viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE
viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE
viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
615 PRAELECTIONES 616<br />
penderet rerum eventus. Dicitur enim Deus potius<br />
praescire quae futura sunt, quia iam statuerit quid<br />
fieri vellet. Merito ergo colligit Nebuchadnezer<br />
dominium totius mundi esse in Dei manu, quia de<br />
rebus futuris ita pronuntiet. Nisi enim quidquid<br />
futurum est situm esset in eius arbitrio, non posset<br />
certo hoc vel illud praedicere. Quum ergo praedicit<br />
quod futurum est, inde certo statuitur, ab ipso<br />
etiam cuncta ordinari, ut nihil fortuito contingat,<br />
sod compleat ipse quidquid decrevit. Discendum<br />
autem est ex hoc loco, non sufficere si quis plenis<br />
buccis, ut loquuntur, celebret Dei sapientiam et<br />
potentiam, nisi simul reiiciat ex animo omnes superstitiones,<br />
et teneat sic unicum Deum, ut alios omnes<br />
valere iubeat et facessere: quia non potest<br />
plenior exigi confessio, quam quae hie profertur:<br />
et tarnen videmus ut Nebuchadnezer semper implicitus<br />
fuerit Satanae imposturis, quia voluit retinere<br />
falsos deos : et putavit hoc satis esse, si primas<br />
concederet deo Israelis. Discamus igitur dandam<br />
esse operam in purgandis animis omni superstitione,<br />
quo unicus Deus occupet omnes sensus nostros. Interea<br />
notandum etiam est, quam grave et horrendum<br />
iudicium maneat et papistas, et similes, qui<br />
saltern debuerant imbuti esse pietatis rudimentis,<br />
dum fatentur unum esse summum Deum, et interea<br />
permiscent ingentem turbam, et quasi proscindunt<br />
potentiam eius et ' sapientiam, et simul obscurant<br />
quod hie dicitur a rege profano. Nam papistae<br />
non tantum partiuntur Dei potentiam, ita ut unusquisque<br />
ex sanctulis ipsorum aliquam partem sibi<br />
arroget: sed etiam, quum loquuntur de ipso Deo,<br />
fingunt omnia quidem praescire, omnia tarnen contingenter<br />
fieri, quoniam et liberi arbitrii hominum<br />
Deus creaverit, deinde etiam reliquerit in suspenso<br />
omnes eventus: ut coelum et terra, prout ferunt<br />
mérita hominum vel peccata, nunc officium suum<br />
praestent, nunc autem sint adversa hominibus. Est<br />
quidem hoc verum neque pluere, neque esse calorem,<br />
neque nubes, neque serenum tempus, neque<br />
quidquam aliud accidere, nisi ex iudicio Dei: et<br />
quidquid adversum est, esse signum eius maledictioni8:<br />
quidquid autem prosperum est et optabile, hoc<br />
esse signum eius gratiae, hoc quidem verum est:<br />
sed ubi principium statuunt papistae in hominis<br />
arbitrio, videmus ut Deum spolient suo iure.<br />
Ergo discamus ex hoc loco, non minus Deo concedere,<br />
quam Uli tribuitur a rege profano. Sequitur,<br />
48. Tunc rex JDaniélem magnificavit, et munera<br />
praeclara et magna dedii ei (vel, munera multa, ut<br />
alii vertunt, dedit ei), et constituit eum super totam<br />
provinciam Babylonis, et magislrum procerum super<br />
omnes sapientes Babylonis.<br />
Hie aliud etiam additur, nempe regem Nebuchadnezer<br />
extulisse prophetam Dei, et ornasse summis<br />
honoribus. Dictum fuit de praepostero cultu,<br />
quern exhibuit ipse, et iussit ab aliis praestari.<br />
Quantum ad munera pertinet ac praefecturam, non<br />
posset hoc damnari vel quod Nebuchadnezer dignatus<br />
fuit tanto honore Dei servum, vel quod ipse<br />
Daniel passus fuerit ita se ornari. Est quidem<br />
cavendum omnibus Dei servis, ne quaestum faciant<br />
ex suo munere: praesertim scimus pestilentissimum<br />
hunc esse morbum, ubi prophetae et doctores addicti<br />
sunt lucro, vel facile recipiunt oblata munera.<br />
Ubi enim pecuniae contemptus non est, illi necesse<br />
est gra8sari multa vitia: quoniam omnes avari et<br />
quaestuosi homines adulterant verbum Dei instar<br />
cauponum. Ergo advigilent summopere omnes prophetae<br />
et ministri Dei, ne ad munera animum<br />
suum applicent. Sed quantum ad Danielem spectat,<br />
potuit recipere quod a rege oblatum erat: sicuti<br />
etiam et Iosepho licuit suscipere praefecturam totius<br />
Aegypti. Nee dubium est, quin Daniel aliud<br />
spectaverit quam propriam vel privatam utilitatem.<br />
Neque enim lucro addictum fuisse credibile est»<br />
quum tarn patienter exsilium tulerit: deinde quum,<br />
periculo vitae, maluerit abstinere a cibis regiis,<br />
quam se alienare a populo Dei. Quum ergo praetulerit<br />
ignominiam crucis (quia tunc oppressus erat<br />
Dei populus) et opulentiae, et delitiis, et honoribus,<br />
quis putavit fuisse avaritia excaecatum, ut munera<br />
haec acciperet? Sed quoniam videbat filios Dei<br />
misère et crudeliter premi a Chaldaeis, voluit ipsorum<br />
miseriis succurrere, quantum in se erat. Quoniam<br />
ergo sciebat hoc futurum esse aliquod levamen<br />
et solatium genti suae, ideo passus est se praefici<br />
provinciae. Et eadem etiam ratio apud eum valuit,<br />
ut peteret soeiis suis aliquem primatum, quemadmodum<br />
sequitur,<br />
49. Et Daniel petiit a rege: et constituit super<br />
opus (vel, administrationem) provinciae Babylonis<br />
Sidrach, Mesach, et Abed/nego: Daniel autem (erat)<br />
in porta regis.<br />
Posset hie notari aliqua ambitio in propheta,<br />
quod honores venatur suis sociis. Nam quum rex<br />
sponte praefecturam offerret, potuit aocipere, ne<br />
offenderet animum superbi regis : fuit illic quaedam<br />
nécessitas. Quod autem ipse a rege petit, ut praefecturas<br />
aliis déférât, unde dicemus fuisse ortum?<br />
Quemadmodum iam attigi, posset hie Daniel esse<br />
suspectus ambitionis: posset etiam obiici aliud crimen,<br />
quod quaestum fecerit ex dootrina sibi divinitus<br />
patefacta. Sed potius respexit populum suum,<br />
voluit oppressis aliquid solatii afferre. Nam tyrannice<br />
Chaldaei tunc dominabantur suis mancipiis: et<br />
scimus Iudaeos fuisse toti mundo fere exosos. Quum