viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE

311 PKAELECTIONES 312
Satanam, et sparsisse suas imposturas: sed quoDiam
Deus volebat uti eius opera, sicuti etiam hac lege,
et in hunc finem sese illi obtulerat. Sed reliqua
differemus in proximam lectionem.
Vidimus proxima lectione quo consilio Deus
permittat tantum licentiae pseudoprophetis, ut decipiant
populum. Nam homines cuperent reiicere
culpam errorum suorum in Deum, nisi obviam
iretur ipsorum proterviae. Sed pronuntiavit Deus
hoc loco, iustum hoc esse Judicium, quod excaecarentur
tarn exsules, quam Iudaei qui residui remanebant
in urbe. Hinc colligere promptum fuit
nullam esse excusationis causam, quum manuB Dei
impio et scelerato populo adversa esset. Nunc adiungit
se tarnen fore vindicem, quia delebit e medio
populi pseudoprophetas. Videtur hoc primo intuitu
non esse consentaneum, ut Deus homines impellat
ac praecipitet in errorem, deinde poenas de illis
exigat: et, quemadmodum iam dixi, homines existimant
se immunes a culpa, si ipsos Deus excaecat,
coniicit in reprobum sensum, et proiicit etiam in
cupiditates impias. Atqui iam admonui perperam
eos facere, qui aestimant Dei iudicium ex proprio
sensu. Quahtulus enim est modulus intelligentiae
nostrae? iudicia autem Dei sunt abyssus profunda.
Itaque nihil restât nisi ut diem ilium exspectemus,
quo videbimus facie ad faciem quae nunc cernimus
obscure, et in aenigmate, ut dicit Paulus. Quidquid
sit, Deus recte facit quum pseudoprophetas decipit,
ut ita poenas sumat de impio populo: deinde quum
ipsos pseudoprophetas in iudicium suum Tocat,
etiam illud est irreprehensibile. Quod si obstrepant
homines pro sua temeritate et audacia, Deus se
ipsum ab omnibus eorum calumniis asseret. Quare
diligenter notemus hunc locum ubi pronuntiat Deus
se eum esse, qui decipit: quia utcunque Satan machinetur
suis mendaciis abolere veritatem: nihil
tarnen posset satagendo, nisi quantum Dominus
permittit, sicuti prolixe illud exposuimus. Sed quum
pseudoprophetae ad poenam trahuntur, non est cur
expostulent cum Deo: atque etiam suis querimoniis
nihil proficient, quia ipsos damnabit propria con-
8cientia. Non possunt Deo obiicere se fuisse ab
ipso coactos, aut violenter tractos. Sponte eriim et
data opera conati sunt miseros homines trahere in
exitium suis mendaciis. Quum ita sit, iuste extendit
manum suam Deus ad sumendas de ipsis
poenas quemadmodum nunc dicitur. Sed pergamus
ad proximum versum,
10. JEt ferent iniquitatem suam, sicut iniquitas
sciscitantis sic iniquitas prophetae erit.
Hie clarius docetur quod tantum una in parte
Ezeohiel attigerat. 'Dixerat enim, tandem pseudo­
prophetas poenam daturos: sed nunc coniungit illis
totum populum : et simul repellit inanes praetextus,
quibus semper homines libenter culpam suam tegerent.
Nam quum iniquitatem eorum nominat, perinde
est ac si vetaret amplius tergiversari. Hoc
igitur modo tollit Deus omnes cavillationes, quibus
homines subterfugere soient: nempe quia suis ambagibus
nunquam consequentur, quin sibi conscii
sint suae iniquitatis. Nam quum Deus verba facit
ut est scrutator cordium, protrahit in medium arcanos
hominum sensus. Quamdiu hypocritis negotium
est cum hominibus, facile ipsos eludunt: deinde
induunt varios colores, quibus sese eximant a culpa.
Sed ubi Deus ipsos compellat, necesse est ut penetret
eius sermo usque ad reconditas eorum cogitationes.
Nunc ergo tenemus quantum sit momenti
in hac voce ubi Deus dicit, portabunt iniquitatem
suam. Iam adiungit, iniquitas sciscitantis erit tanquam
iniquitas prophetae. Diximus improprie transferri
ad impostorés nomen propheticum, quod sacrum
est. Sed Deus per concessionem ita saepe loquitur:
et hoc modo tollit offendiculum, quo turbantur
infirmi. Nam quum audiunt superbe iactari »
titulum ilium a nebulonibus, qui sermonem Dei non
tantum obscurant, sed pervertunt, moventur, nee
sine causa. Nam quidquid divinum est debet nos
serio afficere ad reverentiam. Atqui prophetae sunt
spiritus sancti organa. Ergo nomen illud meretur
tantum dignitatis, ut qui propheta censetur, eum
ne quis contemnat. Sed quia Deus exercet suos,
deinde excaeoat reprobos, quemadmodum diximus,
quum pseudoprophetas immittit: ne labascat fides
piorum dum audiunt profanari sacrum illud nomen,
per concessionem dicit, Age nominentur prophetae,
neque tarnen intelligit vere, et re ipsa debere censeri
prophetas, qui falso gloriam illam sibi arrogant.
Iam veniamus ad utrumque membrum, erit iniquitas
sciscitantis sicut iniquitas prophetae. Iam dictum
fuit de iniquitate eorum qui velut Satanae mancipati
mendaciis suis conantur et cultum Dei et puram
doctrinam pervertere. Quum ergo propositum
illis sit pugnare cum Deo, nullo modo excusabilis
est eorum iniquitas. Sed de populo moveri adhuc
quaestio posset, quam etsi ante solvimus, iterum
tarnen repetere quaedam expediet. Dicit ergo poenae
obnoxios fore qui fuerint decepti a pseudoprophetis,
ut eandem poenam simul sustineant. Vide-
, tur, quemadmodum dixi, illud esse durum : sed
antehac propheta docuit, populum una cum impostoribus
iuste eadem poena involvi, nempe quia
voléns et sciens errabat. Nam si ex animo se Deo
addixissent, et passi fuissent se régi tarn a spiritu
eius quam a legis doctrina, haud dubie exempti
fuissent ab errore. Deus enim suorum ouram gerit,
neque ita prostituit ludibriis impiorum: sed munit
eos prudentia et fortitudine spiritus sui. Qui ergo