viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE

485 IN EZECHIELIS PROPH. CAP. XX. 486
huius praecepti Veritas, et substantia, quam Paulus
vocat corpus. Quis autem fuerit ille finis iam satis
demonstravi, nempe ut cognoscerent Israelitae Deum
esse eum qui ipsos sanotificabat. Oaeterum si cupimus
rem totam melius teuere, primo statuere
oportet, sabbatum fuisse signum mortificationis.
Nam Deus ideo nos sanctificat, quia ubi manemus
in nostra conditione, illic permixti sumus aliis, nee
habemus quidquam ab incredulis diversum. Hino
ergo incipere necesse est, ut nobis mundoque moriamur,
et abnegemus nos ipsos. Id autem pendet
ex Dei gratia. Sed video non posse me hodie earn
rem absolvere: differam igitur in crastinum.
Diximus hesterna leotione separari Dei ecclesiam
a profanis gentibus, quia earn spiritu suo regeneret:
huius gratiae diximus sabbatum fuisse
testimonium: sed nunc addenda est confirmatio
huius dootrinae. Facile autem est earn colligere
ex ipsa institutione sabbati. Dicitur enim Deus
requievisse ab operibus suis die septimo. Iam minime
dubium est quin ad exempli sui imitationem
adducere voluerit fidèles. Sequitur ergo quietem
mandatam fuisse veteri populo, ut quiescerent singuli
ab operibus suis, atque ita se formarent ad
Dei exemplum. Dicimur autem quiescere ab operibus
nostris quum nobis mortui sinimus nos
gubernari Dei spiritu: denique ubi vivimus in ipso,
et ipse in nobis vicissim. Nunc ergo videmus promissam
fuisse gratiam regenerationis veteri populo,
ubi Deus septimum diem consecravit. Et hoc etiam
apostolus ostendit in epistola ad Hebraeos (C. 4),
ubi disserlt de vero et legitimo usu sabbati, et refellit
crassum illud commentum, quo imbuti erant
Iudaei, nempe Deum externa quiete rite coli.
Ostendit ergo duntaxat externum esse symbolum,
et quod sub se mysterium spirituale complectitur.
Jam sequitur, ut nuper attigi, sabbatum fuisse sacramentum,
quia visibilis fuit gratiae invisibilis
figura. Et hoc etiam satis clare exprimitur verbis
prophetae quum dicit datum esse sabbatum ut esset
m signum. Hac igitur voce ostendit promissam
fuisse regenerationem veteri populo, idque verbo,
ut ita loquar, visibili, quia Deus non tantum loquutus
est, sed voluit etiam symbolum aliquod et
pignus vel tesseram exstare suae promissionis. Notanda
etiam loquutio est, inter me et inter vos: ex
qua colligimus mutuam esse conventionem in sacramentis,
quia Deus se nobis obstringit, et vicissim
fidem damus. Et hino etiam refellitur eorum
delirium, qui putarunt sacramenta esse tantum externae
discretionis notas. Nam si tantum ad professionem
fidei spectarent sacramenta, non consisteret
quod propheta docet, nempe signum esse mutuum
et reciprocum, ut ita loquar, quia Deus fidem stipulator
a populo suo, et ipse vicissim promittit
quod externo signo testatur ac figurât. Iam sequitur,
13. Et rebelles fuerunt in me (vel me exacerbarunt)
domus Israel (dictum est iam de hoc verbo,
et saepiu8) in deserto: in decretis meis non ambularunt,
et iudicia mea spreverunt : quae quifecerit homo vivet in
ipsis: et sabbata mea violarunt valde: etdixi (id est,
decrevi) effundere excandescsntiam meam super eos in
deserto, ad consumendum eos.
14. Et feci propter nomen meum, ut non profanaretur
in oculis gentium, sub quarum oculis eduxeram
ipsos.
Hie pronuntiat Deus filios fuisse similes patribus:
vel populum postquam liberatus fuit ex
Aegypto tarnen fuisse obstinatum in sua malitia,
quia nihil profecerit. Iam ante conquestus fuerat
de gratia sua reieota. Perinde enim fuit ac si respuerent
quod illis offerebat quum putrescerent in
suis superstitionibus, nee removerent ad se foetorem
ilium, quo sciebant se Deo esse abominabiles. Sed
postquam lex promulgata fuit, poterant exuere perversos
suos affectus. Et certe redemptio debuit
illos formare in obsequium Dei: quum spectassent
manum eius quasi e coelo exsertam, quomodo non
valuit tale spectaculum ad ipsos subigendos, ut
prorsus Deo se subiicerent? Sed accessit legis doctrina,
accessit etiam Dei promissio, qua testatum
illis fecit, si ab ipso peterent spiritum regenerationis,
non abs re sabbatum loco pignoris vel tesserae
illis fuisse datum: quod haec omnia caruerint profectu,
illud signum fuit prodigiosae contumaciae.
Dicit ergo Deus nihilo magis se fuisse adeptum in
deserto, quam prius quum adhuc populus degeret
sub tyrannide aegyptiaca: tunc etiam, inquit, domus
Israel me exasperarunt in deserto. Circumstantia
loci notanda est, quia mirabiliter erepti incredibili
Dei potentia pendebant singulis momentis ab eius
beneplacito. Illic enim carebant eibo et potu: Deus
man quotidie pluebat e coelo, et e silice aquam
illis eduxerat. Quum ergo in singula momenta nécessitas
ipsos cogeret in Deum respicere, nonne
fuit plus quam brutus stupor, Deum exasperare?
Si quando lasciviant homines, id fit quia prosperitate
ebrii, et obliti suae sortis, non sentiunt quantopere
indigeant Dei auxilio. Sed ubi mors nobis
ante oculos versatur, ubi terror undique nos tenet
constrictos, ubi Deus nos quasi manu armata nrget,
eum despicere qualis est protervia? Videmus ergo
cur diserte hic locum propheta notet. Dicit autem
non ambülasse in praeceptis Dei, et sprevisse iudicia
eius. Confirmât quod heri dictum fuit, non fuisse
ignorantia deceptos, sed signum fuisse manifesti
contemptns, quia satis superque tenebant quid Deo
placeret. Quum ergo haberent certain regulam
31*