viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE

717 IN DANIELEM. CAP. V. 718.
spectum tuum: et tu, et proceres tui, uxores tuae (vel,
uxor tua), et concubinae tuae vinum bibistis in Ulis:
et deos argenti (hoc est, argenteos) et aureos, aeneos,
ferreos, ligneos et lapideos, qui non vident, et non
audiunt, et non mtelligunt, laudasti: et Deum, cui
(est) in manu eius anima tua (hoc est, in cuius
manu est Tita tua), et cuius (in potestate sunt) omnia
tua, non honorasti.
Prosequitur sententiam suam propheta, et confirmât
quod dixi, nempe regem Beltsazar fuisse indocilem,
et sponte caecutiisse ad iudicium Dei. Tu
enim extulisti te, inquit, contra Dominum coéli. Si
proterve insurrexisset contra homines, iam vitium
illud poena dignum erat: ubi autem ex professo
Deum provocavit, haec arrogantia nullo modo potuit
neque debuit ferri. ßursus ergo propheta superbiam
regis aggravât, qnum dicit, ipsum fuisse
elatum contra regem coéli. Modum etiam eimul exprimât,
quia iusserit proferri in conspectum suum
vasa templi, bïberit in Ulis. Iam illa profanatio erat
indignum sacrilegium: sed non contentus fuit Beltsazar
indignitate ilia, quod scilicet aptasset sacra
vasa ad suam luxuriem et foedam ebrietatem: deinde
quod illa prostituisset suis concubinis et scortis:
sed addidit graviorem contumeliam adversus
Deum, quia tune laudavit deos argenteos, et aureos,
aeneos, et ferreos et ligneos, et lapideos, qui non sentiunt.
Hoc prius non fuerat dictum: sed Daniel
quoniam hic sustinet personam doctoris, non tam
breviter narrât ut prius: quia quum diceret hoc
eodem capite circa initium, Beltsazar célébrasse
symposium illud impurum, erat historicus: nunc
autem, ut iam dixi, exsequitur partes doctoris: Tu,
inquit, laudasti deos fabricatos ex corruptibili materia,
qui neque vident, neque audiunt, neque intelligunt: tu
autem fraudasti Deum vivum honore, m cuius manu
est vita tua, unde tu dépendes, et a quo etiam habes
quidquid tuum esse iactas. Quum ergo ita spreveris
Deum vivum, qui erga te fuerat tam beneficus,
haec ingratitudo quam turpis est et pudenda!
Videmus ergo ut propheta hic severe coarguat impium
tyrannum et sacrilegii, et insanae temeritatis,
et foedae ingratitudinis adversus Deum. Nunc sequitur
(ego enim levius haec praetereo, quoniam alibi
iam tractata sunt)
24. Tunc a conspectu eius missa (est) particula
manus (alii vertunt palmam: sed intelligunt manum
quae carebat corpore: portio illa manus, hoc est,
manus quasi abscissa a corpore, missa fuit a conspectu
Dei, inquit), et scriptura haec notata (fuit).
In adverbio ]'1N2 subest pondus, quod scilicet
matura fuerit haec Dei vindicta, vel denuntiatio
vindictae. Ostendit igitur Daniel longa patientia
usum fuisse Deum erga regem Beltsazar, ne-
que statim arma sumpsisse ad poenam de illo sumendam:
sed tuno coepisse prodire iudicem et
conscendere tribunal, quum desperatus esset fastus,
quum impietas iam nullo modo esset tolerabilis.
Videmus ergo emphatice legendum esse istud Bedain:
quasi diceret, Tu hic non potes conqueri de
celeritate poenae, quasi earn Deus ante tempus
protulerit. Non igitur potes dicere praecipitem fuisse
Deum in hac poena. Nam cogita, et expende quot
modis, et quam longo tempore provocaveris iram
ipsius. Iam quod ad extremum facinus spectat, tu
certe perveneras ad cumulum impietatis, quum ista
manus apparuit tibi. Deus ergo nunc in tempore,
vel opportune ad te poenam trahit, quia sustinuit
hactenus et te et tua scelera. Post hane tolerantiam
quid restabat, ubi ita insultas superbe contra
eum, nisi ut te compescat, quia prorsus deplöratus
es, nec iam ulla speranda est correctio? Et dicit,
Ab ipso, ne amplius inquirat Beltsazar unde haec
manus: A conspectu Dei, inquit: hoc est, manus
haec testis est coelestis vindictae: ne existimes esse
spectrum aliquod evanidum, sed scias Deum hac
figura ostendere hactenus sibi displicuisse tua scelera:
et iam quia ad extremum perveneris, simul
adesse maturam poenam. Et scriptura haec, inquit,
notata est: quasi diceret non falli oculos regis Beltsazar,
quoniam haec manus sit Dei, hoc est, missa
a conspectu eius, ut sit certum testimonium vindictae.
Postea adiungit,
25. Et haec (est) scriptura quae notata (est, vel,
exarata), MENÉ, MENÉ (numeratum est, numeratum
est), TEKEL (appensum est: alii vertunt, numera,
numera: appende), OTHAKSIN (et dividentes).
26. Haec interpretatio (est) sermonis: MENÉ, numeravit
Deus regnum tuum et complevit (vel, finivit).
27. TEKEL (appende, vel, appensum est), appensus
es in trutina (vel, statera), et inventus es deficiens.
28. ÏEBES (pro upharsin), divisum est regnum
tuum, et datum Médis et Persis.
Hic quatuor illas voces exponit Daniel, quae
insculptae fuerant ad parietem. Rex vel prae stupore
eas legere non poterat, vel quoniam Deus obstupefecerat
omnes illius sensus, et quasi obleverat
eius oculos, quemadmodum prius dictum fuit. Et
idem etiam dicendum est de magis et ariolis. Poterant
enim legere, nisi fuissent divinitus excaecati.
Priore igitur loco récitât Daniel quatuor illas voces
Mené Mené, TeJcel, Upharsin: postea addit interpretationem.
Bis ^verbum unum repetitur. Mené.
Quidam sic distinguunt, quod numerati fuerint anni
vitae regis, deinde numeratum fuerit tempus regni:
sed illa argutia non videtur mihi firma esse. Ego
igitur puto confirmationis causa bis fuisse positum
hoc verbum: quasi diceret propheta, numerum iam