Chronologisch overzicht vragen van de week.pdf - Taaltelefoon.be ...

Om te zien of u koorts hebt / om te zien of u geen koorts hebt
Moet je geen toevoegen in een zin als Uw temperatuur zal regelmatig gecontroleerd worden
om te zien of u (geen) koorts hebt?
Zulke zinnen zijn zowel met als zonder geen correct.
De normale of gewenste situatie is dat een persoon geen koorts heeft. Bij zo'n uitgangspunt is het gebruik
van geen in een of-zin heel gewoon, maar niet verplicht. Nog enkele voorbeelden: We nemen wat bloed af
om na te gaan of u (geen) bloedarmoede hebt; We moeten controleren of u (g)een strafblad hebt. Zulke
zinnen kunnen geparafraseerd worden met of het niet zo is dat, bijvoorbeeld: Uw temperatuur zal
regelmatig gecontroleerd worden om te zien of het niet zo is dat u koorts hebt.
Bij de omgekeerde situatie, als het normaal of wenselijk is dat iets wél het geval is, kunnen we niet geen
toevoegen, maar wel wel. Bijvoorbeeld: Wij gaan controleren of u (wel) een normale temperatuur hebt;
We nemen wat bloed af om na te gaan of u (wel) voldoende rode bloedcellen hebt; Zo kunnen we nagaan
of u (wel) aan de voorwaarden voldoet. Deze zinnen kunnen geparafraseerd worden met of het wel zo is
dat, bijvoorbeeld: Wij gaan controleren of het wel zo is dat u een normale temperatuur hebt.
17 maart 2008
Meest ernstig / ernstigst
Wat is correct: Dit is niet het ernstigste conflict tussen beide partijen of Dit is niet het meest
ernstige conflict tussen beide partijen?
Zowel ernstigste als meest ernstige is correct.
Bij de meeste woorden op -ig is het aan te raden om de regelmatig gevormde overtreffende trap te
gebruiken. Bijvoorbeeld: prachtigst(e), luchtigst(e), aandachtigst(e), gewilligst(e). Ook bij ernstig kunt u
het achtervoegsel -st toevoegen om de overtreffende trap te vormen: ernstigst(e). Door de
opeenstapeling van medeklinkers is die vorm wel wat moeilijker uit te spreken. Als u dat liever vermijdt,
kunt u een omschrijving met meest gebruiken: meest ernstig(e).
Bij de meeste woorden is het aan te raden om de omschrijving met meest alleen te gebruiken als de vorm
met -st moeilijk uitgesproken kan worden. In een beperkt aantal gevallen heeft de omschrijving met
meest vanwege de uitspraak de voorkeur. Dat is onder andere het geval bij bijvoeglijke naamwoorden op
-st, -sd, -isch en -sk. Bijvoorbeeld: de meest drieste overvaller, het meest verbaasd, de meest praktische
aanpak, het meest bruusk.
Bij meerlettergrepige woorden wordt de omschreven vorm met meest ook gebruikt om extra nadruk te
leggen, zelfs als de vorm op -st niet voor uitspraakproblemen zorgt. Bijvoorbeeld: Hij is de meest
gewillige persoon die ik ken.
25 maart 2008
Taaltelefoon - Taalvragen van de week - Chronologisch overzicht - Jaargang 2008 128