Aðgerðasjúklingar liggja ekki aðgerðalausir II - Hirsla - Landspítali

183
Útskriftaráætlun
heimsókn hjúkrunarfræðings eftir útskrift af skurðdeild (Fallis og Scurrah, 2001). Þá
væri mikill stuðningur fyrir sjúklinga sem og aðstandendur að hafa aðgang að viðurkenndu
fræðsluefni á netinu. Því miður skortir verulega á að þetta sé til staðar og
aðgengilegt fyrir alla hópa samfélagsins (Hassling o.fl., 2003).
Í kerfisbundinni samantekt á 16 rannsóknum voru dregnar fram fræðsluþarfir
skurðsjúklinga fyrir heimferð. Samnefnari yfir fræðsluþarfir þeirra var: Fræðsla
um sárið, verkjameðferð, virkni, fylgjast með aukaverkunum, einkennaálag,
útskilnaður og lífsgæði. Sárlega vantar rannsóknir um tengsl útskriftarfræðslu og
sífellt eldri hópa samfélagsins, heilsulæsi/læsi og hópa sem eiga undir högg að sækja
(Piper o.fl., 2006). Flestum heimildum okkar ber saman um að líta þurfi til þess að
eldra fólk verður æ stærri hluti af sjúklingahópnum og meðal þeirra er oftar eitthvað
sem hindrar eðlilegt útskriftarferli, þá aðallega vegna flókinnar sjúkdómssögu eða
lítils félagslegs stuðnings heima (Kristín Björnsdóttir, 2005; Merriman, 2008; Piper
o.fl., 2006). Það er á ábyrgð okkar hjúkrunarfræðinga að þekkja félagsleg úrræði sem
standa skjólstæðingum okkar til boða, bæði á sjúkrahúsinu og eftir að heim er komið
og virkja þau (Walker o.fl., 2007). Einnig þarf að rannsaka þátt aðstandenda betur. Í
bók sinni Líkami og sál segir Kristín Björnsdóttir (2005) að ein mikilvægasta aðferðin
til að draga úr kostnaði og hagræða innan heilbrigðiskerfisins sé að stytta legutíma og
flytja umönnun skjólstæðinganna inn á heimilin. Ekki er að efa að í kjölfar kreppu í
íslenska fjármálakerfinu sé þetta sá kostur sem helst verður horft til. Margar
rannsóknir styðja þessa leið og þó oftast sé best fyrir sjúklinginn að dvelja á sínu
heimili þá verður samt að hafa í huga að aukinn þáttur aðstandenda í umönnun
getur leitt til álags, vanlíðan og félagslegra erfiðleika.
Mikilvægt er að vera markviss við gerð útskriftaráætlana. Sett hafa verið fram
10 ráð til hjúkrunarfræðinga svo markvisst sé unnið að útskrift skjólstæðingsins.
Áhersluþættirnir samkvæmt tillögum Billings og Kowalski (2008) eru:
• Meta þörf sjúklings á áframhaldandi þjónustu.
• Fá samþykki sjúklings og/eða aðstandenda til að sækja um þjónustu og senda
á milli upplýsingar ef þörf krefur.
• Koma á tengslum við þá þjónustuaðila sem á þarf að halda eftir að heim er
komið og senda upplýsingar ef þörf er á.
• Kanna aðstæður heima, t.d. aðgengi fyrir hjólastól.
• Bera saman leiðbeiningar frá ýmsum meðferðaraðilum og kynna fyrir
sjúklingnum fyrir heimferð, s.s. um mataræði, virkni, hugsanlega fylgikvilla,
lyfjameðferð, aukaverkanir lyfja, endurkomutíma, meðferð og hjálpartæki.
• Byrja fræðslu um leið og sjúklingurinn og/eða aðstandandi er tilbúinn.
• Afhenda skriflegar leiðbeiningar, nota stóra stafi og tungumál sem
sjúklingurinn skilur.
• Láta sjúkling fá tíma í endurkomu, skrá sjúklinga á símalista og áminningu um
endurkomu.
185
184