Chronologisch overzicht vragen van de week.pdf - Taaltelefoon.be ...

Gestress / gestres
Wat is de correcte schrijfwijze: Wat een gestress! of Wat een gestres!?
De correcte spelling is: Wat een gestres!
Voor de vorming van woorden als gestres gaan we uit van de stam van het werkwoord. Vergelijk
met: gejoel, gedoe, gejank, gevloek, gekonkelfoes.
De stam van het werkwoord stressen is stres. Bij de stam van een werkwoord van Engelse oorsprong
behouden we de dubbele medeklinker alleen als die nodig is voor een correcte uitspraak van de
voorafgaande klinker. Bij stressen is dat niet het geval, vandaar dat we bijvoorbeeld ook ik stres, hij
strest en we hebben gestrest schrijven.
Vergelijkbare gevallen zijn: wat een gecros, al dat gevolleybal, al dat gescrol. Bij een Engelse uitspraak
behouden we de dubbele medeklinker wel: al dat gepass, al dat gepaintball.
13 december 2010
Uz'en / uz's
Wat is het meervoud van de afkorting uz (universitair ziekenhuis): uz'en of uz's?
Het meervoud van uz is uz's.
Uz is een initiaalwoord, een afkorting die letter voor letter wordt uitgesproken. Initiaalwoorden krijgen
meestal een meervoud op 's: nv's, gsm's, bh's, cao's, KB's, OCMW's. Alleen initiaalwoorden die op een
sisklank eindigen, krijgen een meervoud op 'en: sms'en, PS'en, BMX'en. Met de meervoudsuitgang van de
voluit geschreven vorm wordt bij de meervoudsvorming van het initiaalwoord dus geen rekening
gehouden: nv's (naamloze vennootschappen); PS'en (postscriptums/postscripta). Ook de
meervoudsuitgang van de laatste letter van het initiaalwoord is van geen belang: gsm's (m'en).
Het initiaalwoord uz is een beetje een bijzonder geval. Het eindigt op de letter z, maar die letter spreken
we niet uit als [z], maar als [zet]. Uz eindigt dus niet op de sisklank [z], maar op een [t]. Daarom voegen
we in het meervoud toch gewoon 's toe: uz's. Vergelijkbare voorbeelden zijn PZ's (politiezones)
en NWWZ's (niet-werkende werkzoekenden).
20 december 2010
Taaltelefoon - Taalvragen van de week - Chronologisch overzicht - Jaargang 2010 195