viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE

699 PRÄ'ELECTIONES 700
5. In ilia hora egressi sunt digiti manus hominis,
et scribebant e regime lucemae (vel, candelabri: alii
exponunt fenestram), super calcem parietis (alii, in
superficie: sed malunt alii accipere pro tectorio:
quod est etiam probabile: ergo super calcem parietis)
palatii regis, et rex cernebat palmam (alii vocant
articulos) manus scribentis.
Hie ineipit narrare Daniel, ut mutatae fuerint
vices: quia momento ipso rex agnovit sibi triste
aliquid et lugubre instare. Neque tameu statim intellect
quidnam hoc esset: tantum Deus signûm
aliquod ostendit quasi sinistrum omen, ut loqui
solebant tunc profani. Deus ergo hoc modo praelusit,
quum videret regem ita fervere insana licentia
cum suis proceribus. Apparuit igitur manus hominis,
inquit propheta: vocat manum hominis a similitudine
vel forma. Certum enim est non fuisse
hominis manum: sed quia figuram prae se ferebat,
ideo vocatur manus hominis. Et scriptura etiam
hac ratione saepe utitur, praesertim ubi loquitur
de externis symbolis. Est ergo haec etiam sacramentalis
loquutio, ut ita loquar. Deus enim ipse
scripsit sua virtute: sed ostendit regi Beltsazar
figuram, ac si homo quispiam scriberet in pariete.
Egressi sunt igitur digiti manus. Quum dicit digitos
prodiisse, hoc ad, certitudinem miraculi non parum
facit. Nam nisi initium hoc vidisset Beltsazar, poterat
coniieere fuisse aliquo artificio manum illam
appositam. Sed quum paries ante careret ilia specie,
deinde quum subito manus prodit in medium, hinc
colligere promptum fuit manum illam esse signum
coeleste, quo Deus ostendere aliquid magnum volébat
regi. Egressi ergo sunt digiti manus, inquit, et
scribebant e regime candelabri, vel, lucemae. Certum
est fuisse hoc nocturnum convivium: et capta
etiam fuit Babylon media nocte. Neque mirum est
protractas fuisse epulas in longum tempus. Nam
intempéries nullum habet modum : deinde ita solebant
luxuriari : quotidie, fateor, non epulabantur ad
mediam nootem: sed quum splendidum aliquod et
lautum convivium celebrarent, non putabant satis
diuturnam fore laetitiam, nisi quasi in mensa putrescerent
(ut ita loquar). Sic ergo e regione candelabri
apparuit manus, quo magis conspicua esset.
Scribebat autem, inquit propheta, manus illa super
calcem parietis in palatio. Si quis regi denuntiasset
apparaisse speciem manus humanae, poterat hoc
esse dubium : sed dicit regem fuisse oculatum testem.
Deus enim voluit ipsum terrere, quemadmodum statim
postea videbimus. Ergo proposuit coram ipso
tale speetaculum. Bex ergo cernebat: proceres forte
non ita: et postea videbimus terrorem fuisse soli
regi ineussum, nisi quod alii coeperunt cum eo trepidare.
Quum enim vidèrent mutatam eius faciem,
et moerore esse correptum, simul etiam coeperunt
timere, quanquam studebant omnes adhibere aliquid
solatii. Ergo voluit Deus quodammodo citare ad
suum tribunal impium regem, quum manus hominis
in eius conspectu apparuit, 1 , quae scribebat. De
scriptura videbimus suo loco.
6. Tunc regis vultus mutatus est (forma, ad
verbum, vel figura: regis ergo vultus mutatus est),
et cogitationes eius terruerunt cum, et ligamina lumborum
eius solvebantur (coxendices, periphrastice loquuntur
Hebraei et Ohaldaei etiam), et poplites eius
invicem collisi sunt.
Hie Daniel ostendit regis animum fuisse perculsum
metu, ne scilicet quisquam posset existimare,
fuisse de nihilo conceptum timorem. Sed multis
etiam circumstantiis exprimit fuisse ita regem turbatum,
ut facile constaret causam non esse levem.
Oportuit enim ipsum ita percelli, ut omnes intelligerent
Deum quasi in solio suo sedere iudicem, et
citare ipsum reum. Diximus ante, et Daniel etiam
ostendit, quanta esset superbia illius regis: et seouritas
etiam luculentum fuit eius rei documentum.
Quum enim diuturna obsidio deberet ilium reddere
sollicitum, celebravit solennes epulas quasi in alta
pace. TTnde apparet, fuisse correptum spiritual!
quadam temulentia, ut sua mala non sentiret. Haec
igitur ratio fuit cur Deus ilium expergefaceret, imo
ut veternum eius excitaret: quia non poterat ratione
aliqua usitata redire et revocari ad sanam
mentem. Haec autem potuit videri esse commoda
praeparatio ad poenitentiam, quod ita fuit territus.
Sed idem nobis ostenditur in eius persona, quod in
persona Esau. Ille enim non tantum tactus fuit
dolore, quum videret so esse abdicatum, sed cum
magno eiulatu et lamentatione petiit a patre benedictionem:
verum sero. Idem etiam nunc de rege
Beltsazar narratur. Sed ordine singula notanda
sunt. Dicit Daniel regis vultum fuisse mutatum:
deinde, soluta fuisse ligamina lumborum eius, et turbatum
fuisse, vel terri tum, cogitatimïbus suis: postremo
etiam adiungit poplites inter se fuisse collisos.
Nam verbum significat proprie impingere. A signis
rem ipsam demonstrat propheta, quod scilicet expaverit
rex Beltsazar ad visionem, cuius facta fuit
mentio. Non dubium est, quemadmodum nuper
dixi, quin Dei instinctu conceperit hunc terrorem.
Scimus enim reprobos, etiam ubi Deus palam ostendit
se tribunal conscendere, tarnen manere stupidos,
neque moveri ullo metu. Sed Deus voluit afficere
huius impii regis animum, ut nulla esset excusatio
ignorantiae. Et hic notandum est, Deum varus
modis tangere hominum corda: non tantum de reprobis
loquor, sed etiam de electis. Videmus etiam
optimos quosque tardos ac segnes esse, ubi Deus