Chronologisch overzicht vragen van de week.pdf - Taaltelefoon.be ...

Het restaurant-loungebar / de restaurant-loungebar
Wat is het lidwoord bij restaurant-loungebar? Is het de restaurant-loungebar of het
restaurant-loungebar?
Het ligt het meest voor de hand om het lidwoord te gebruiken dat bij het tweede deel van de
samenkoppeling hoort: de restaurant-loungebar. U volgt bij deze woorden dan hetzelfde principe als bij
gewone samenstellingen: het laatste deel bepaalt het lidwoord van het geheel (zoals in het visrestaurant
en de restaurantsector). Vergelijkbare voorbeelden zijn: het bar-restaurant, de restaurant-brasserie, het
brasserie-restaurant.
In principe zijn de twee delen van een samenkoppeling evenwaardig. Omdat het eerste deel van de
samenkoppeling restaurant-loungebar een het-woord en het tweede een de-woord is, is het eigenlijk niet
duidelijk welk lidwoord we moeten gebruiken. Bij samenkoppelingen zoals het hotel-restaurant en het
café-restaurant is er geen probleem, omdat beide delen het-woorden zijn.
Een vergelijkbaar probleem doet zich voor bij functiebenamingen waarin het onzijdige woord hoofd samen
met een de-woord voorkomt: de/het afdelingshoofd-coördinator, de/het geneesheer-diensthoofd. Het is
aan te bevelen om zulke samenkoppelingen te vervangen door andere functiebenamingen. Veel mensen
zullen anders blijven twijfelen over het grammaticale geslacht, wat bij verwijzingen naar personen erg
vervelend is.
22 juli 2008
Mijn zus is in Sevilla en verliefd
Is de zin Mijn zus is in Sevilla en verliefd correct?
Nee, in deze zin is de persoonsvorm is onterecht weggelaten na en. Correct is Mijn zus is in Sevilla en (ze)
is verliefd.
In nevengeschikte zinnen kunnen we een gemeenschappelijk zinsdeel samentrekken als het in beide delen
dezelfde vorm, betekenis, plaats en grammaticale functie heeft. In Mijn zus is in Sevilla en mijn zus is
verliefd is de persoonsvorm is in het eerste deel een zelfstandig werkwoord (met als betekenis 'zich
bevinden') en in het tweede deel een koppelwerkwoord. Is heeft dus een verschillende functie in beide
delen en kan niet worden samengetrokken.
Het onderwerp mijn zus kan wel worden samengetrokken. Het komt in beide delen overeen in vorm,
betekenis, plaats en functie. Mijn zus is in Sevilla en is verliefd is dus een correcte zin. In de praktijk
wordt het onderwerp in het tweede deel meestal herhaald in de vorm van een persoonlijk
voornaamwoord: Mijn zus is in Sevilla en ze is verliefd.
28 juli 2008
Taaltelefoon - Taalvragen van de week - Chronologisch overzicht - Jaargang 2008 136