viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE

549 IN DANIBLEM. CAP. I. 550
metuebat suo capiti: sed nunc excogitavi novam
rationem, qua et nobis gratificeris, et tarnen non
po68is trahi in crimen, quia res prorsus latebit.
Proba igitur diebus decern servos tuos, et experire,
dentur nobis tantum legumina, detur aqua quam bibamus:
lam si post tempus illud faciès nostrae fuerint
pulcbrae et nitidae, nulla erit de te sinistra
su8picio, et nemo poterit persuaderi quin nos educaveris
laute, prout a rege mandatum fuit. Quum
ergo probatio haec tibi sit tuta, et non minus caveas
tibi quam nobis, iam non est cur reiicias
procès nostras. Caeterum non dubium «st, quum
Daniel in medium hoc protulit, quin directus fuerit
Dei spiritu ad hanc prudentiam, et simul etiam
impulsus, ut hoc peteret. Fuit ergo singulare Spiritus
donum, quod Daniel modum invenit, quo
posset flectere animum ministri, sub cuius erat
custodia. Sed tenendum etiam rursus est illud,
nempe non temere, neque proprio motu haec dixisse,
sed instinctu spiritus sancti. Fuisset enim non
solertia, sed potius temeritas, si Daniel sibi fabricasset
hoc consilium, et non fuisset certior factus a
Domino de felici eventu. Non est igitur dubium
quin hoc habuerit ex arcana revelatione, féliciter et
ex voto cessurum, si permitteret minister ipsum et
socios vesci leguminibus. Et ideo dixi non ita loquutum
esse, nisi duce spiritu et magistro. Hoc
autem ideo notatu utile est, quia saepe nobis multa
permittimus, in quibus nos tandem eventus fallit,
quia scilicet rapimur proprio carnis sensu, neque
expendimus quid Deo placeat. Non mirum est igitur,
quum homines varias spes concipiunt, si sentiant
tandem se fuisse deceptos, quia nemo est qui
stulte sperando non sit sibi impostor, et qui non
ee ipsum frustretur. Neque enim nostrum est quidquam
nobis promittere. Ergo notemus Danielem,
quia non susceperat neque aggressus fuerat quod
vidimus, stulto zelo, ita etiam non loqui nunc inconsiderate,
sed a spiritu Dei factum esse certiorem
quid futurum esset. Dicit autem, Apponantur nobis
legumina quibus veseamur, et aqua quam bïbamus.
Videmus non ideo abstinuisse quatuor pueros a cibo
regio, ne quam immunditiem attingerent. Neque
enim lex unquam prohibuit vinum bibere, nisi Nazaraeis:
et licebat vesci carnibus, quarum copia
multiplex erat in mensa regia. Unde ergo ista
religio ? nempe (sicuti heri dictum fuit) quia nolebat
Daniel assuescere ad delitias aulicas, quibus statim
factus esset degener. Voluit igitur non tantum
frugaliter, sed tenuiter etiam corpus suum alere, ut
nunquam sibi in sorte ilia placeret: quamvis etiam
eveheretur ad summos honores, ut tarnen semper
esset quasi miserrimus inter captivos. Non est cur
alias rationes quaeramus in hac abstinentia Danielis.
Poterat quidem etiam pane cibario vesci, et
aliis cibis parum delicatis: sed contentus fuit legu­
minibus, ut scilicet assidue gemeret, et in animo
aleret memoriam patriae suae, cuius statim fuisset
oblitus, si demersus fuisset in illas aulicas lautitias.
Sequitur,
14. M audivit eos in hoc verbo, et probavit eos
decern diebus.
15. Et a fine decern dierum visus est vultus
eorum pulcher (vel, nitidus), et (ipsi) pinguiores came
prae omnibus pueris (nempe caeteris), qui comedebant
portionem cibi regii.
Quia hoc mtrabiliter factum est, quod Daniel
non contraxit maciem nee debilitatem ex sordido
illo cibo, sed perinde enituit eius facies, ac si delicatis8imos
quosque oibos comedisset, hinc colligimus
quod iam dixi, nempe impulsum fuisse divinitus, ut
constanter persisteret in suo consilio, ne scilicet se
pollueret in cibis regiis. Deus ergo re ipsa testatus
est se fuisse autorem Danieli et sociis in hoc
voto et proposito. Certum quidem est, non esse
tantam virtutem in pane, ut nos sustineat. Alimur
enim arcana Dei benedictione, sicuti dicitur apud
Mosern, Non vivit homo solo pane, hoc est, panis
non suppeditat hominibus virtutem. Neque enim
panis ipse vitam habet. Quomodo igitur vitam nobis
adferret? Ergo panis nullius per se virtutis
est, sed alimur verbo Dei, hoc est, quia Dominus
ita statuit, ut alimentas foveretur vita nostra. Ideo
pani inspiravit virtutem. Sed debemus interea
vitam nostram ferre acceptam non pani, neque aliis
cibis, sed arcanae Dei benedictioni. Non enim hie
loquitur Moses de doctrina, nee de vita spirituali,
sed dicit vitam nostram corporalem foveri Dei
gratia, qui ita indidit proprium munus pani et reliquis
cibis. Hoc igitur certum est in genere, quibuscunque
veseamur cibis, nos ali et sustentari gratuita
virtute Dei. Sed exemplum hoc cuius nunc meminit
Daniel, fuit singulare. Deus ergo (quemad modum
iam dixi) re ipsa ostendit non aliter posse
manere Danielem purum, et integrum una cum
sociis, nisi contentus sit leguminibus et aqua. Hie
autem notandum est primo loco, cavendum sedulo
esse, ne gulae simus mancipia, et ita retrahamur
tarn ab officio nostro, quam ab obsequio et timoré
Dei, ubi vivendum nobis est tenuiter, et carendum
omnibus lautitiis: quemadmodum hodie videmus
multis hanc esse summam crucem, nempe si non
liguriant mensas divitum, quae refertae sunt magna
copia ciborum et varietate. Alii etiam qui iampridem
obduruerunt ad lautitias, non possunt se submittere,
neque ulla mediocritate contenti sunt. Hinc
fit igitur, ut semper sordeant in luto suo, quia scilicet
non possunt renuntiare gulae delitiis. Atqui
Daniel satis nobis ostendit, ubi Deus non modo
redigit ad inopiam, sed ubi opus est, etiam sponte
35*