viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE

359 PRAELECTIONES 360
ribus. Est autem haec quoque trita ratio prophétie,
vocare scortationes eiusmodi foedera. Nam sicuti
mulier debet latere sub umbra mariti sui, ita Deus
volebat Iudaeos contentos esse suo praesidio. Atqui
simul atque metuebant sibi ab aliquo periculo, trépide
confugiebant nunc in Aegyptuin, nunc in
Assyriam, nunc in Ohaldaeam. Videmus ergo eos
quodammodo renuntiasse auxilio Dei, dum non
poterant quiescere sub eius custodia, sed vago impetu
rapiebantur hue et illuc. Postquam ergo propheta
invectus est in superstitiones, nunc aggreditur
aliud crimen, quod scilicet Iudaei implicuerant
se vetitis foederibus. Incipit autem ab Aegypto.
Deus autem simpliciter prohibuerat, ne quid eleoto
populo negotii esset cum Aegyptiis. Quamvis nulla
ratio manifesta esset, oportuit tarnen parère Dei
imperio. Sed iam rationem exposui cur Deus
nollet Israelitas foedus ullum contrahere cum Aegyptiis,
quia volebat experiri ipsorum fidem et
patientiam, si tanquam ad sacram anchoram, ut
loquuntur, ad eius opem confugerent quoties aliquid
discriminis instabat. Fuit etiam altera ratio,
quia ex quo Deus populum suum illinc extraxit,
volit separatum esse ab ilia gente, quae tarn crudeliter
in miseros hospites saevierat. Quantum
attinet ad Chaldaeos et Assyrios, tantum valuit
prior illa ratio, quod scilicet fas illis non fuit diffidere
auxilio Dei in suis periculis. Nunc ergo
tenemus consilium prophetae quum dicit Iudaeos
fuisse scortatos cum filiis Aegypti. Addit fuisse magnos
carne. Designat rem foedam et pudendam,
quod scilicet essent accensi tanta libidine, ut inhiarent
longis et crassis mentulis. Neque enim per
carnem intelligitur corpus, sed pars pudenda. Utetur
similitudine foediori postea. Neque enim potuit detestabilis
populi illius perfidia satis damnari. Probrose
ergo hie dicit propheta eos scortatos fuisse
cum Aegyptiis, quemadmodum si mulier libidinosa
appetat virum robustum, vel bestiam aliquam ut
postea videbimus. Addit, multiplicasbi fornicationes
tuas. Alloquitur autem populum sub mulieris persona,
quemadmodum ante vidimus: ad irriiandum
me. Hic tollit propheta impio populo excusationem
erroris. Dicit igitur, quum ita vagati sunt post
suas impuras cupiditates, nun fuisse lapsos inscitia,
quia satis tenebant quid Deus mandasset sua lege.
Neque tarnen dubium est quin animos suos offuseaverint,
quemadmodum impii semper fodiunt sibi
latebras, et habent speciosos praetextus, quibus non
tantum malitiam suam occultent coram hominibus,
sed se ipsos etiam fallant. Probabile igitur est,
non defuisse tales praetextus Iudaeis. Sed ex altera
parte notandum est, satis superque edoctos
fuisse lege Dei quid liceret ac rectum esset. Quum
orgo neglecta lege ita flagrabant impiis cupiditatibus,
merito propheta dicit quasi data opera vel
consulto eos traxisse Deum in certamen. Iam si
quis moveat quaestionem, an liceat cum impiis foedus
contrahere, responsio faeilis est, oavendam omnem
societatem, quae quasi sub idem iugum nos
copulat. Nam sponte satis iam propensi sumus ad
omnia vitia. Ubi autem accersimus nobis novas
occa8iones, hoc est tentare Deum. Atqui ubi quispiam
se nimis familiariter impiis coniungit, perinde
est ac si accedendo ad flabellum, accenderet pravos
aflectus, qui iam plus satis in eius animo ardent,
ut dictum fuit. Cavendum igitur est quoad licebit,
ne appetamus foedera cum impiis. Caeterum, si
nécessitas cogat, simpliciter et per se res vitiosa
non potest censeri: quemadmodum videmus Abraham
foederatum fuisse suis vicinis, quum tamen
diversa esset religio. Sed quia aliter non poterat
redimere quietem, fuit ilia species foederum quasi
vellet Abraham pacem sibi acquirere. Neque tamen
dubitavit uti sociorum opera, quemadmodum ubi
opitulatus est nepoti suo. Sed si quaerimus principium
et causam, qua adductus fuit Abraham, ut
foedus percuteret cum suis vicinis, reperiemus non
alio animo id fecisse, nisi ut pacatus domi suae t
ageret: deinde ut tutus esset ab omni noxa. Erat
solitarius, ut ipsum nominat Isaias (51, 2). Habebat
quidem numerosam familiam, sed carebat sobole.
Ergo non potuit effugere, quin foedera admitteret
cum suis vicinis. Sed quum Dominus ea lege populum
suum collocaverit in terra Chanaan, ut illic
eum tueretur, ut ab omni parte protegeret, ao se
opponeret omnibus inimicis: videmus quasi inclusos
fuisse sub eius custodia, ut prohiberentur ab omni
foedere : quia non poterant pacisci vel cum Aegyptiis,
vel cum Assyrii8, quin tantundem detraherent
auxilio Dei. Quantum ad nos spectat, dixi plus
esse liberalitatis, modo ne titillet nos carnis
cupiditas ad quaerenda foedera, quae nos illaqueent
aliis vitiis. Difficile enim est, retinere gratiam
eorum quibuscum sumus foederati, nisi Ulis assentiamur.
Iam si sunt impii, trahent nos in Dei oontemptum,
in adulterinos ritus: sic fiet, ut malum
ex malo nascatur. Nihil ergo melius est, quam
vela contrahere, et respicere in unum Deum, et
habere in ipso defixas mentes, nee admittere ullum
societatis genus, nisi nécessitas nos cogat. Deinde
prudenter cavendum est, ne qua conditio admisceatur,
quae nos abstrahat a puro et sincero cultu
Dei : quemadmodum diabolus astute semper insidiatur
filiis Dei, et tendit illis laqueos occultos. Ubi
ergo agitur de contrahendo foedere, semper cavendum
est, ne ulla in parte libertas nostra minuatur:
deinde ne furtim et obliquis artibus abducamur a
simplioi Dei cultu. Iam sequitur,
27. Et ecce, extendi manum meam super te, et
diminui demensum tuum, et tradidi te desiderio (vel