Chronologisch overzicht vragen van de week.pdf - Taaltelefoon.be ...

Achttienhonderd / duizend achthonderd
Hoe spreek je 1800 uit: achttienhonderd of duizend achthonderd?
Als het om het jaartal gaat, is alleen achttienhonderd correct. Bij het getal is zowel achttienhonderd als
duizend achthonderd goed.
Getallen tussen 1100 en 9999 waarin een duizendtal met een honderdtal gecombineerd wordt, kunnen op
twee verschillende manieren worden uitgesproken: als een veelvoud van honderd of als een optelling van
een duizendtal plus een honderdtal enzovoort. U kunt 5700 dus lezen als zevenenvijftighonderd en als
vijfduizend zevenhonderd, 9999 als negenennegentighonderdnegenennegentig en als negenduizend
negenhonderdnegenennegentig, 2230 als tweeëntwintighonderddertig en als tweeduizend
tweehonderddertig.
Bij jaartallen is er wat variatie. De meeste jaartallen worden als een veelvoud van honderd gelezen: Oscar
Wilde werd geboren in achttienhonderdvierenvijftig en overleed in negentienhonderd. We kunnen honderd
weglaten in combinaties van honderdtallen met tientallen en eenheden: het jaar dertienzestig, het jaar
achttienvierenvijftig, in negentienzesentachtig. Bij combinaties van duizendtallen met tientallen of
eenheden lezen we het jaartal dan weer niet als een veelvoud van honderd. We leven vandaag niet in het
jaar twintighonderdenzes, maar in het jaar tweeduizend en zes (of tweeduizend zes).
28 augustus 2006
Koi / kois
Heeft koi, het woord voor een Japanse siervis, een meervoud in het Nederlands?
De Grote Van Dale, vooralsnog het enige woordenboek dat koi vermeldt, neemt alleen kois op als
meervoudsvorm. Maar ook koi is in het Nederlands gebruikelijk als meervoud.
Als we naar Japanse leenwoorden in het Nederlands kijken, blijkt dat het overgrote deel een Nederlandse
meervoudsuitgang krijgt: bonsai - bonsais, daimio - daimio's, geisha - geisha's, haiku - haiku's, kimono -
kimono's, manga - manga's, mikado - mikado's, ninja - ninja's, shogun - shoguns, tatami - tatami's,
tsunami - tsunami's. Toch is er een bekend Japans leenwoord, samoerai, waarvan de meervoudsvorm
volgens de woordenboeken gelijk is aan de enkelvoudsvorm: de zeven samoerai.
En koi? De vernederlandste meervoudsvorm kois komt veel voor: Ik heb er prachtige kois gezien. Maar
ook koi wordt in het Nederlands vaak als meervoudsvorm gebruikt: Hij heeft twee koi te koop. Als u er
niet uit komt, kunt u natuurlijk ook kiezen voor twee koikarpers.
4 september 2006
Taaltelefoon - Taalvragen van de week - Chronologisch overzicht - Jaargang 2006 89