Aðgerðasjúklingar liggja ekki aðgerðalausir II - Hirsla - Landspítali

47
KOLBRÚN EVA SIGURÐARDÓTTIR
Hlutverk næringar í sáragræðslu
INNGANGUR
Þeir hjúkrunarfræðingar sem starfa með skurðsjúklingum þekkja vel hversu erfitt
verkefni það getur verið að græða sár og sérstaklega sýkt sár. Rétt meðhöndlun sára
felur í sér að allir áhrifaþættir eru metnir og bestu þekkingu er beitt til þess að stuðla
að sáragræðslu. Oft beinist athyglin mest að vali á sáraumbúðum og tíðni sáraskiptinga
en fleiru þarf að huga að svo sem ástæðum þess að sár sýkjast eða gróa, hvernig
sýkt sár hreinsast og hvernig best megi styðja við græðslu þeirra. Rannsóknir hafa
sýnt að sjúklingar með sýkt sár þurfa lengri sjúkrahúsvist, lífsgæði þeirra skerðast og
árangur meðferðar telst því ófullnægjandi. Allt þetta veldur sjúklingum óþægindum
og stuðlar að auknum kostnaði í heilbrigðiskerfinu.
Í þessum bókarkafla verður fjallað um áhrif næringar á sáragræðslu og þá
sérstaklega hjá sjúklingum sem gangast undir skurðaðgerðir á meltingarfærum.
Þessum sjúklingahópi er hætt við næringarskorti því langvarandi fasta er algeng og
aðgerðin eða undirliggjandi sjúkdómur getur haft áhrif á upptöku næringarefna og
getu sjúklinganna til að nærast. Tilgangur kaflans er að beina sjónum að hlutverki
hjúkrunarfræðinga í sáragræðslu og næringarinntekt sjúklinga og hvernig þeir geta
stutt sem best við bata sjúklinganna.
Fyrst verður fjallað um áhrif næringar á græðslu sára og hvernig hjúkrunarfræðingar
geta með markvissum aðgerðum metið næringarástand skurðsjúklinga,
lagt fram meðferð sem mætir þörfum þeirra og metið árangur hennar. Síðan verða
tekin dæmi um fimm sjúklinga sem fengu næringarmeðferð, sagt ítarlega frá tveimur
þeirra og hjúkrun þeirra borin saman í þeim tilgangi að varpa ljósi á mikilvægi næringar
í sáragræðslu sem og í bataferli sjúklinga.
Gagnasöfnun fór fram á Pub-Med, Scopus og Blackwell-synergy.com og voru
leitarorðin nursing AND nutrition AND wound notuð. Mikill fjöldi greina fannst og
voru langflestar þeirra fræðilegar samantektir. Greinar sem fjölluðu um sáragræðslu
og næringu hjá sjúklingum eftir aðgerðir á meltingarfærum voru valdar svo og
næringarfræðilegar greinar sem fjölluðu um mikilvægi vítamína, steinefna, vökva og
orku í næringu.
49
48