Aðgerðasjúklingar liggja ekki aðgerðalausir II - Hirsla - Landspítali

117
Marta Kristjana Pétursdóttir
drægi marktækt úr vanlíðan á tölulegum matskvörðum veitti fræðslan samt sem áður
sjúklingunum að einhverju leyti öryggi og betri líðan og bjó þá betur undir að takast
á við það sem í vændum var. Það hjálpar sjúklingum að takast á við drentökuna að
vita við hverju megi búast og að ekkert sé óeðlilegt við að finna dálítið til
(Mimnaugh o.fl., 1999).
Á brjóstholsskurðlækningadeildinni á Landspítala er notuð fjölþætt verkjameðferð
við drentöku úr brjóstholi þar sem verkjalyfjameðferð ásamt fræðslu og kennslu
ákveðinnar öndunartækni er notuð. Einnig er sjúklingi hjálpað til að slaka á með
QRT-slökunartækni. Þetta er gert til að róa og undirbúa hann sem best andlega.
HJÚKRUNARMEÐFERÐ
Vegna ónógrar verkjastillingar við drentöku úr brjóstholi þrátt fyrir fjölþætta
verkjameðferð fór höfundur að skoða leiðir til að bæta verkjameðferðina. Við nánari
athugun reyndust verkirnir tengjast sársauka í húð frekar en inni í brjóstholi.
Sársaukinn kom þegar drenslöngurnar nudduðust við sárabarma þegar þær voru
dregnar út en einnig þegar togað var í sauma til að loka sárinu. Þar sem rannsóknir
hafa bent til þess að staðdeyfing á húð með kremi sé árangursrík, auðveld, hættulítil
og fremur ódýr varð hún því fyrir valinu sem viðbót við hefðbundna meðferð.
Aukaverkanir ópíóða eru mun meiri og alvarlegri en aukaverkanir staðdeyfikrems og
því ákjósanlegt að geta minnkað hættu á öndunarslævandi aukaverkunum ópíata
með notkun staðdeyfilyfja samhliða.
Hefðbundin verkjalyfjameðferð, sem báðir hóparnir fengu, fólst í ópíatlyfi ásamt
parasetamóli um munn sem er föst grunnlyfjameðferð, að auki fengu allir sjúklingarnir
2 til 6 mg Ketogan® eða morfín í æð um hálfri klukkustund fyrir drentöku.
Skammtastærð var misjöfn eftir því hvaða sjúkling var um að ræða og hvaða læknir
gaf fyrirmælin.
Framkvæmd samanburðarmeðferðar
Athugunin er í tveimur hlutum. Í fyrri hlutanum voru sex sjúklingar á aldrinum 56 til
73 ára skoðaðir, fjórir karlar og tvær konur sem öll höfðu gengist undir opna hjartaaðgerð.
Þeim var svo skipt í tvo hópa þar sem tveir karlar og ein kona voru í
hvorum hóp. Hópur 1 fékk hefðbundinn undirbúning fyrir drentöku. Hópur 2 fékk
sömu meðferð auk EMLA®-krems, 5g á hvern drenstað, einni klukkustund fyrir
drentöku. EMLA®-kremið var sett á sárið, í kringum drenslönguna og umbúðir
límdar yfir. Samkvæmt Sérlyfjaskrá skal kremið liggja á húð sjúklings í minnst eina
klukkustund og mest fimm klukkustundir. Í erlendu rannsóknunum, sem vitnað
hefur verið í hér að framan var venjulega beðið í þrjár klukkustundir og þá varð
verkjastilling góð, hins vegar þótti starfsfólki þetta of löng bið. Það var því freistandi
að reyna á minnstu mögulegu tímamörk sem er ein klukkustund samkvæmt Sérlyfjaskrá
(Lyfjastofnun, e.d.). Í seinni hluta athugunarinnar var þriðja hópnum bætt við
sem í voru þrír hjartaskurðsjúklingar, karlmenn á aldrinum 64 til 72 ára. Þeir fengu
119
118