viginti capita prioba. - Archive ouverte UNIGE

495 PRAELECTIONBS 496
Non dubium est quin Deus continuet eandem
doctrinam. Hinc ergo colligimus datas fuisse leges
non bonas populo, ubi se addixit varus erroribus,
et Dei loco idola sua quae fabricaverat coluit: ideo
subiicitur, pollui ipsos in muneribus suis. Hoc autem
ideo additum fuit a propheta, ne exciperent Iudaei
se tarnen non prorsus abiecisse Dei cultum. Miscebant
enim (ut ante vidimus, et paulo post repetet
propheta) caeremonias legis cum figmentis gentium:
hoc modo putabanfc se erga Deum belle defungi,
quamvis adderent suas mixturas. Hie propheta
occurrit, et praecidit ansam tergiversationi ipsorum,
quod scilicet polluti fuerint etiam in suis muneribus,
quia nihil fuit sincerum vel purum, quum ita corrumperent
praecepta Dei suis commentis. Utcunque
ergo quotidie munera sua obtulerint, et professi
fuerint se offerre vero Deo: nihil tarnen hoc modo
adepti sunt, quia, ut dictum fuit, abominatur Deus
eiusmodi mixturam, neque ferre potest ut colatur
pro arbitrio hominum, sed vult filios suos simplioiter
contentos esse suis mandatis. Nunc videmus
quorsum tendat consilium prophetae: Deus ipsos
polluit in muneribus suis, hoc est, reddidit ipsorum
munera tanquam foetida, utcunque putarent se officio
suo satisfacere. Quare? nempe inquit, quum
traiicerent quidquid aperit vulvam. Hie speciem
unam duntaxat propheta attingit, sed per synecdochen
désignât omnes superstitiones, quibus vitiabant
Iudaei purum Dei cultum. Fuit autem superstitio
haec plus quam detestabilis, traiicere filios suos
et lustrare, ut eos idolis consecrarent. Sed tantum
de primogenitis loquitur Deus hoc loco, ut crimen
magi8 exaggeret. Lustratio quidem ilia fuit generalis:
sed quia Deus sibi addixerat primogenitos,
et voluerat certo pretio redimi, et ea in re volebat
celebrari memoriam redemptionis, quod scilicet incolumes
evaserant primogeniti Israel, imo omnes
foetus primogeniti animalium quum e medio tolleret
primogenitos Aegypti, eos ipsos qui specialiter devoti
erant et sacri Deo, traiicere, et idolis offerre,
nonne prodigiosum fuit? Videmus ergo prophetam
non frustra hic loqui de primogenitis. Ut perderem
ipsos, inquit, et cognoscant quod ego sim Iehovah.
Hie ostendit Deus se gradatim fuisse progressum
ad ultimam vindictam, et hac ratione magis convictus
fuit populi stupor, quod interea nunquam
reputavit manifesta eius itidicia. Si Deus subito e
coelo et uno impetu vindictam suam exsereret, non
mirum esset, homines reddi attonitos: sed ubi spatium
Ulis concedit, et inducias, ut per otium secum
expendant: et interea non uno tantum modo, sed
pluribus ipsos admonet, ut resipiscant, si manent
semper iidem, neque tanguntur ullo sensu, hac socordia
ostendunt se prorsus esse desperatos: idque
nunc intelligit propheta. Sed quod addit, ut cognoscant
quod ego sim Iehovah, significat quia non
agnitus fuit pater a Iudaeis, se fore ipsorum iudicem,
ut cogantur velint nolint sentire formidabilem
eius potentiam quam spreverunt. Quoniam hac de
re plura ante diximus, nunc levius praetereo. Notandum
tarnen est illud, Deum a reprobis cognosoi,
quia ubi paterna eius bonitas diu ab ipsis contempt a
fuit, tandem apparet iudex, invitos trahit ad suum
tribunal, et exsequitur suam vindictam, ut effugere
nequeant. Sequitur,
27. Propterea loquere ad domum Israel, ßi hominis,
et die Ulis, Sic dicit dominator Iehovah, Adhuc
in hoc contumeliosi in me fuerunt patres vestri
praevaricando in me praevaricatione.
28. Nam introduxi (copula enim sie resolvi
debet) in terram pro qua sustuleram manum meam
ad dandum earn ipsis: et viderunt omnem collem excelsum,
et omnem arborem frondosam: et sacrificarunt
ülic sacrificia sua, et obtülerunt ülic irritationem oblationis
suae, et posuerunt ülic odorem bonae fragrantiae
suae, et fuderunt ülic sua libamina.
Nunc descendit ad populi scelera, quibus pro-»
vocatus fuit Deus, postquam terra Chanaan potiti
sunt, utpote qui tarn sedulo admoniti Deum tarnen
contempserint. Conqueritur ergo hoc sibi fuisse
nimis probrosum, quod postquam eos manuduxerat
in possessionem haereditatis promissae, non tarnen
destiterint quasi data opera insultare contra ipsum.
Puerat iam haec contumelia intolerabilis, quum in
deserto apud eos nihil profecerat. Erat enim haec
obtestatio satis séria ad ipsos promovendos, In decretis
patrum vestrorum ne ambuletis: ego Deus
ve8ter, legem meam servate. Quum ergo Deus sub
obsequium suum eos colligeret, cuius fuit superbiae
non attendere ad illam obtestationem, sed persequi
suam vesaniam? Verum crimen longe fuit atrocius,
quum tandem ingressi sunt terram Chanaan, et tot
victorias adepti, quod experimentis senserant non
reputarunt, Deum suam potentiam déclarasse, quo
eos melius devinetos teneret. Quotquot enim bénéficia
in ipsos contulit Deus, totidem vineula fuerunt,
quibus magis ac magis adstringebantur. Non frustra
igitur cum ipsis nunc expostulat, quod contumelia
affectus fuerit, dum, inquit, mentiti sunt mihi, vel
transgressi sunt in me. Hoc non fuit simplex crimen,
neque perfidia duntaxat, sed quasi se ipsos
oblectarent proterve insultando. Nam ppa significat
exprobare, contumelia afficere, convitiari. Deus
ergo hoc verbo exprimere voluit quasi deliberatam
populi insolentiam, dum ita improbe in eum surrexerunt,
ac si conspuèrent in eius faciem. Summa
est, non fuisse duntaxat foedifragos et rebelies,
quum terram Chanaan contaminarent suis superstitionibus:
sed quasi ad petulantiam proiectos, ut
Deum ex professo contumelia afficerent. Postquam