viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE

357 IN EZEOHIELIS PROPH. CAP. XVI. 358
postquam illic conquestus est Deus lanam suam et
linum suum fuisse abrepta, et inde munera oblata
idolis, postea subiicit, Ego reposcam mea omnia, et
tunc iterum tolletur ab te omnia decor, et nuditas
tua patefiet, ut merito te pudeat. Sic ergo exponunt
haec verba, quod conditio Iudaeorum futura
sit qualis ante fuerat : quasi uno verbo dictum esset,
Ego me ita ulciscar, ut cogaris velis nolis sentire
tuae nuditatis probrum, quia iterum te disoooperiam.
Sed videtur sensus ille coactus. Ego itaque contexo
reliquam partem versus, deinde quae sequuntur.
Sic ergo fluît oratio prophetae, Et fuit post
omnem tuam malitiam aedificasti tibi excélsum, fecisti
tibi excelsum: (sunt quidem duae voces diversae,
sed pro re eadem sumuntur) in omnibus compitis,
in omnibus principiis viarum fecisti tua excélsa, inquit,
et ita abominabilis fuit tua venustas. Hoc autem
per parenthesin inseritur, Vae vae tibi. Ilia
igitur. exclamatio quasi ex abrupto interponitur.
Sed interea non dubito quin cohaereant inter se
haec omnia, nempe quod Iudaei addiderint scelera
sceleribus, atque ita nullum fecerint peccandi finem.
Dioit ergo, postquam ita fuerant Deo perfidi et ingrati,
postquam sua omnia indigne et turpiter profuderant
in cultus perversos, adhuc additum fuisse
novum crimen, quod sibi exstruxerint excélsa in omnibus
compitis, et in- viis omnibus etiam. Si quis
obiiciat non fuisse hoc crimen gravius, responsio
fäcilis est, Deum hic non loqui de uno duntaxat
excelso, vel de uno altari: sed comprehendere tot
insignia idololatriae, quibus terram infecerant. Fuit
autem hie cumulus impudentiae quum ita ubique
érigèrent veiilla suarum superstitionum. Quotquot
enim erant excélsa et altaria, totidem erant testimonia
defectionis ipsorum, ac si palam gloriarentur
se non magnifacere legalem cultum, et quidquid
Deus praescripserat in arbitrio suo esse evertere.
Deus ergo non abs re hanc indignitatem exagitat,
quod Iudaei ubique sibi erexerint excélsa, et exstruxerint
altaria. Nunc ergo tenemus consilium spiritus
sancti, quantum ad istas voces. Accidit ergo post
omnem tuam màlitiam inquit, hoc est, ad cumulum
tuae malitiae accessit etiam ista improbitas et impudentia,
nempe quod exstruxeris tibi non unum
excelsum duntaxat, sed innumera, nempe in omnibus
compitis, deinde, in omnibus principiis viarum, hoc
est in locis celeberrimis. Capita enim viarum dicuntur
quae magis conspicua sunt: et ideo si quid
illic agitur, magis exposituni est omnium oculis.
lam notanda est exclamatio quae interponitur, Vae
vae tibi, inquit dominator Iehovah. Quoniam enim
Iudaei pro sua socordia non magnopere attenti
erant ad obiurgationes propheticas, ideo ut ipsos
expergefaciat Deus, pronuntiat bis suam maledictionem.
Certum quidem est non fuisse commotos:
sed valuit tarnen haec vehementia ad ipsos gravius
damnandos: quia etiamsi fuissent sopiti, imo demersi
in profundissimo somno, poterant expergefieri hao
voce tarn formidolosa. Nee dubium est tarnen quin
sibi plausum dederint in suis superstitionibus.
Sed eo magis expendere convenit quantum sit pondus
in his verbis Dei. Nam hinc colligimus, ubi
idololatrae sibi indulgent in suis figmentis, et existimant
nihil illic reprehensione esse dignum, sufficere
hanc Dei vocem, qua adversus eos fulminât
quum dicit, vae vae tibi. Ergo desinant homines
iudicium facere ex proprio sensu, quin potius attenti
sint ad Dei sententiam, et agnoscant sibi maledictionem
incumbere quum putant se rite perfungi
pietatis officio in colendis idolis. lam addit, abominabilem
fecisse eius pulchritudinem : Non dubito quin
alludat propheta ad spurcitiam, quae inducitur ubi
se muliere8 prostituunt ad vagas libidines : et inde
etiam Latini vocant obsoleta scorta, quae foetent
quodammodo, propterea quod ita turpiter abiecto
pudore sese proiecerint ad omne flagitium. Propheta
ergo dicit populum ilium non fuisse duntaxat quasi
libidinosam mulierem, quae impuros amores sibi
conciliât: sed fuisse foetidum scortum: quia ilia intempéries
libidinis facit, ut etiam qui appetunt scortari,
tarnen quodammodo reiiciant prae fastidio mulieres
ita foedas in sua libidine, et ita omni pudore
vacuas, ut non dubitent se hue et illuc proiicere.
Hoc ergo intelligit propheta, nempe venisse ad
summas usque abominationes populum, quemadmodum
si mulier foeteat propter intemperiem suae
libidinis. Tandem adiungit divaricasse pedes suos
omni transeunti et multiplicasse suas scortationes. Hoc
sumptum est etiam a scortis vagis: et confirmât
sententiam quam nunc exposuimus, quod scilicet
Iudaei non tantum uno in genere idololatriae sese
volutaverint, sed ita fuerint proiecti ad omnes abominationes,
ut essent similes meretricibus, quae vias
obsident, et advocant obvios quosque: neque id
modo, sed quod foedius est, divaricant pedes suos,
hoc est pudenda sua palam ostentant, ut alliciant
ad se amatores.
26. Et scortata es cum filiis Aegypti vicinis tuis
magnis carne: et multiplicasti scortationes tuas ad
irritandum me.
Admonui initio capitis, prophetam reprehendere
in Iudaeis non unum et simplex scortationis genus,
sed duo diversa. Hoc interprètes non observant,
sed putant semper prophetam nostrum disserere de
idolis et superstitionibus. Atqui si prudenter expendimus
omnes circumstantias, quod iam dixi minime
dubium erit, nempe damnari Iudaeos non
tantum quod Dei cultum vidassent suis perversis
figmentis, sed quod confugerant nunc ad Aegyptios,
nunc ad Assyrios : et implicuerant se illicitis foede-
23*