Aðgerðasjúklingar liggja ekki aðgerðalausir II - Hirsla - Landspítali

105
Ásta Júlía Björnsdóttir
Lýsing á hreyfingum handa sem nota skal í nuddinu:
Þrýstingur/núningur. Gómar fingra og þumla eru notaðir til að búa til léttan,
beinan þrýsting á mjúkvef undir húð. Hreyfingin er hæg og taktföst.
Strokur. Hnúar handa eru notaðir til að strjúka il með hreyfingu upp og niður.
Hnoð. Vísifingur og þumalfingur eru notaðir til að hnoða hæl og ökkla (Malkin,
1994)
Tafla 3 lýsir í hverju undirbúningur meðferðarinnar felst.
Tafla 3. Undirbúningur fóta- og handanuddmeðferðar
1. Bjóða sjúklingi nudd og útskýra tilgang nuddsins fyrir honum.
2. Meta hendur og fætur og athuga hvort eitthvað er til fyrirstöðu að sjúklingur
fái nudd. Ekki nudda ef sjúklingur er með blóðtappa í fæti, húðrof,
brunasár, blæðingar og marbletti í húð, hita, sýkingu, bjúg, alvarlega
gigtverki og í óstöðugu ástandi frá hjarta- og æðakerfi.
3. Athuga hvort sjúklingur er með nál á handarbaki og hvar skurður er á fæti.
4. Gefa verkjalyf ef sjúklingur er með verki, veita nudd innan 4 klst frá
verkjalyfjagjöf.
5. Taka fótagafl af og sitja á stól meðan nuddað er.
6. Hagræða sjúklingi og skapa rólegt umhverfi (dempa ljós, setja miða á hurð).
7. Hvetja sjúkling til að slaka á, njóta nuddsins og tala sem minnst.
8. Hafa við hendina lyktarlausa olíu eða krem. Hafa lítið handklæði við
hendina.
9. Nuddari tæmir hugann, einbeitir sér að sjúklingi og reynir að slaka á.
FIMM SJÚKLINGUM VEITT FÓTA- OG HANDANUDDMEÐFERÐ
Til að prófa aðferðina, sem lýst var hér á undan, voru valdir fimm karlkyns CABGsjúklingar
sem allir höfðu farið í aðgerð einum eða tveimur dögum áður. Valið fór
fram í fullu samráði við deildarstjóra og sjúklinga, en um var að ræða nuddmeðferð
sem er oft beitt á deildinni þótt það hafi verið gert ómarkvisst. Við val á
einstaklingum var miðað við að þeir væru 20 ára og eldri, með fulla meðvitund, gætu
skilið bæði skrifaðar og munnlegar leiðbeiningar og gætu tjáð sig með orðum um
styrk verkja og þjáningu sem þeim fylgdu. Miðað var við að innan við 5 dagar væru
liðnir frá aðgerð en á þeim tíma má búast við að sjúklingar finni til mestu verkjanna.
Grunnupplýsingar, eins og aldur, tegund aðgerðar og gangur eftir aðgerð, voru
fengnar úr gögnum sjúklings. Afla þurfti upplýsinga um ástand sjúklings rétt áður en
hann fékk nuddið. Athugað var sérstaklega hvort sjúklingur var á lyfjum sem hafa
áhrif á hjarta, æðakerfi eða öndunarfæri því lyfin hefðu hugsanlega getað haft áhrif á
107
106