Chronologisch overzicht vragen van de week.pdf - Taaltelefoon.be ...
Chronologisch overzicht vragen van de week.pdf - Taaltelefoon.be ...
Chronologisch overzicht vragen van de week.pdf - Taaltelefoon.be ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Om te paardrij<strong>de</strong>n / om paard te rij<strong>de</strong>n<br />
Wat is correct: Je kunt langskomen om te paardrij<strong>de</strong>n of Je kunt langskomen om paard te<br />
rij<strong>de</strong>n?<br />
Correct is: Je kunt langskomen om paard te rij<strong>de</strong>n.<br />
Als on<strong>de</strong>rschikkend voegwoord leidt om bijzinnen in. In dit geval gaat het om een <strong>be</strong>knopte bijzin met 'om<br />
te + infinitief'. Deze infinitief kan een scheidbaar of een onscheidbaar werkwoord zijn. Een scheidbaar<br />
werkwoord heeft <strong>de</strong> eigenschap dat het eerste <strong>de</strong>el los kan komen <strong>van</strong> het twee<strong>de</strong> <strong>de</strong>el, bijvoor<strong>be</strong>eld<br />
paardrij<strong>de</strong>n: we rij<strong>de</strong>n al heel lang paard. Een onscheidbaar werkwoord blijft daarentegen altijd een<br />
geheel vormen, bijvoor<strong>be</strong>eld overzien: we overzien <strong>de</strong> situatie niet goed.<br />
Als <strong>de</strong> infinitief in een <strong>be</strong>knopte bijzin met 'om te + infinitief' een scheidbaar werkwoord is, staat te<br />
verplicht tussen <strong>de</strong> twee le<strong>de</strong>n <strong>van</strong> het werkwoord in. Bijvoor<strong>be</strong>eld: Je kunt langskomen om paard te<br />
rij<strong>de</strong>n (niet: om te paardrij<strong>de</strong>n); Dat is leuk om mee te nemen (niet: om te meenemen); Hij is geschikt<br />
om les te geven (niet: om te lesgeven).<br />
29 novem<strong>be</strong>r 2004<br />
Uitrijdkaart / uitrijkaart<br />
Wat is correct: Gebruik je uitrijdkaart of uitrijkaart om <strong>de</strong> parkeergarage te verlaten?<br />
De correcte vorm <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze samenstelling is uitrijkaart, zon<strong>de</strong>r d: Gebruik je uitrijkaart om <strong>de</strong><br />
parkeergarage te verlaten.<br />
Als het eerste <strong>de</strong>el <strong>van</strong> een samengesteld zelfstandig naamwoord wordt gevormd door <strong>de</strong> stam <strong>van</strong> een<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> werkwoor<strong>de</strong>n rij<strong>de</strong>n, glij<strong>de</strong>n, snij<strong>de</strong>n of wij<strong>de</strong>n, laten we <strong>de</strong> slot-d <strong>van</strong> <strong>de</strong> stam weg. Dat heet<br />
stamreductie. Enkele voor<strong>be</strong>el<strong>de</strong>n daar<strong>van</strong> zijn rij<strong>be</strong>wijs, rijverbod, glijbaan, glijmid<strong>de</strong>l, snijboon, snijtafel,<br />
wijgeschenk, wijwater.<br />
Ook bij werkwoor<strong>de</strong>n die zijn samengesteld met rij<strong>de</strong>n, snij<strong>de</strong>n, glij<strong>de</strong>n en wij<strong>de</strong>n – zoals inrij<strong>de</strong>n,<br />
uitglij<strong>de</strong>n en voorsnij<strong>de</strong>n – zien we dat <strong>de</strong> stam gereduceerd wordt als hij het eerste <strong>de</strong>el vormt <strong>van</strong> een<br />
samengesteld zelfstandig naamwoord. We krijgen dus bijvoor<strong>be</strong>eld: uitrijkaart, oprijlaan, uitglijrisico,<br />
afglijproces, houtsnijwerk en voorsnijmes.<br />
6 <strong>de</strong>cem<strong>be</strong>r 2004<br />
<strong>Taaltelefoon</strong> - Taal<strong>vragen</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>week</strong> - <strong>Chronologisch</strong> <strong>overzicht</strong> - Jaargang 2004 47
Change language