viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE

43 PRAELECTIONES 44
14. Et animalia currebant, et revertébantur instar
fulguris (utitur quidem alia voce, sed quae idem
significat pï3 et p"ia idem sunt: significant tarn
fulgur quam corruscationem).
Hie clarius explicat propheta quod poterat
alioqui esse obscurum. Dicit igitur animalia cursitasse,
et fuisse reversa instar fulguris: qui bus verbis
haud dubie significat summam celeritatem in animalibus.
Pulgur enim (quemadmodum Christus
utitur ilia comparatione ubi loquitur de suo adventu)
egreditur ab una parte mundi, et statim ad oppo-
8itam pénétrât. Quum ergo tanta sit fulguris celeritas,
ut quasi momento cursitet per coelorum immensitatem,
hac ratione dicit propheta animalia
cucurrisse, et fuisse reversa instar fulguris: quasi
diceret, quameunque in partem Deus vellet impellere
animalia illa, fuisse prompta ad obsequium:
sicuti diximus angelos praesto esse, ut Dei mandata
exsequantur: sed non possum us capere summam
illam pernicitatem, quae est in eorum oursu, nisi
hac comparatione fulguris. Iam videmus quam
bene haec duo inter se consentiant, animalia non
fuisse reversa, et fuisse reversa: non fuerunt reversa,
ut iam dixi, doneo ad metam perventum
esset: quia etiam si multa impedimenta occurrant,
Deus tarnen perrumpit, ut eius actiones nunquam
intercidant. Diabolus quidem conatur suis obstaculis
Deum cogère ad retrocedendum: sed hic propheta
ostendit, ubi Deus aliquid statuit, promptos esse
angelos ad mundum gubernandum, et tan tum esse
in illis vigorem, ut pergant ad extremum usque,
nempe quatenus virtutem suam Deus illis inspirât.
Postea sequitur,
15. Et adspexi animalia (hoc est quum adspicerem
animalia), ecce rota una in terra prope animalia
ad quatuor ad faciem cuiusque.
Descendit nunc propheta ad rotas, quae coniunctae
erant anitnalibus. Habuit igitur unumquodque
animal rotam duplicem, ut postea videbimus,
hoc est rotam unam implicitam rotae. Quod
non 8imul uno intuitu propheta cognovit rotas stare
prope animalia, hoc ad magnitudinem visionis referri
debet. Quamvis enim esset attentus, et haud
dubie Deus spiritu intelligentiae ipsum donasset:
denique quamvis esset quodammodo receptus in
coelum: tarnen in eo convictus fuit suae infirmitatis,
quod non potuit semel complecti tantam visionem.
Deinde admonitus etiam fuit huius admirabilis
arcani, ut maiore reverentia attenderet ad
totum spectaculum. Dicit ergo quum oculos haberet
deßxos in animalia, statim apparuisse rotas. Utitur
quidem singulari numéro, sed satis postea déclarât
fuisse quatuor rotas. Et tollit nunc omnem dubi-
tationem, ecce, inquit, rota una. Quomodo rota
una? nempe prope animalia ad quatuor ad faciem
cuiusque. Videmus ergo fuisse rotam singulis animalibus.
Hoc facile ex verbis prophetae colligitur.
Dixi autem heri quid Deus repraesentare voluerit
servo suo, et nobis etiam per has rotas, nempe
conversiones quae subinde apparent in mundo. Nam
si consideramus qualis sit mundi conditio, merito
terram comparant mari, et quidem tempestuoso.
Sicuti ergo mare obnoxium est diversis ventis, et
procellae hinc inde excitantur: ita etiam quoniam
nihil est in mundo stabile aut tranquillum, conditio
mundi est quaedam versatio continua, quemadmodum
si rota curreret. Prope angelos stabant rotae,
quia scilicet arcana Dei inspiratione gubernatur
mundus. Ubi videntur temere et caeco impetu
volvi omnia, Deus tarnen habet ministros suos, qui
tempèrent motus omnes, ita ut in illis nihil sit
turbulentum, vel incompositum. Haec igitur ratio
est cur rotae ambulaverint, et steterint prope angelos,
ut iterum statim repetet. Iam sequitur,
16. Adspectus rotarum, et opus (hoc est artificium
vel forma) sicut adspectus Tharsis et similitudo
unius ad quatuor (hoc est, erat quaedam aequabilis
proportio inter quatuor rotas, ut una aliis
prorsus esset similis) et adspectus earum, et forma
(vel opus, vel artificium ipsarum) quemadmodum si
rota esset in medio rotae.
Iam propheta numéro plurali dicit fuisse quatuor
rotas. Colorem dicit fuisse similem lapidi pretioso.
Hieronymus vertit mare, quia mare Tharsis
vocatur quod spectabat versus Ôiliciam, respectu
Iudaeae. Sed nescio cur color marinus vel caeruleus
illi placuerit. Atque ut illud dem us, tamen
vox ista non reperitur simpliciter pro colore caeruleo.
Atqui Tharsis est lapis pretiosus, quemadmodum
patet ex 28. capite Exodi (v. 20), et aliis
pluribus locis. Verterunt Graeci chrysoliton : sed
nescio an recte, neque etiam magnopere interest.
Teneamus duntaxat fuisse lapidem pretiosum, cuius
color erat exquisitus, ita ut posset oculos ad se
trahere. Et ita voluit Deus sub rotarum figura
proponere suo prophetae aliquid terrenum: interea
autem voluit simul attollere mentem eius colore
illo: quia inde potuit propheta statuere non esse
vulgares rotas, neque confectas ex ligno, aut ex
terrena materia, sed esse rotas coelestes. Color
igitur hic debuit abstrahere animum prophetae ita
ut 8ciret patefieri sibi coelorum arcana. Tanquam
adspectus TJiarsis, inquit: postea, simïlitudo unius
cuiusque ad quatuor. Posset hoc referri ad animalia,
quemadmodum quidam hallucinati sunt. Sed minime
dubito, quin propheta hic doceat fuisse ita inter se
pares rotas, ut una ab aliis non differret. Haec