uczniowi, którego cechuje większa<br />
otwartość na doświadczenie. Niewątpliwie takie<br />
cechy, jak wyobraźnia, ciekawość, elastyczność,<br />
nowatorstwo, pozwalają mu sprawnie wykonać<br />
tego typu zadania i osiągnąć wysokie wyniki w ramach<br />
wszystkich trzech kompetencji.<br />
1<br />
Konkluzje<br />
Wyniki przedstawionych wyżej badań sugerują,<br />
że osobowość kształtuje nasze indywidual-<br />
ne reakcje na otoczenie, w którym odbywa się<br />
nauka. Jednak jej oddziaływanie na osiągnięcia<br />
językowe ucznia jest bardzo złożone. Zdecydowanie<br />
nie jest to relacja bezpośrednia. Dörnyei<br />
(2005) określa ją jako związek wzajemnego oddziaływania<br />
cech osobowości, środowiska i wielu<br />
różnic indywidualnych. Cechy osobowości zatem<br />
wydają się być znaczącym modyfikującym czynnikiem<br />
i w tym sensie przypominają style uczenia<br />
się w swej funkcji (Dörnyei, 2005; także zob.<br />
Lesiak-Bielawska, 2007a).<br />
Jak wynika z omówionych badań, oddziaływanie<br />
cech osobowości odbywa się za pośrednictwem<br />
różnych czynników kontekstu edukacyjnego. Badania<br />
Wankowskiego (za Skehan, 1989) sugerują,<br />
że introwersja – ekstrawersja inaczej oddziałuje<br />
na naukę przed i po okresie dojrzewania. Oznacza<br />
to, że charakter wymagań szkoły średniej, jak<br />
i stosowane procedury nauczania, wydają się faworyzować<br />
introwertyków. Konkluzje te znajdują<br />
swe potwierdzenie także w wynikach badań Farsidesa<br />
i Woodfielda (2003 za Dörnyei, 2005), na<br />
podstawie których badacze wnioskują, że przyjazny<br />
sposób bycia studentów i ugodowość są powiązane<br />
z osiągnięciami akademickimi, których<br />
miarą są stopnie.<br />
Ponadto, jak stwierdzają Dewaele i Furnham<br />
(2000) i co również wynika z badań Verhoevena<br />
i Vermeera (2002), także charakter zadań może<br />
faworyzować określone cechy osobowości. Ekstrawertycy<br />
na przykład wydają się dobrze funkcjonować<br />
w warunkach wysokiego pobudzenia,<br />
tj. niektóre trudne zadania mogą im dostarczyć<br />
taki optymalny poziom pobudzenia. Z kolei zadania<br />
wymagające spełnienia tego typu wymagań<br />
będą negatywnie oddziaływać na introwertyków.<br />
Przykładem takich zadań jest tworzenie<br />
wypowiedzi ustnych w języku obcym. Wydają<br />
się one hamująco wpływać na introwertyków,<br />
zwłaszcza w warunkach silnej konkurencji, która<br />
naraża ich na wysoki poziom stresu. Natomiast<br />
ekstrawertykom zadania te dostarczają poszukiwanego<br />
przez nich optymalnego pobudzenia<br />
kory mózgowej.<br />
Oddziaływanie osobowości na osiągnięcia językowe<br />
ucznia za pomocą wyżej wymienionych<br />
czynników uzupełnia także wpływ innych zmiennych.<br />
Jak zauważa Dörnyei (2005), nawiązując<br />
m.in. do badań MacIntyre i Charosa (1996),
Change language