Aðgerðasjúklingar liggja ekki aðgerðalausir II - Hirsla - Landspítali

177
Endursköpun á brjóstum
LOKAORÐ
Að greinast með krabbamein í brjósti er erfið lífsreynsla sem hefur bæði líkamleg og
andleg áhrif á konur. Á hinn bóginn getur brjóstauppbygging verið álíka erfið fyrir maka
kvenna og fjölskyldu. Allar skurðaðgerðir eru áhættusamar og er enduruppbygging
brjósta með vöðvaflutningi stór og löng aðgerð sem fellur vissulega í sér áhættu.
Margir vilja að brjóstauppbyggingin verði hluti af krabbameinsmeðferðinni sjálfri,
en ekki eru allar konur sem kæra sig um frekari meðferð. Þeim finnst krabbameinsmeðferðin
erfið og treysta sér ekki í meira. Konur sem á hinn bóginn velja
brjóstauppbyggingu segja flestar að það hafi verið gert til að losna við gervibrjóstið,
öðlast frelsi til að klæðast mismunandi fatnaði, endurheimta kvenleika sinn og uppfylla
þrá þeirra til að finnast þær heilar að nýju (Boehmer o.fl., 2007; Wolf, 2004).
Hlutverk hjúkrunarfræðinga sem annast konur sem gangast undir
brjóstauppbyggingu ætti að vera að efla sjálfstraust og sjálfsvirðingu kvennanna ásamt
því að veita fullnægjandi fræðslu fyrir aðgerð. Það má ekki gleymast að konan er oft á
tíðum búin að ganga í gegnum stranga meðferð vegna krabbameinsins ásamt því að
fara í brjóstnám.
Það eru ekki margar rannsóknir til sem fjalla um ánægju og lífsgæði kvenna eftir
endursköpun á brjóstum. Ein íslensk rannsókn er þó í burðarliðnum og verður hrundið
af stað fljótlega (Svanheiður L. Rafnsdóttir, Regína Ólafsdóttir og Þórdís Kjartansdóttir,
2009). Þar verður stuðst við svokallaðan Breast-Q spurningalista sem er fyrsti sérhæfði
spurningalistinn fyrir konur sem gangast undir aðgerðir á brjóstum. Þar verða lífsgæði
eftir aðgerð skoðuð annars vegar og ánægju með aðgerð hins vegar. Lífsgæðahluti
listans fjallar m.a. um líkamlega líðan, félags- og andlega líðan og kynheilsu eftir aðgerð.
Ánægjuhlutinn sýnir t.d. ánægju með brjóst, ánægju með útkomu og ánægju með
umönnun. Notkunarmöguleikar spurningalistans eru margir og rannsóknarhópurinn
mun byrja á að skoða eingöngu brjóstauppbyggingar á Íslandi. Telur hópurinn að þessi
spurningalisti sé mikilvægt mælitæki til að meta væntingar og útkomu frá sjónarhóli
sjúklinganna. Jafnframt sé hann mikilvægt tæki í gæðaeftirliti fyrir skurðlækna,
hjúkrunarfræðinga og annað starfsfólk spítalans.
179
178