PrzeglÄ daj publikację - Biblioteka Cyfrowa Ośrodka Rozwoju Edukacji

►
►
►
Kolokacje, np. *robić sport, *wziąć zdjęcie,
*mieć prysznic.
Przedrostki, np. *przyprać pranie.
Przyrostki, np. *inteligentność.
Różnice „międzydyskursowe” dały się zauważyć
w przypadku problemów z wymową i intonacją
oraz pisownią wyrazów, z których pierwsze
pojawiają się w rozmowie, a drugie dają się
we znaki uczącym się języka podczas wypowiedzi
pisemnej. Przykładem źle wypowiedzianego
słowa może być „cera” brzmiąca jak /*kera/, a do
niepoprawnej intonacji można zaliczyć podział
wyrazów na sylaby. Z kolei trudności w pisaniu
odzwierciedla np. brak rozróżnienia między słowami
„kość” i „kosić” i traktowanie ich jako jedno
i to samo słowo.
Najmniej problematyczne w zakresie poprawności
języka okazały się:
►
►
►
►
►
Kwantyfikatory, np. *dużo ludzi.
Okresy warunkowe, np. *Gdybym miał czas,
bym poszedł bym na spacer.
Strona bierna, np. *Zamek został zbudowano,
*Książka została czytana.
Podmiot w zdaniu, np. *Marek poszedł do
biblioteki, żeby on oddał książkę.
Orzeczenie w zdaniu, np. *Lubię robić pływać.
Jeśli chodzi o płynność językową, uczący się
języka polskiego jako obcego mają trudności
z budową spójnych wypowiedzi. Przeszkodami są
środki, jakich używają w trakcie rozmowy w celu
podtrzymania dyskursu. Należą do nich:
► Powtórzenia, np. Idę do do do …
► Pytania gramatyczne, np. Widzę (kogo
co?)…
► Wypełniacze, np. Eeee…, Aaaa…
► Pauzy niewypełnione,
► Źle użyte utarte zwroty językowe, np. dziękuję
zamiast dzień dobry.
► Wtrącenia w języku ojczystym, np. Bardzo
sympatyczny animal, Ten Nachtklub.
Podobne zachowania można zauważyć w przypadku
wypowiedzi pisemnych. O braku spójności
tekstu najczęściej decydują:
► Przekształcenia, np. To jest … to są …
► Nagromadzenie utartych zwrotów językowych,
np. Według mnie
► Niepoprawny styl językowy, np. *Czy Pani
idziesz do sklepu?
►
Wyrażenia w języku angielskim, np. let’s say…,
I think…
1
Przyczyny problemów
językowych
Choć wyżej wspomniane „animal” i „Nachtklub”
wskazują bezpośrednio na pochodzenie
użytkownika języka (kolejno kraj anglojęzyczny
i niemieckojęzyczny), istnieje szereg zachowań
językowych, które demaskują język macierzysty
uczących się w sposób mniej bezpośredni (np.
szyk zdania, intonacja, pauzy wypełnione). Niezależnie
od stopnia i rodzaju interferencji języka
pierwszego, każdy język ojczysty pozostawia po
sobie ślad. Wpływ ten jest bardzo często zauważalny
w postaci tendencji językowych wypowiedzi
obcokrajowców, które to przypisuje się przedstawicielom
danego języka i obszaru kulturowego.
Materiał językowy przedstawiony powyżej pozwala
wyodrębnić cechy charakterystyczne dla kilku
narodowości. I tak np. chińscy użytkownicy języka
polskiego umieszczają okolicznik miejsca i czasu na
końcu zdania, a podmiot zdania wstawiają tam,
gdzie w języku polskim jest zbędny (np.*Marek
poszedł do biblioteki, żeby on oddał książkę), bo
jest to szyk właściwy dla języka chińskiego. Często
używają czasowników w czasie teraźniejszym,
dodając „wczoraj” „rok temu”, „w XIII wieku”, bo
język chiński właściwie nie posiada kategorii czasu.
Mają problemy z formułowaniem pytań, ponieważ
w ich języku partykułę pytajną stawia się
na końcu zdania (np. *Idziesz gdzie?). Nie odmieniają
czasowników, ponieważ czasowniki chińskie
nie odmieniają się przez osoby i nie rozróżniają
przypadków, gdyż w języku chińskim właściwie nic
się nie odmienia. Jednak największą udrękę dla
Chińczyków stanowi intonacja języka polskiego.
Większość chińskich wyrazów składa się z jednej
lub dwóch sylab, czasem z trzech, z których każdą
wymawia się oddzielnie z odpowiednim tonem,
dlatego Chińczycy, wymawiając polskie słowa dzielą
je na sylaby. Wymowa tudzież intonacja zdaje
się być piętą Achillesową również w przypadku
np. Włochów, Francuzów i Czechów. Ci pierwsi
czytają „z” zamiast „s” i błędnie realizują spółgłoski
nosowe, co w rezultacie sprawia wrażenie np.
nieistniejącego w języku polskim słowa *„niozon”
63