Aðgerðasjúklingar liggja ekki aðgerðalausir II - Hirsla - Landspítali

71
Sigurbjörg Valsdóttir
dýnunnar. Til að halda eiginleikum hennar lá hann á einu laki og var færður ofar í rúmið
á því. Húð var skoðuð að minnsta kosti tvisvar á dag eða þegar skipt var um legustellingar.
Sjúklingur nærðist einungis með næringarslöngu sem liggur gegnum kvið og
inn í görn. Þar sem meðferð hans er sérhæfð og flókin var hún skipulögð í samráði við
næringarráðgjafa. Áframhaldandi meðferð fól í sér að auka hreyfigetu, styrk og þol
sjúklingsins dag frá degi með því að láta hann setjast á rúmstokkinn tvisvar á dag auk
virkra æfinga í rúmi. Við endurmat var stigafjöldi óbreyttur á Bradenkvarðanum. Roði á
spjaldhrygg var minnkandi. Ekki voru merki um önnur þrýstingssár. Roði var á vinstri
hæl. Þegar þrýstingi var létt af hvarf hann. Hafður var koddi undir fótum þannig að
hælar voru lausir.
Sjúklingur 3 nærðist illa og fólst meðferðin í því að athuga orsakir lystarleysis og
gefa fjölbreytta og orkuríka fæðu ásamt næringardrykkjum. Fæðuneysla var færð á
matarskrá. Notað var kembileitarblað þar sem metin er þörf á næringarráðgjöf en
sjúklingur reyndist ekki þurfa slíka ráðgjöf. Þetta eyðublað má finna í klínískum
leiðbeiningum Landspítalans um þrýstingssár. Við endurmat fékk hann 21 stig á
Bradenkvarðanum, matarlyst hafði örlítið batnað.
Fjórði sjúklingurinn var með blöðru á vinstri hæl við skoðun. Ástæðuna má
líklega rekja til afleiðinga innri áhættuþátta, það er breyttrar skynjunar og sykursýki
(Padula o.fl., 2008) auk þess að hafa ekki fullan styrk í fætinum. Meðferð beindist að því
meðhöndla þrýstingssárið á hælnum. Þegar sjúklingurinn lá út af var þess gætt að hællinn
væri frír. Blaðran var heil og var hún því látin vera. Ekki þótti ástæða til að setja
hydrocolloidumbúðir yfir hana vegna þess hversu rólfær sjúklingurinn var. Við
endurmat var blaðran farin að minnka.
Fimmti sjúklingurinn fékk fæst stig í flokknum næringu og þar á eftir í virkni og
hreyfigetu. Meðferðin beindist að því að fylgjast með matarneyslu hans með matarskrá
og hann fékk næringardrykki. Hvatt var til aukinnar hreyfingar og virkni og útbúin
gönguáætlun fyrir hann. Á fimmta degi eftir aðgerð fékk hann 23 stig á Bradenkvarðanum.
Þessi sjúklingur er dæmi um einstakling sem gengur í gegnum bataferlið án
vandkvæða. Hann var léttur á fæti fyrir aðgerð og hafði enga innri áhættuþætti sem auka
hættu á þrýstingssárum. Samt sem áður var hann við hættumörk á öðrum degi eftir
aðgerð.
UMRÆÐUR
Sjúklingar, sem gangast undir hjartaskurðaðgerðir eru í sérstakri hættu á að fá
þrýstingssár, meðal annars vegna lengdar og eðlis aðgerðar, skertrar hreyfigetu fyrstu
dagana eftir aðgerð og lítillar matar- og vökvaneyslu (Lewicki o.fl., 1997; Sewchuk o.fl.,
2006). Almennt er mikið um þrýstingssár hjá skurðsjúklingum (Feuchtinger o.fl., 2005)
73
72