15.09.2013 Views

Chronologisch overzicht vragen van de week.pdf - Taaltelefoon.be ...

Chronologisch overzicht vragen van de week.pdf - Taaltelefoon.be ...

Chronologisch overzicht vragen van de week.pdf - Taaltelefoon.be ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Legt heraan / is aan het heraanleggen<br />

Is <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> zin correct: De gemeente legt <strong>de</strong> Stationsstraat heraan?<br />

Het is niet dui<strong>de</strong>lijk of <strong>de</strong>ze zin tot <strong>de</strong> standaardtaal <strong>be</strong>hoort. U kunt <strong>de</strong> zin <strong>be</strong>ter als volgt formuleren:<br />

De gemeente is <strong>de</strong> Stationsstraat aan het heraanleggen.<br />

Werkwoor<strong>de</strong>n die met her- <strong>be</strong>ginnen, zijn in <strong>de</strong> standaardtaal altijd onscheidbaar. Dat <strong>be</strong>tekent dat<br />

her- bij <strong>de</strong> vervoeg<strong>de</strong> vormen altijd één woord vormt met <strong>de</strong> rest <strong>van</strong> het werkwoord: Hij herriep zijn<br />

<strong>be</strong>slissing (niet: riep … her); Ze hervond haar koelbloedigheid (niet: vond … her). Veel werkwoor<strong>de</strong>n die<br />

met her- <strong>be</strong>ginnen, heb<strong>be</strong>n een onvolledige vervoeging in <strong>de</strong> standaardtaal: alleen <strong>de</strong> infinitief en het<br />

voltooid <strong>de</strong>elwoord komen voor.<br />

Werkwoor<strong>de</strong>n met her- die zelf <strong>van</strong> een scheidbaar samengesteld werkwoord zijn afgeleid,<br />

zoals heraan<strong>be</strong>ste<strong>de</strong>n, herin<strong>de</strong>len, heropleven, wor<strong>de</strong>n in België soms wel scheidbaar vervoegd.<br />

Bijvoor<strong>be</strong>eld: Hij was <strong>van</strong> plan om het werk heraan te <strong>be</strong>ste<strong>de</strong>n; Ze <strong>de</strong>el<strong>de</strong> haar keuken herin; Het<br />

jongetje leef<strong>de</strong> helemaal herop. Dat soort zinnen is niet voor ie<strong>de</strong>reen even aanvaardbaar. U kunt uw zin<br />

<strong>be</strong>ter zo formuleren dat u het werkwoord met her- alleen als infinitief of voltooid <strong>de</strong>elwoord gebruikt: Hij<br />

wil<strong>de</strong> het werk heraan<strong>be</strong>ste<strong>de</strong>n; Ze heeft haar keuken heringe<strong>de</strong>eld; Het jongetje was helemaal aan het<br />

heropleven. Of u kunt het voorvoegsel her- ver<strong>van</strong>gen door een vlotter synoniem<br />

zoals opnieuw, weer of nog eens. Bijvoor<strong>be</strong>eld: De gemeente legt <strong>de</strong> Stationsstraat opnieuw aan.<br />

21 februari 2011<br />

Verantwoording / verantwoor<strong>de</strong>lijkheid<br />

Is <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> zin correct: Hij draagt <strong>de</strong> verantwoording voor die mislukking?<br />

Nee, correct is: Hij draagt <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkheid voor die mislukking of Hij moet verantwoording<br />

afleggen voor die mislukking.<br />

De verantwoording voor iets dragen is een contaminatie, dat is een verhaspeling <strong>van</strong> twee woor<strong>de</strong>n of<br />

uitdrukkingen met een verwante <strong>be</strong>tekenis. De correcte combinatie is: voor iets <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkheid<br />

dragen of heb<strong>be</strong>n, of voor iets verantwoording afleggen.<br />

Bij het woord verantwoor<strong>de</strong>lijkheid zijn verschillen<strong>de</strong> werkwoor<strong>de</strong>n mogelijk: iemand kan bijvoor<strong>be</strong>eld<br />

voor iets (<strong>de</strong>) verantwoor<strong>de</strong>lijkheid aanvaar<strong>de</strong>n, afwijzen, dragen, nemen of opeisen. Verantwoording kan<br />

on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re gecombineerd wor<strong>de</strong>n met het werkwoord afleggen. Ver<strong>de</strong>r kan iemand ook ter<br />

verantwoording wor<strong>de</strong>n geroepen.<br />

28 februari 2011<br />

<strong>Taaltelefoon</strong> - Taal<strong>vragen</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>week</strong> - <strong>Chronologisch</strong> <strong>overzicht</strong> - Jaargang 2011 199

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!