viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE

655 PRAELEC •TIONES 656
adspersus esset ilia turpi macula, quod gestaret
scilicet insigne idoli in suo nomine: sed oportuit
inter alia Dei flagella ferre etiam hoc malum. Ita
Deus exercuit servum suum modis omnibus sub
crucis tolerantia. lam quod vocat principem magorum,
hoc etiam haud dubie pupugit animum sancti
prophetae. Nihil enim magis optasset, quam secerni
a magis, qui suis imposturis et praestigiis fallebant
totum mundum. Quamvis enim pollerent scientia
astrologiae, et haberent principia quaedam laude
digna: scimus tarnen corruptas fuisse ab illis omnes
scientias. Ergo Daniel non libenter audivit se
unum ex illis censeri: sed non potuit etiam se
liberare hac infamia. Ita videraus patientiam eius
fuisse varus modis divinitus probatam. lam addit
Nebuchadnezer, Quia novi quod spiritus deorum
sanctorum in te sit. Multi vertunt angelos: neque
displicet haec interpretatio, quemadmodum alibi
attigi. Nam hoc fuit cognitum cunctis gentibus,
esse aliquem supremum Deum: sed angelos fin gebaut
minores deos. Quidquid sit, hie Nebuchadnezer
prodit suam inscitiam, quod scilicet non profecerit
eo usque in notitia veri Dei, quin adhuc
implicitus sit pristinis suis erroribus, et retineat
plures deos, quemadmodum ab initio imbutus fuerat
ilia superstitione. Posset quidem verti hie locus in
numéro singular!, quemadmodum nonnulli faciunt:
sed illud esset nimis coactum, et ratio qua moventur
nimis infirma est. Putant enim Nebuchadnezer
fuisse vere conversum, quod tarnen vanum esse
convincitur ex toto contextu: occupati hac sententia
vellent eum eximere ab omni culpa. Sed quum
oertum sit, in hoc edicto Nebuchadnezer comprehendi
multa testimohia veteris inscitiae, non est
cur quidquam mutemus ex simplici verborum sensu.
Spiritum ergo divinum tribuit Danieli: sed interea
imaginatur complures deos. Quoniam ergo spiritus
sanctorum deorum in te est, inquit, et nullum secretum
te superat: D3N anas quidam vertunt molestum
esse : proprie autem significat cogère, vel compellere :
discedunt igitur a germano sensu qui transferunt,
Nullum est arcanum quod te superet. Quod alii
vertunt molestum esse, esset quidem tolerabilis ilia
translatio: sed poterant magis proprie loqui, reddendo,
Nullum arcanum te anxium vel perplexum
reddit. Si ferret ratio grammatices ut N esset litera
aervilis, bene quadraret ille sensus. Nam ilOJ nasa,
significat tentare, vel probare: significat etiam elevare.
Possemus vertere, nullum secretum te est
altius, vel tua mente, vel nullum secretum te probat:
quasi diceret Danielem praeditum esse spiritu
divino, ita ut quidquid propositum fuerit non examinetur,
hoc est, non statuatur examen de eius
scientia, quoniam facilis et prompta est ei responsio.
Sed retinere tarnen necesse est quod dixi, nullum
arcanum te anxium reddit vel constringit. Sciebat
hoc Nebuchadnezer, cur ergo non statim ilium ad
se vocavit, quum esset perplexus? Quum Daniel
posset eum liberare omni molestia, hie deprehenditur
eius ingratitudo, quod tarnen magos suos adhibuit
in consilium, neglecto Daniele. Videmus ergo
ut semper Deum fugere conatus fuerit, donee violenta
manu traheretur, undo apparet, non fuisse
vere conversum. Nam poenitentia voluntaria est,
quia dicuntur resipiscere qui mutata mente ad Deum,
a quo defecerant, libenter redeunt: quod fieri non
potest sine fide, et sine amore Dei. Rogat tandem,
ut enarret somnium et interpretationem eius. Atqui
somnium non erat incognitum, et ipse etiam Danieli
narrât. Est igitur aliquid supervacuum in his verbis:
sed in sensu nulla est ambiguitas: quia tantum
postulat Nebuchadnezer sibi exponi somnium. Sequitur,
10. Visiones autem capitis mei super cubile
meum: videbam, et ecce arborem in medio terrae, et
altitudo eius magna.
11. Crevit (multiplicata est) arbor, et invaluit,
et altitudo eius pertigit (hoc est, ut altitudo eius
pertingeret) ad coélos, et conspectus eius ad extremum
totius (vel universae) terrae.
12. Bamus eius pulcher, et fructus eius copiosus
(NW saggui, significat magnum vel multum),
et esca omnibus in ea: sub ea umbrabat (ad ver bum,
hoc est, capiebat umbram) bestia agri: et in ramis
eius habitabant (vel, nidulabantur) aves coelorum, et
ex ea alebatur omnis càro (coniungi debent etiam
sequentes versus).
13. Videbam (etiam) in visionibus capitis mei
super cubile meum, et ecce vigil et sanctus descendit
e coelis.
14. Clamavit in fortitudine (hoc est, fortiter)
et ita loquutus est, Succidite arborem, et diripite folia
eius (neque enim placet bis repeti ramos, ut quidam
faciunt: fateor nomen *pp quod hie legitur
sumi tarn de fronde quam de ramo: NSJJ apha autem
significat ramum: ergo ne supervacua sit iteratio,
diripite, vel, exscindite folia eius), excutite ramos
eius, et dispergite fructus eius: fugiat bestia ex umbra
eius (de subtus, ad verbum), et aves ex frondibus
eius (vel ex ramis eius).
15. Tandem imum radicum eius in terra relinquite,
et in vinculo ferri (hoc est, ferreo) et aeneo,
in herba agri, et pluvia coelorum vrrigetur, et cum
bestia sit portio eius in herba terrae.
16. Cor eius ab humano (simpliciter, ab homine)
mutent (hoc est, mutetur, quemadmodum alibi visum
est), et cor bestiae detur ei: et Septem tempora transeant
super eum.
Hic narrât somnium suum Nebuchadnezer,
cuius postea interpretatio sequetur suo loco. Tarnen