25.06.2013 Views

viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE

viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE

viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

615 PRAELECTIONES 616<br />

penderet rerum eventus. Dicitur enim Deus potius<br />

praescire quae futura sunt, quia iam statuerit quid<br />

fieri vellet. Merito ergo colligit Nebuchadnezer<br />

dominium totius mundi esse in Dei manu, quia de<br />

rebus futuris ita pronuntiet. Nisi enim quidquid<br />

futurum est situm esset in eius arbitrio, non posset<br />

certo hoc vel illud praedicere. Quum ergo praedicit<br />

quod futurum est, inde certo statuitur, ab ipso<br />

etiam cuncta ordinari, ut nihil fortuito contingat,<br />

sod compleat ipse quidquid decrevit. Discendum<br />

autem est ex hoc loco, non sufficere si quis plenis<br />

buccis, ut loquuntur, celebret Dei sapientiam et<br />

potentiam, nisi simul reiiciat ex animo omnes superstitiones,<br />

et teneat sic unicum Deum, ut alios omnes<br />

valere iubeat et facessere: quia non potest<br />

plenior exigi confessio, quam quae hie profertur:<br />

et tarnen videmus ut Nebuchadnezer semper implicitus<br />

fuerit Satanae imposturis, quia voluit retinere<br />

falsos deos : et putavit hoc satis esse, si primas<br />

concederet deo Israelis. Discamus igitur dandam<br />

esse operam in purgandis animis omni superstitione,<br />

quo unicus Deus occupet omnes sensus nostros. Interea<br />

notandum etiam est, quam grave et horrendum<br />

iudicium maneat et papistas, et similes, qui<br />

saltern debuerant imbuti esse pietatis rudimentis,<br />

dum fatentur unum esse summum Deum, et interea<br />

permiscent ingentem turbam, et quasi proscindunt<br />

potentiam eius et ' sapientiam, et simul obscurant<br />

quod hie dicitur a rege profano. Nam papistae<br />

non tantum partiuntur Dei potentiam, ita ut unusquisque<br />

ex sanctulis ipsorum aliquam partem sibi<br />

arroget: sed etiam, quum loquuntur de ipso Deo,<br />

fingunt omnia quidem praescire, omnia tarnen contingenter<br />

fieri, quoniam et liberi arbitrii hominum<br />

Deus creaverit, deinde etiam reliquerit in suspenso<br />

omnes eventus: ut coelum et terra, prout ferunt<br />

mérita hominum vel peccata, nunc officium suum<br />

praestent, nunc autem sint adversa hominibus. Est<br />

quidem hoc verum neque pluere, neque esse calorem,<br />

neque nubes, neque serenum tempus, neque<br />

quidquam aliud accidere, nisi ex iudicio Dei: et<br />

quidquid adversum est, esse signum eius maledictioni8:<br />

quidquid autem prosperum est et optabile, hoc<br />

esse signum eius gratiae, hoc quidem verum est:<br />

sed ubi principium statuunt papistae in hominis<br />

arbitrio, videmus ut Deum spolient suo iure.<br />

Ergo discamus ex hoc loco, non minus Deo concedere,<br />

quam Uli tribuitur a rege profano. Sequitur,<br />

48. Tunc rex JDaniélem magnificavit, et munera<br />

praeclara et magna dedii ei (vel, munera multa, ut<br />

alii vertunt, dedit ei), et constituit eum super totam<br />

provinciam Babylonis, et magislrum procerum super<br />

omnes sapientes Babylonis.<br />

Hie aliud etiam additur, nempe regem Nebuchadnezer<br />

extulisse prophetam Dei, et ornasse summis<br />

honoribus. Dictum fuit de praepostero cultu,<br />

quern exhibuit ipse, et iussit ab aliis praestari.<br />

Quantum ad munera pertinet ac praefecturam, non<br />

posset hoc damnari vel quod Nebuchadnezer dignatus<br />

fuit tanto honore Dei servum, vel quod ipse<br />

Daniel passus fuerit ita se ornari. Est quidem<br />

cavendum omnibus Dei servis, ne quaestum faciant<br />

ex suo munere: praesertim scimus pestilentissimum<br />

hunc esse morbum, ubi prophetae et doctores addicti<br />

sunt lucro, vel facile recipiunt oblata munera.<br />

Ubi enim pecuniae contemptus non est, illi necesse<br />

est gra8sari multa vitia: quoniam omnes avari et<br />

quaestuosi homines adulterant verbum Dei instar<br />

cauponum. Ergo advigilent summopere omnes prophetae<br />

et ministri Dei, ne ad munera animum<br />

suum applicent. Sed quantum ad Danielem spectat,<br />

potuit recipere quod a rege oblatum erat: sicuti<br />

etiam et Iosepho licuit suscipere praefecturam totius<br />

Aegypti. Nee dubium est, quin Daniel aliud<br />

spectaverit quam propriam vel privatam utilitatem.<br />

Neque enim lucro addictum fuisse credibile est»<br />

quum tarn patienter exsilium tulerit: deinde quum,<br />

periculo vitae, maluerit abstinere a cibis regiis,<br />

quam se alienare a populo Dei. Quum ergo praetulerit<br />

ignominiam crucis (quia tunc oppressus erat<br />

Dei populus) et opulentiae, et delitiis, et honoribus,<br />

quis putavit fuisse avaritia excaecatum, ut munera<br />

haec acciperet? Sed quoniam videbat filios Dei<br />

misère et crudeliter premi a Chaldaeis, voluit ipsorum<br />

miseriis succurrere, quantum in se erat. Quoniam<br />

ergo sciebat hoc futurum esse aliquod levamen<br />

et solatium genti suae, ideo passus est se praefici<br />

provinciae. Et eadem etiam ratio apud eum valuit,<br />

ut peteret soeiis suis aliquem primatum, quemadmodum<br />

sequitur,<br />

49. Et Daniel petiit a rege: et constituit super<br />

opus (vel, administrationem) provinciae Babylonis<br />

Sidrach, Mesach, et Abed/nego: Daniel autem (erat)<br />

in porta regis.<br />

Posset hie notari aliqua ambitio in propheta,<br />

quod honores venatur suis sociis. Nam quum rex<br />

sponte praefecturam offerret, potuit aocipere, ne<br />

offenderet animum superbi regis : fuit illic quaedam<br />

nécessitas. Quod autem ipse a rege petit, ut praefecturas<br />

aliis déférât, unde dicemus fuisse ortum?<br />

Quemadmodum iam attigi, posset hie Daniel esse<br />

suspectus ambitionis: posset etiam obiici aliud crimen,<br />

quod quaestum fecerit ex dootrina sibi divinitus<br />

patefacta. Sed potius respexit populum suum,<br />

voluit oppressis aliquid solatii afferre. Nam tyrannice<br />

Chaldaei tunc dominabantur suis mancipiis: et<br />

scimus Iudaeos fuisse toti mundo fere exosos. Quum

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!