Chronologisch overzicht vragen van de week.pdf - Taaltelefoon.be ...

Gedaan / afgelopen
Is de volgende zin correct: Het communiefeest was pas om elf uur gedaan?
Nee, gedaan is in de betekenis 'afgelopen, voltooid, voorbij' niet correct. U kunt de zin beter als volgt
formuleren: Het communiefeest was pas om elf uur afgelopen. Andere voorbeelden waarin gedaan niet
correct is, zijn: De school is om vier uur uit; De vakantie is bijna voorbij; Haar opdracht is voltooid; Die
zaak is eindelijk afgehandeld.
Gedaan is wel correct in uitdrukkingen als Ik krijg het maar niet gedaan ('ik slaag er maar niet in om het
te doen'); Simon krijgt dat altijd weer (van mij) gedaan ('hij slaagt er altijd in om zijn zin te krijgen') of
Het is met hem gedaan (informeel voor 'hij is gestorven of zal zeker sterven'). Uiteraard kunt u gedaan
ook altijd gebruiken als voltooid deelwoord van doen: Ze heeft het werk goed gedaan; Ik heb het niet
gedaan!
8 juni 2009
Richting Antwerpen
Is richting correct gebruikt in de volgende zin: Afrit 20 is op 29 juni afgesloten voor alle
verkeer richting Antwerpen?
Ja, zowel alle verkeer richting Antwerpen als alle verkeer in de richting van Antwerpen is correct.
Het zelfstandig naamwoord richting kan als voorzetsel gebruikt worden. Het heeft dan de betekenis 'naar',
'in de richting van'. Dat gebruik van richting komt vaker voor in spreektaal dan in schrijftaal.
Bij plaatsaanduidingen als de Ardennen, de stad, het platteland, de maan, waar doorgaans het lidwoord
de of het bij staat, kan dat lidwoord na het voorzetsel richting wegvallen. De vorm zonder lidwoord is zelfs
gewoner dan die met lidwoord: Zodra de vakantie begint, rijden ze richting (de) Ardennen; In 1897
vertrok Adrien de Gerlache richting (de) Zuidpool. In die zinnen is in schrijftaal het voorzetsel naar
gewoner.
Richting wordt soms ook figuurlijk gebruikt in de betekenis 'bestemd voor', 'gericht aan', maar dat gebruik
is niet voor alle taalgebruikers acceptabel. Afhankelijk van de context kunt u bijvoorbeeld kiezen voor
aan, aan het adres van, bestemd voor, gericht aan, voor. In de zin De kritiek richting Bush was niet mals
kunt u richting Bush dus beter vervangen door bijvoorbeeld aan het adres van Bush of op het beleid van
Bush.
15 juni 2009
Taaltelefoon - Taalvragen van de week - Chronologisch overzicht - Jaargang 2009 157