viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE

407 PRAELECTIONES 408
9. Die, Sic dicit dominator Iehovah, An féliciter
aget? (vel, ut vulgo loquuntur, an prosperabitur?)
annon radices eius evéllet? et fructum eius succidet?
et siccabit omnes surculos germinis ipsius, ut arefiat
(ut arescat) et non in brachio magno, et populo multo
ad tollendum (est nomen, sed ponitur loco infinitivi,
ad tollendum ipsam, vel ad ipsam tollendam) e ro>
dicibus suis.
10. Et ecce plantata: an prosperabitur? (hoc est,
an prospère aget, vel féliciter, vel an habebit prosperum
successum? nam prosperari non satis latinum
est verbum, nisi ducatur a verbo prosperare
quod Horatius usurpât: et ita sit passivum): annon
quum attigerit (vel percusserit, nam utrumque significat:
quum ergo attigerit vel percusserit) ipsam
ventus orientalis arescendo arescet, super areas (vel
sulcos) plantationis suae arescet?
Hie pronuntiat Deus fieri non posse, ut vitis
ilia diutius floreat, et proférât fructum. Nam plantata
fuerat ut delitesceret sub praesidio aquilae:
alio se contulit. Nihil igitur superest, nisi ut prior
aquila ulcisoatur iniuriam sibi factam: haec summa
est verborum: ideo dicit an féliciter succedet? Annon
evellet radices eius, et fructum eius succidet?
nempe aquila. Sumit enim Ezéchiel principium
illud, vitem illam non potuisse aliter servari, quam
virtute et auxilio aquilae, quae ipsam plantaverat.
Nunc quum ab ea transient ad alteram aquilam,
dicit propheta instare ingratae viti interitum: arefaciet,
inquit, omnia folia germinis eius, et ita arescet,
idque non in brachio magno, neque in populo multo.
Certum quidem est, Nabuchadnezer instructum fuisse
ingenti exercitu quum descendit in Iudaeam. Sed
propheta intelligit, etiamsi Nabuchadnezer adduceret
exiguam manum duntaxat, non posse tarnen regem
Zedechiam consistere, quia manet ilium interitus
ob perfidiam et defectionem, ut postea dicetur. Per
concessionem ergo loquitur propheta, quasi diceret
solo flatu posse arefieri Zedechiam cum toto populo :
quia non poterat manere salvus nisi humorem duceret
a radice sua. Atqui transtulerat alio radicem.
Hinc igitur pronuntiat Ezechiel fieri non posse quin
statim arescat. Non igitur in populo multo, ut tollat
earn a radicibus ipsius. Sponte enim iam sibi praeciderat
radices Zedechias quum sua levitate transierat
ad regem Aegypti : ecce inquit, plantata fuerat,
sed an féliciter succedet? quasi diceret, frustra spe-,
rare Zedechiam salutem, ex quo sibi earn ademit
sua perfidia. Et ideo subiicitur ilia similitudo venti
orientalis. Quum ergo percusserit ipsam ventus
orientalis, annon arescendo arescet etiam super sulcos
germinis sui? hoc est, quam vis habeat sulcos unde
sperat perpetuum humorem ? Artificio enim, ut
dictum fuit, irrigua erat Aegyptus: et propheta
depingit nobis talem statum Zedechiae ac si rex
Aegypti vitem foveret aquae ductu. Super areas
suas inquit, vel super sulcos suos arescet ubi earn
percusserit ventus orientalis. Scimus autem ventum
orientalem corrumpere in ilia regione fruges: et
ita fit saepe eius mentio in malam partem. Nunc
sequitur,
11. Et fuit sérmo Iéhovae ad me, dicendo,
12. Die quaeso (die nunc) domui rebélli (vel
amarae) annon cognoscitis quid hoc sit? die, Ecce
venit rex Babylonis Hierosolymam, et abstulit regem
eius, et proceres eius, et adduxit eos ad se Babylonem.
13. Et sumpsit e semine regio, et percussit cum eo
foedus, et descender e fecit (adduxit) ad iusiurandum:
et fortes terrae accepit,
14. Ut esset regnum humile, ac ne se efferret,
ut servaret foedus suum, ut staret in ipso.
15. Et rebellis fuit ei ad mittèndum (hoc est,
mittendo) nuntios suos in Aegyptum, ut darentur
équités, et populus multus. An féliciter aget? an
evadet qui hoc fecit? et qui irritum fecit foedus an
evadet? (copula enim hic abundat, vel accipitur pro
nota interrogationis). s
16. Vivo ego, dicit dominator léhovdh, Si non
in loco regis qui regnare fecit eum, cuius sprevit iusiurandum,
et cuius irritum fecit foedus cum ipso, in
medio Babylonis moriatur.
Nunc subiicitur explicatio allegoriae. Omissa
igitur figura, ostenditDeus quid hactenus aenigmatice
proposuerit. Diximus autem allegoriam spectasse
in hune finem, ut Iudaei adiieerent animum
paulo diligentius ad doctrinam prophetae.
Nam si trito et vulgari sermone usus esset, scimus
quam secure contemnere solid fuerint omnes obiurgationes
et minas. Aenigma autem quum suspensas
teneret eorum mentes, simul excitavit: et
ita praeparati fuerunt ad hanc doctrinam excipiendam,
quae nunc sequitur. Dicit ergo Deus regem
Babylonis venisse Hierosolymam. Haeo ratio quosdam
induxit, ut Libanum putarent metaphorice
vocari Hierosolymam, sed falso, ut iam diximus.
Solum quamdiu figurata loquutus est propheta,
oportuit partes ita inter se aptari, ut arbor et eius
rami haberent aliquam similitudinem cum aquila.
Venit ergo rex Babylonis Hierosolymam, et accepit
inde regem, et proceres, eosque abduxit Babylonem.
Etsi autem debebant satis moveri Iudaei simplici
narratione: Deus tarnen hic eos perstringit, quia
videbat quantopere alioqui socordes essent. Vocat
primum domum rebellem: deinde interrogat, annon
agnoscant quid hoc sibi velü? Est autem haec species
exprobrationis, quasi Deus obiieeret illis stuporem:
quoniam aenigma illud non ita obsourum
erat, quin posset illis venire in mentem quod acciderat,
nisi destituti fuissent ratione et iudicio