viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE
viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE
viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
139 PRAELECTIONES 140<br />
est, quin comprehenderit et valles, et decursus<br />
aquarum: quia tantum explicat propheta quod uno<br />
verbo dixerat. Dioit er^o montibus et coUibus, deinde,<br />
decursibus aquarum vel torrentibus. Hieronymus<br />
vertit rupes, et p'DN vocant quidquid est violentum.<br />
Ubi igitur est violentas cursus, illic<br />
usurpant nomen p'SN: et ita possumus anteiligere<br />
hoc loco vel rupes, vel decursus aquarum, vel torrentes:<br />
in ea re parum est momenti. Bed quoniam<br />
postea addit valles, mihi probabilis est ilia expositio,<br />
prophetam soilicet intelligere vel torrentes, vel<br />
aquarum decursus. lam notandum est hie partes<br />
designari, ubi erexerant Israelitae perversos et<br />
adulterinos cultus. Scimus enim montes fuisse<br />
superstitionibus refertos: idem etiam fuit in vallibus:<br />
quanquam diversa erat ratio. Nam quum<br />
érigèrent altaria sua in montibus, putabant se Deo<br />
esse propinquos : quum autem descenderent ad valles,<br />
illic erat aliqua religio in umbra et obscuritate: der<br />
inde putabant se hoc modo esse reconditos tanquam<br />
in sacrario. Satis notnm est, suas idololatrias exercuisse<br />
tarn in montibus", quam in vallibus. Haec<br />
igitur ratio est cur propheta hie ostendat totam<br />
terram Israel pollutam fuisse inquinamentis. Ecce<br />
ego, inquit, adduco coudra vos gladium. Hinc colligimus<br />
quum propheta verba fecit ad montes, loquutum<br />
tarnen esse hominum causa. Neque enim potuit<br />
gladius quidquam montibus nocere. Nam lapis<br />
unus franget centum et mille gladios, interea manebit<br />
integer. Deus ergo frustra minatus fuisset<br />
montibus caedem: imo quum fit mentio gladii, scimus<br />
mortem intelligi. Ponitur enim causa pro<br />
effectu. Ergo Deus oblique homines compellat:<br />
sed quum sermonem dirigit ad montes, ostendit homines<br />
ipsos esse surdos, ideoque avertere faciem<br />
suam ab ipsis, et alloqui muta elementa, et res<br />
inanimatas. Et perdant, inquit, excelsa vestra. lam<br />
explicat quod ante docui, montes, et colles, et valles,<br />
et aquarum decursus nominari, quia illic vigebant<br />
perversi et impuri cultus. Nam per excelsa haud<br />
dubie désignât spiritus quidquid admiscuerant Israelitae<br />
ex suis figmentis ad corrumpendum Dei cultum.<br />
Excelsa proprie vocarunt altaria, quae erecta<br />
erant in locis sublimibus, et magis editis. Sed<br />
species pro génère hic ponitur. Interea significat<br />
Deus se ita abominari omnes cultus fictitios, ut non<br />
po8sit ferre locorum conspectum. Lapides quidem<br />
ex quibus constructa erant altaria scimus fuisse<br />
innoxios. Loca etiam non polluunt idololatrae suo<br />
arbitrio. Mundus enim quatenus a Deo creatus<br />
est retinet semper suam naturam. Sed quantum<br />
ad homines spectat, loca ipsa poilu ta sunt, et contagio<br />
reddit quodammodo Deo exosa. Ergo in dete8tationem<br />
idololatriae hoc positum est. Iam<br />
sequitur,<br />
4. Et desolabuntur altaria vestra, et conterentur<br />
idola vestra, et cadere faciam (vel prosternam) octisos<br />
coram idolis vestris.<br />
Prosequitur eandem sententiam, et primo denuntiat<br />
altaria redactum iri in vastitatem. Hinc<br />
apparet quantopere placeat Deo obedientia, et quam<br />
verum sit illud, potiorem esse omnibus sacrificiis.<br />
Neque enim dubium est quin Israelitae magnifiée<br />
extulerint sua figmenta ac si Deum rite colerent.<br />
Initio quidem excogitavit astute Iarobeam novos<br />
illos ritus, ut alienaret decern tribus a familia Davidis:<br />
sed tandem invaluit error, ut putarent probari<br />
Deo illos impios cultus. Atqui videmus ut<br />
Deus ipsos abominetur. Semper ergo tenendum<br />
est illud prinoipium, quamvis homines existiment<br />
se Deo praestare obsequium ubi obtrudunt sua<br />
figmenta, adeo nihil proficere, ut iram Dei in se<br />
provocent. Neque enim vindicta haec sumpta fuit<br />
de altaribus, quin graviter offensus esset Deus<br />
illa impia mixtura. Altaria igitur vestra veulent in<br />
vastitatem et solitudinem: deinde, conterentur idola<br />
vestra. Hic quidam vertunt idola solis, et nomen<br />
sumptum est a calore, quod postea iterum repetitur.<br />
Sed videtur illa divinatio esse nimis coacta. Ego<br />
itaque non dubito quin idola sic vocata fuerint<br />
propter vesanum amorem quo rapiuntur superstitiosi.<br />
Passim enim apud prophetas dicuntur esse<br />
similes adulteris: et propheta noster subinde ita<br />
loquitur. Ergo optime conveniet vooari idola ab<br />
aestu, propterea quod flagrarent superstitiosi eorum<br />
amore, tanquam adulteri currunt post scorta, ut<br />
iterum videbimus. Utitur postea alia voce, quum<br />
dicit prosternam occisos vestros coram idolis vestris.<br />
D'Wa enim vocant idola propter foeditatem, quasi<br />
dicerent stercora. Ita videmus primo loco damnari<br />
a propheta furorem ilium, quo ardebant Israelitae,<br />
quum perverterent purum et legitimum Dei cultum:<br />
deinde exprobrari Ulis suum fiagitium, quod<br />
se volverent in sordibus, et quasi in stercoribus.<br />
Caeterum hinc etiam docemur quantopere excandescat<br />
Deus contra omnes superstitiones, ubi non<br />
tantum homines ipsos ad tribunal suum citât, eo<br />
quod profanaverint veram pietatem: sed irascitur<br />
ipsis externis instruments, et lapidibus, et lignis,<br />
et quodammodo involvit ipsa instrumenta idololatriae<br />
cum autoribus. Sequitur,<br />
5. Et ponam cadavera filiorum Israel coram<br />
idolis vestris, et spargam coram idolis suis (est relativum<br />
tertiae personae) : spargam ossa vestra (iterum<br />
redit ad secundam personam) in circuitu aUarium<br />
vestrorum.<br />
His verbis significat propheta vindictam Dei<br />
fore manifestam, quia imprimet certas notas, ex
Change language