viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE

PROLEGOMENA.
vos sit ex lectione rediturus, TOS ipsi melius ac certius iudicabitis, quam multis verbis a me possit
explicari. Bene ergo valete, ac vestra omnia studia non alio quam ad Dei gloriam referre sit vobis
semper constitutum. Genevae 15. Cal. Feb. 1565.
Quae ille dicit de quatuor ultimis vigesimi capitis versibus a Calvino non explanatis, minime
vero consentanea sunt, si textum hebraicum respexeris. Sed in latinis, aliisque recentioribus exemplaribus
primi versus capitis sequentis ad vigesimum trahuntur.
Budaei quidem et Ionvillaei labore et industria hae quoque praelectiones nobis servatae sunt;
editoris vero laudem et meritum sibi Beza vindicat praemissa dedicatione, quam et ipsam hoc loco non
praetereundam censemus.
GENEBOSISSIMO DOMINO, ET PIETATE CAETEBISQUE CHEISTIANIS VIBTUTIBUS HiiiUSTEi, D. GASPABI A COLIGNIO, MAGNO
GAIIMAEUM AMIBATJO, THEODOEUS BEZA, GENEVENSIS ECOLESIAE MINISTES, GEATIAM AO PACEM A DOMINO.
Etsi confido fore, generosissime domine, ut quem fructum consuevisti ex caeteris magni illius
et vere excellents servi Dei Ioannis Calvini scriptis capere, eum ex isto quoque veluti cygneo ipsius
cantu percipias: tarnen non dubito quin id ipsum tibi haec legenti quod mihi scribenti usu veniat, nempe
ut ad tanti viri nomen, recens adhuc ille dolor, quern ex eius obitu maximum sensimus, gravissimo cum
sensu recrudescat. Et certe iustior atque adeo magis necessarius est hie dolor, quam ut tarn cito tolli
vel possit, vel debeat: quo fit ut ei etiam indulgere fas esse putem. Quas tempestates paucis annis
ecclesia Dei sustinuerit, nemo est qui possit ignorare, quum totum orbem terrarum coneusserint, adeo
quidem ut vere nunc illud possimus iaetare,
Quae regio in terris noatri non plena laboris?
Sed quibus propugnatoribus defensa fuerit religio, id vero multi non satis animadyertunt. Excitavit
Dominus vos Gedeonas et Sampsonas non in Germania tantum, sed et in Ânglia et Scotia, atque adeo
nuper (illusfrissimi Principis Condensis ducis auspieiis) in Gallia nostra, qui, obiecto quibusvis periculis
vestro etiam capite, quorundam gladios a piorum cervieibus depelleretis. Sed profecto praeeipui ecclesiae
hostes non sunt caro et sanguis, ut qui corpus tantum possint offendere. Itaque quamvis illud quoque
singulare sit Dei munus, et vestra laus coram ipsis Dei angelis sit longe maxima, quod opportunissimo
tempore tanta ilia vis sit vestra fortitudine repulsa: tarnen et cum hostibus longe aliis, et aliis etiam
armis bellum eodem tempore gerendum fuit, et nunc quoque geritur: quod etsi non est ita in speciem
formidabile, tarnen longe magis est periculosum, quum integram domus Dei ruinam- secum trahat.
Spirituales nequitias dico, quibus et doctrinam ipsam inficere conatur Satan, et mores corrumpere: quibus
amissis ecclesiam necesse fuerit non tantum periclitari, sed etiam penitus interire. Huius autem
belli gerendi duces sunt procul dubio, quos Dominus pastores, doctores et presbyteros ecclesiae suae ob
hoc ipsum constituit, ut et docendo et redarguendo et precando (haec sunt enim arma quibus hostiles
illae copiae profligantur) regnum filii Dei administrent. Frequentissimum hominum genus si inania
nomina, rarissimum si rem ipsam spectes. Habuit tarnen eiusmodi satis multos nostrum hoc saeculum,
quorum et constantiae et laborum nos ipsi fructus et messis sumus: sed quibus indignum mundum fuisse
vel illud déclarât, quod intra triennium, tempore minime opportuno, optimos et fortissimos quosque amiserimus,
adeo quidem ut ex magnis illis heroibus, qui nostra memoria tarn fortiter, tamque féliciter
Antichristum e suo gradu deiecerunt, vix pauculos aliquot, veluti Henricum Bullingerum Dei beneficio
nuper nobis ex peste servatum, Gulielmum Farellum invicti roboris senem, et Petrum Yiretum etiamnum