Aðgerðasjúklingar liggja ekki aðgerðalausir II - Hirsla - Landspítali

9
m.t.t. til málfars og framsetningar. Það voru þau Ragnar Hauksson, íslenskufræðingur,
og Sunna Símonardóttir, bókmenntafræðingur. Þau komu með ítarlegar og góðar
athugasemdir og eru þeim færðar bestu þakkir fyrir en að sjálfsögðu er lokaverkið á
ábyrgð ritstjórnar og höfunda.
Bókin hefst á umfjöllun ritstjórnarinnar þ.e. Herdísar Sveinsdóttur, Katrínar
Blöndal og Brynju Ingadóttur um hjúkrunarstarfið. Nefna þær kafla sinn …
Röð hinna kaflanna fer eftir efnisþáttum og við röðun efnisþátta var miðað við
að fyrst kæmu kaflar sem litu að hjúkrun fyrir aðgerð og svo í tímalengd þar til eftir
útskrift. Vissulega eru þó hnökrar á að svo sé.
Fyrsti efnisþátturinn er næring skurðsjúklinga og falla þrír kaflar innan þess
þáttar. Í fyrsta kafla fjalla þær Anna María Ólafsdóttir og Lilja Ásgeirsdóttir um Föstu
fyrir skurðaðgerðir: „ekkert eftir miðætti“ er gömul klisja. Fasta fyrir skurðaðgerð felur í sér að
sjúklingur má hvorki neyta matar né drykkjar í ákveðinn tíma fyrir aðgerðina og er
tilgangur föstunnar að minnka magn og sýrustig magainnihalds í því skyni að draga úr
hættu á bakflæði þess ofan í lungu. Fasta fyrir aðgerð á sér langa hefð og er víða enn við
lýði. Í kaflanum skoða höfundar rannsóknir á föstu fyrir skurðaðgerðir og komast að
þeirri niðurstöðu að hin almenna vinnuregla sem ennþá tíðkast víða um föstu frá
miðnætti sé úrelt. Díana Dröfn Heiðarsdóttir nefnir sinn kafla Er þinn sjúklingur í hættu á
vannæringu? Hlutverk hjúkrunarfræðinga í næringarmeðferð eldri sjúklinga sem fara í
kransæðahjáveituaðgerð. Þar fjallar hún, eins og titillinn bendir til, um næringu eldri
hjartaskurðsjúklinga og greinir hún jafnframt frá stöðu mála á hjarta- og lungaskurðdeild
Landspítala og frá mati á næringarástandi sex inniliggjandi sjúklinga sem lágu á deildinni
í apríl 2009. Hennar niðurstaða er að tímann sem fólk bíður eftir að komast í aðgerð
mætti nýta í að undirbúa fólk vel næringarlega og að gott væri að koma á eftirfylgni með
sjúklingum eftir aðgerð til að fylgjast með næringu þeirra. Í þriðja og síðasta kaflanum
undir efnisþætti um næringu fjallar Kolbrún Eva Sigurðardóttir um Hlutverk næringar í
sáragræðslu. Í kaflanum fjallar hún um áhrif næringar ágræðslu sára og hvernig
hjúkrunarfræðingar geta með markvissum aðgerðum metið næringarástand
skurðsjúklinga, lagt fram meðferð sem mætir þörfum þeirra og metið árangur. Þá greinir
hún frá næringarmeðferð tveggja skurðsjúklinga í þeim tilgangi að varpa ljósi á
mikilvægi næringar í sáragræðslu sem og í bataferli sjúklings. Hún ályktar um
miðjuhlutverk hjúkrunarfræðinga innan heilbrigðiskerfisins þá lykilaðstöðu sem þeir eru
í til að takast á við vandamál tengd næringu. Jafnframt um ábyrgð sjúklinga í eigin
meðferð.
Kaflar fjögur og fimm fjalla um sár og sárameðferð. Sigurbjörg Valsdóttir kallar
sinn kafla Áhættumat og varnir gegn myndun þrýstingssára. Hún fjallar um algengi
þrýstingssára, áhættuþætti, sjúklinga í áhættuhópi og ýmiss konar fyrirbyggjandi meðferð
11
9