viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE

365 IN EZEGHIELIS PROPH. CAP. XVI. 366
lier impura locum celebrem deligat, ubi habeat cubile
exstructum, et sit conspicua, quo posait attraliere
adulteros. Quanquam ergo propheta hie in
superstitiones invehitur, non tarnen simplex est
sermo, Bed adhuc retinet illam similitudinem, de
qua diximus. Dicit ergo Iudaeos fuisse adeo proieetos
ad libidinem, ut sese ostentaverint, et procul
quaesierint adulteros, quasi érigèrent in locis sublimibus
sua tentoria vel cubilia. Quoniam hoc alibi
fuit expositum, nunc leviter praetereo. Oaeterum
notemus, rem quae videtur per se levis momenti
hic severe damnari a propheta. Unde discendum
est, non esse aestimandum Dei cultum proprio
nostro sensu. Nam quis putaret tarn grave esse
scelus, in honorem Dei exstruere aliquod altare in
loco sublimi? videmus autem ut propheta abominetur
illam superstitionem. Quum ergo Deus nihil
velit mutari in suo cultu, sed praecipua pars eius
colendi sit obedientia, quam praefert omnibus sacrificiis:
discamus etiam quae videntur posse tolerari,
quia tarn severe a Deo damnantur, detestanda
quoque nobis esse. Quum ergo erigeres in capite
omnium viarum, et in omni compito, vel platea, hoc
est in omni loco celebri, faceres tibi excelsum. Hie
videmus quo ferventius satagunt idololatrae, eo magis
provocare iram Dei. Et tarnen videtur hoc illis
esse indignum : quemadmodum hodie papistae, dum
ita seduli sunt ad colenda idola, sub titulo devotionis
existimant quidquid est vitiosum posse tarnen
et debere excusari coram Deo. Atqui ex opposito
spiritus sanctus dicit eo gravius peccare idololatras,
quo magis fervent post impuros suos ritus. Dicit
non fuisti siout meretrix ad spemendum munus. Quidam
frigide exponunt, quod meretrices soleant in
animo suo ridere eorum stultitiam qui mercede ipsas
locant : illud commentum prorsus alienum est. Sed
probabile est quod alii afferunt, nempe non fuisse
Iudaeos similes meretrici, quae spernit munus, quo
scilicet duplioetur. Nam hac vafritie ut plurimum
pollent meretrices: quod si quid illis offertur, contemptim
adspiciunt, et vix dignantur attingere. Hoc
autem faciunt, ut miser amator existimet se non
fuisse satis liberalem, atque ita duplicet munus
suum, et omnia sua prodigat. Potest igitur ita
accipi locus prophetae, quod non fuerint similes
meretrici, quae munus spernit, quo scilicet miser
amator quasi pudefàctus augeat pretium. Sed mihi
videtur aliud propheta velle: etsi superiorem ilium
sensum non repudio. Sic igitur interpreter verba,
quod non fuerint similes meretrici, quia munus
spreverunt quod meretricibus est insolitum. Meretrices
enim faciunt quaestum ex suo corpore: unde
et nomen illis inditum a merendo. Quoniam ergo
scorta non sese gratis proiiciunt, sed venantur mercedem,
dicit propheta Iudaeos non fuisse similes.
Quare? quia scilicet munus contempserint, quia
dum explendae tantum libidini studebant, neque
spectarent munus ullum, neque appeterent sibi mercedem.
Postea sequitur,
32. Mulier adultéra loco viri sui sumit extraneos.
Alii vertunt, mulier adultéra sub viro suo: et
nnn utrumque significat: atque ita exponunt, mulieres
adultéras non facere divortium cum suis maritis,
dum violant fidem coniugalem, sed semper
manere domi, utcunque admittant extraneos: et hac
comparatione existimant crimen populi exaggerari,
quod scilicet non tantum scortatus fuerit, sed etiam
palam desciverit a Deo, et reliquerit eius domum.
Multae enim impurae mulieres manent cum suis
maritis, et sua flagitia quoad possunt occultant.
Sed si qua mulier deserat et maritum et liberos,
hinc apparet esse prorsus deploratam. Existimant
ergo hie prophetam comparatione exaggerare divortium
vel defectionem populi a Deo. Sed melius
videtur sensus fluere, si simpliciter comparet eos
mulieri adulterae, quae pro viro, vel loco viri admittit
extraneos: tu es, inquit, adultéra mulier, quae
loco viri, vel pro viro amatores extraneos sibi accersit.
Nam mulier quae nupsit marito liberali tractatur
ab ipso etiam honeste. lam si adulteros hinc
inde quaerat, nee inducitur avaritia, neque quaestu:
sed tantum fertur sua libidine. In summa, quemadmodum
nuper propheta dixit eos spernere omne
lucrum, quia excaecat eos sua libido: ita nunc dicit
esse similes adulterae, quae maritum suum répudiât:
neque id modo, sed se proiicit adulteris, quum tarnen
conditio eius ingenua Bit et honesta domi.
33. Cunctis meretricibus dant munus (hoc est,
dari soient munera), tu autem dedisti munera tua
cunctis amatoribus tuis: et conduxisti eos ut ingrederentur
ad te undique (a oircuitu) in scortationibus
tuis.
Hie propheta ostendit quantopere desipuerint
Iudaei, qui una cum pudore omnia sua profuderint.
Nam meretrices quaestus impellit ad turpitudinem:
se quidem prostituunt non sine dedecore, sed lucro
ducuntur. Dicit autem propheta, Iudaeos, quum
scortati sunt, fecisse id cum suo dispendio, quoniam
ut ad se pellicerent amatores, nullis sumptibus pepercerint.
Prosequitur vero similitudinem de qua
vidimus. Gentem enim illam comparât mulieri
perfidae, quae relicto marito se offert adulteris.
Nunc tenemus consilium prophetae.. Oertum quidem
est, Iudaeos non id fecisse data opera. Putabant
enim sibi utile fore cum Aegyptiis et Assyriis
foedus: deinde nolebant gratis idola sua colère, sed
amplissimam mercedem sperabant quum ita accer-