Aðgerðasjúklingar liggja ekki aðgerðalausir II - Hirsla - Landspítali

109
Ásta Júlía Björnsdóttir
það okkur vísbendingar um að sjúklingarnir hafi náð að slaka á og streitusvörun
líkamans minnkað.
Það ætti að vera hægt að nudda sjúklinga strax á fyrsta degi eftir aðgerð svo
lengi sem þeir eru í stöðugu ástandi frá hjarta, æðakerfi og lungum. Ekki er þó
sjálfgefið að einstaklingar vilji láta nudda sig og njóti þess, en við lestur rannsókna
sást að sjúklingar hafa neitað þátttöku í nuddrannsóknum. Ekki má heldur útiloka að
þeir sem vænta góðs af nuddinu geti hugsanlega haft meira gagn af nuddinu en þeir
sem búast ekki við neinu, og þeir sem halda að nuddið geri illt verra eru líklegri til að
neita meðferð.
Innleiðing á deild
Hjúkrunarfræðingar og sjúkraliðar á hjartaskurðdeild Landspítala hafa sýnt ýmiss
konar viðbótarmeðferð mikinn áhuga í gegnum tíðina og vilja til að beita nýjum
aðferðum. Þar sem verkjalyf ná ekki ein og sér yfir allar hliðar verkjaskynjunar
sjúklinga getur viðbótarmeðferð eins og nudd verið dýrmætt tæki til að lina þjáningar
sem hjartaskurðsjúklingar þurfa að glíma við. Nudd er meðferð sem er vel metin af
sjúklingum og gefur þeim einnig tækifæri til að hafa áhrif á eigin líðan og bata og
stuðla að sjálfslækningu. Nudd sem þetta er hættulaust ef rétt er að farið og allir geta
lært að nota það.
Til að vekja áhuga hjúkrunarfræðinga og sjúkraliða á beitingu þessarar
meðferðar fengu allir hjúkrunarfræðingar og sjúkraliðar, er störfuðu á deildinni,
senda fræðslugrein um fótanudd ásamt skriflegum leiðbeiningum hvernig
framkvæma ætti fóta- og handanuddið. Fyrir valinu varð grein eftir Þóru Jennýju
Gunnarsdóttur hjúkrunarfræðing en greinin var valin m.t.t. að vera auðveld aflestrar
og skýr (Þóra Jenný Gunnarsdóttir, 2002). Greinin heitir Svæðanudd og m-tækni, en í
henni er lýst fótanuddi sem er mjög sambærilegt nuddinu í leiðbeiningunum sem ég
hafði unnið og birtar eru hér að framan. Í framhaldi af þessu var starfsfólkinu boðið
að mæta á tveggja klukkustunda námskeið þar sem aðferðin var kennd. Deildarstjóri
veitti framtakinu dyggan stuðning og hvatti starfsfólk eindregið til að sækja kennslu.
16 starfsmenn sóttu kennsluna á fjórum námskeiðum. Á námskeiðunum var frætt
um gagnsemi nuddsins og að nudd væri árangursrík meðferð, meðal annars við
verkjum, kvíða og svefnleysi. Þeir sem sóttu kennsluna voru áhugasamir og ánægðir
með fengna kennslu. Starfsfólk var látið vita að það gæti alltaf leitað til undirritaðrar í
framtíðinni með spurningar eða aðstoð við nuddið. Til gamans má geta að 6
hjúkrunarfræðingar á deildinni voru nýbúnir að læra fóta- og handanudd í
diplómanámi og voru þegar farnir að nota það. Ég tel að það hafi hvatt starfsfólkið
til að byrja að beita meðferðinni.
Segja má að jarðvegurinn fyrir þessa innleiðingu hafi verið vel undirbúinn ólíkt
mörgum öðrum nýjungum á deildum. Flestir þekkja nudd af einhverju tagi og hafa
jafnvel prufað að beita því sjálfir. Nudd er meðferð sem allir kunna að meta og því
111
110