PrzeglÄ daj publikacjÄ - Biblioteka Cyfrowa OÅrodka Rozwoju Edukacji
PrzeglÄ daj publikacjÄ - Biblioteka Cyfrowa OÅrodka Rozwoju Edukacji
PrzeglÄ daj publikacjÄ - Biblioteka Cyfrowa OÅrodka Rozwoju Edukacji
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Maciej Smuk 1<br />
Warszawa<br />
Praca ze słownikiem na kursach specjalistycznych, czyli<br />
o współpracy nauczyciela z lekarzami<br />
We współczesnym świecie obcowanie z terminologią<br />
specjalistyczną z różnych dyscyplin<br />
naukowych jest niezbędną i oczywistą częścią<br />
życia. Konieczność ta wzrasta w przypadku dziedzin,<br />
które podlegają szczególnie gwałtownemu<br />
i nieustającemu rozwojowi, jak choćby nauki informatyczne,<br />
techniczne lub medyczne. Konsekwencją<br />
postępu jest potrzeba wprowadzania<br />
podczas zajęć z języka obcego elementów języka<br />
specjalistycznego, którego wyróżnikiem jest swoisty<br />
system semantyczny. Abstrahując od możliwości<br />
i technik pracy z tekstem naukowym czy<br />
popularnonaukowym, samo słownictwo fachowe<br />
daje osobie uczącej liczne możliwości tworzenia<br />
zadań ambitnych i refleksyjnych.<br />
Od trzech lat prowadzę zajęcia z języka francuskiego<br />
w jednej z francuskich firm farmaceutycznych,<br />
w której liczną grupę moich słuchaczy tworzą<br />
lekarze oraz osoby o wykształceniu pokrewnym. O<br />
ile ogólny poziom ich kompetencji lingwistycznych<br />
jest bardzo zróżnicowany (posługując się europejską<br />
skalą poziomów biegłości językowej można go<br />
określić jako B1, B2 i C1), o tyle każdy z nich ma<br />
opanowany duży zasób słownictwa medycznego<br />
oraz wykazuje duże umiejętności w zakresie rozumienia<br />
tekstów pisanych oraz komunikacji ustnej<br />
na tematy zawodowe. Ten stan rzeczy wydał<br />
mi się bardzo dobrym pretekstem, by zachęcić<br />
moich podopiecznych do pogłębionej refleksji<br />
nad leksyką medyczną dwujęzycznego słownika<br />
ogólnego. W tym celu postanowiłem sięgnąć po<br />
wydany przez Wiedzę Powszechną w 1982 roku<br />
Podręczny słownik francusko-polski (Dictionnaire<br />
pratique français-polonais) autorstwa Kazimierza<br />
Kupisza i Bolesława Kielskiego.<br />
Praca ze słownikiem sprzed 25 lat może wzbudzać<br />
kontrowersje, był to jednak zabieg celowy,<br />
gdyż zależało mi, by uświadomić kursantom oczywistą<br />
z pozoru prawdę, że język – zwłaszcza specjalistyczny<br />
– podlega ciągłej i niezmiernie widocznej<br />
ewolucji, a tym samym słownik zawiera wyrazy,<br />
które wyszły już z użycia, a brak jest w nim tych,<br />
które pojawiły się lub stały się rozpoznawalne<br />
w ciągu ostatnich lat, między innymi na skutek<br />
odkrycia nowych metod leczenia lub chorób, popularyzacji<br />
pewnych gałęzi medycyny oraz dzięki<br />
wzrostowi ogólnego poziomu wiedzy na temat<br />
funkcjonowania organizmu człowieka.<br />
Słownik, o którym mowa, zawiera około 60 000<br />
haseł, w tym ponad 2000 słów (według własnych<br />
obliczeń) związanych z medycyną i jej naukami<br />
pokrewnymi: anatomią, fizjologią, farmacją, chemią.<br />
Listę słów specjalistycznych przedstawiłem<br />
swoim słuchaczom-lekarzom, proponując wykonanie<br />
zadania polegającego na ich weryfikacji<br />
w taki sposób, by pokusić się o:<br />
►<br />
►<br />
►<br />
►<br />
►<br />
stworzenie przykładowej listy słów zbyt specjalistycznych<br />
z punktu widzenia podręcznego<br />
słownika ogólnego,<br />
analizę polskich odpowiedników dla terminów<br />
związanych z naukami medycznymi,<br />
sprawdzenie poprawności zastosowanych<br />
w słowniku kwalifikatorów (skrótów objaśniających),<br />
stworzenie przykładowej listy wyrazów, które<br />
wyszły z użycia lub zostały zastąpione nowymi<br />
oraz podanie bardziej adekwatnych słów,<br />
sporządzenie listy haseł, których słownik nie zawiera,<br />
a które obecnie powinny zostać umieszczone,<br />
na przykład w ewentualnej reedycji<br />
słownika.<br />
Z jednej strony tego typu zadanie z pewnością<br />
nie zalicza się do zajęć łatwych, bowiem poza<br />
kompetencją leksykalną i fachową, wymaga dużej<br />
koncentracji oraz wykazania się zdolnościami<br />
analitycznymi a jego wykonanie należy rozłożyć<br />
w czasie (w przypadku moich słuchaczy było to<br />
około dwóch miesięcy, choć na bieżąco dzielili-<br />
1)<br />
Autor jest doktorantem w Instytucie Romanistyki Uniwersytetu Warszawskiego i nauczycielem języka francuskiego w jednej<br />
z francuskich firm farmaceutycznych.<br />
157