Chronologisch overzicht vragen van de week.pdf - Taaltelefoon.be ...

Speelotheek / speel-o-theek / spelotheek
Wat is de correcte schrijfwijze: speelotheek, speel-o-theek of spelotheek?
De officiële spelling is spelotheek. De enkele e is gemakkelijk te verklaren: een lange /ee/ in een open
lettergreep wordt met maar één letterteken weergegeven. Vergelijk met voorbeelden als spelen,
speleologie en eloquent. De schrijfwijze speelotheek is in strijd met die spellingregel.
De uitspraak van spelotheek is /spee-loo-teek/, met een lange /ee/ in de eerste lettergreep. Als dit woord
met een korte /e/ zou worden uitgesproken, had er spellotheek moeten staan. Vergelijk met spellen en
cello.
In de praktijk komt ook de schrijfwijze speel-o-theek vaak voor, maar dat is niet de officiële spelling. De
regels voor verenkeling en verdubbeling worden in deze schrijfwijze nog wel gerespecteerd: doordat de o
wordt afgescheiden van de rest van het woord, staat de eerste /ee/ in een gesloten lettergreep en heb je
twee lettertekens nodig om ze weer te geven. De koppeltekens zijn wellicht te verklaren doordat de o in
dit woord geen betekenis heeft, maar er alleen is naar analogie van woorden als bibliotheek en
videotheek. Vergelijkbare gevallen zijn het Belgische woord fit-o-meter en (Engelse) eigennamen als
Wash-o-matic.
16 juli 2007
Korte film / kortfilm
Wat is correct: korte film of kortfilm?
Zowel korte film als kortfilm is correct. In Nederland is korte film het gebruikelijkst, in België kortfilm.
De kortfilm of korte film is een specifiek genre. Het is een film met een korte speelduur, meestal zo'n
twintig minuten. Kortfilm heeft alleen die specifieke betekenis. Een korte film kan in principe ook een
lange speelfilm zijn die wat kort is uitgevallen.
Door de betekenisspecificatie is het niet vreemd dat het begrip (in België) met een samenstelling
uitgedrukt wordt. Combinaties die een specifieke betekenis hebben gekregen, worden wel vaker een
samengesteld woord. Zo is een grootvader niet hetzelfde als een grote vader, en een hogeschool niet
hetzelfde als een hoge school.
In Nederland is de samenstelling kortfilm veel minder ingeburgerd dan de woordgroep korte film. Men
heeft het daar dan ook eerder over een kortefilmfestival of een festival van de korte film dan over een
kortfilmfestival. Hetzelfde geldt voor langspeelfilm. In Nederland komt dat woord wel voor, maar een
gebruikelijker aanduiding is daar (lange) speelfilm. En ook als het literatuur betreft, is er een verschil
tussen België en Nederland. Wat in België een kortverhaal wordt genoemd, krijgt in Nederland de naam
kort verhaal.
23 juli 2007
Taaltelefoon - Taalvragen van de week - Chronologisch overzicht - Jaargang 2007 111