Chronologisch overzicht vragen van de week.pdf - Taaltelefoon.be ...

2005
Honderdenvier / honderdvier
Wat is correct: honderdenvier of honderdvier?
Beide zijn correct. Bij telwoorden boven honderd gaat het grootste getal (honderd) vooraf aan het kleinste
(een, twee enzovoort). Tot en met 112 (en ook 1012) kan er tussen die twee delen en geplaatst worden,
maar dat is niet verplicht. U kunt dus zowel honderdentwee zeggen als honderdtwee. Vanaf 113 (en
1013) zijn de vormen met en heel ongewoon. Het is dus honderddertien, honderdveertien, duizend
zestien enzovoort.
In België is de gebruikelijke uitspraak honderdeneen, honderdentwee, tweeduizend en vier enzovoort,
maar je hoort tegenwoordig steeds meer honderdeen, honderdtwee, tweeduizend vier enzovoort. Hoewel
die uitspraak minder voorkomt, is die zeker niet fout.
Soms is de invoeging van en verplicht. Dat geldt voor enkele vaste combinaties. U kunt en bijvoorbeeld
niet weglaten in een zin als Ik kan honderdeneen redenen bedenken waarom ik liever geen luxevakantie
in Irak zou winnen of als u het hebt over de sprookjes van duizend-en-een-nacht.
10 januari 2005
Moest ik nog tijd hebben / mocht ik nog tijd hebben / als ik nog tijd
heb
Wat is correct: Moest ik nog tijd hebben, dan ga ik mee een kop koffie drinken of Mocht ik nog
tijd hebben, dan ga ik mee een kop koffie drinken?
Alleen de constructie met mocht ik nog tijd hebben is correct.
Veronderstellende bijzinnen worden over het algemeen ingeleid met als/indien in combinatie met een
tegenwoordige of verleden tijd, of met zou + infinitief: als ik nog tijd heb, als hij te laat zou zijn, indien er
nog tijd is. Als de veronderstelling in de bijzin reëel, maar niet erg waarschijnlijk is, kunt u ook mocht in
combinatie met een infinitief gebruiken: mocht ze niet op tijd zijn en mocht hij zijn kaartje vergeten
hebben.
In België worden ook weleens veronderstellende bijzinnen met moest gebruikt, zoals moest ze niet komen
opdagen. In de spreektaal hebben weinig mensen een probleem met een dergelijke bijzin, maar in
verzorgd taalgebruik kunt u zulke constructies beter vermijden.
Er zijn natuurlijk ook correcte constructies met moest. Zo kunt u moest wel gebruiken om een
mogelijkheid uit te drukken met de implicatie van een verrassing: Je moest eens weten hoe gelukkig ik
ben. Ook als verledentijdsvorm van moeten is moest correct: Ze moest nog examen afleggen.
17 januari 2005
Taaltelefoon - Taalvragen van de week - Chronologisch overzicht - Jaargang 2005 49