Aðgerðasjúklingar liggja ekki aðgerðalausir II - Hirsla - Landspítali

72
Þrýstingssár
og þau eru jafnvel enn tíðari hjá hjartaskurðsjúklingum (Papantonio o.fl., 1994; Stordeur
o.fl., 1998). Þessar niðurstöður koma heim og saman við þá fimm hjartaskurðsjúklinga
sem hér voru skoðaðir en tveir af þeim voru með þrýstingssár. Hjá sjúklingunum fimm
fengu flokkarnir virkni, hreyfigeta og neysla sjaldnast fullt hús stiga samkvæmt Bradenkvarðanum.
Sjúklingur fjögur var ekki í áhættuhóp en reyndist vera með sár. Það styður
mikilvægi þess að treysta ekki eingöngu á Bradenkvarðann heldur skoða einnig ástand
húðar og aðra áhættuþætti sem geta gert sjúkling viðkvæmari fyrir myndun þrýstingssára.
Ég tel að meðferð ofangreindra sjúklinga hafi borið árangur. Þrýstingssárunum
fjölgaði ekki og þau tvö sem voru til staðar voru gróandi. Einnig var fjöldi stiga á
Bradenkvarða sá sami eða hærri við endurmat eftir meðferð hjá öllum fimm
sjúklingunum.
Almennt er vel staðið að meðferð á hjarta- og lungnaskurðdeild. Stuðst er við
klínískar leiðbeiningar við fyrirbyggjandi aðgerðir gegn myndun þrýstingssára og er fleiri
en ein aðferð notuð í einu eins og er talið æskilegt (Gunningberg, 2006). Síðastliðin ár
hafa veikari og eldri sjúklingar gengist undir hjartaskurðaðgerð og því fjölgar
áhættuþáttum þrýstingssára. Þetta sést á því að allir sjúklingarnir nema einn voru með
fleiri en einn áhættuþátt út af sáramyndun. Blóðvökvaalbúmín var innan eðlilegra marka
hjá öllum sjúklingunum fyrir aðgerð. Ekki lágu fyrir upplýsingar um albúmíngildi í
blóðvökva eftir aðgerð nema hjá tveimur sjúklingum og þá hafði það minnkað þrátt
fyrir viðeigandi næringarmeðferð. Blóðvökvaalbúmín gefur til kynna almennt næringarástand
sjúklings um alllangan tíma en heppilegra er talið að mæla blóðvökvaprealbúmín
því það gefur betri sýn á daglegt næringarástand sjúklinga (Langemo o.fl., 2006; Padula
o.fl., 2008). Því tel ég að gera mætti slíka mælingu oftar eftir hjartaskurðaðgerð, sérstaklega
ef sjúkrahúslegan lengist. Að auki ætti að gefa öllum lystarlausum sjúklingum næringardrykki
eða vítamín.
ÁLYKTANIR
Fyrsta skrefið í fyrirbyggjandi hjúkrunarmeðferð þrýstingssára er að opna augu sín fyrir
vandamálinu og geta greint sjúklinga í áhættuhóp. Notkun Braden-kvarðans og
EPUAP-flokkunarkerfisins auðveldar greiningu sjúklinga í áhættuhóp og greiningu á
stigun sára. Ég tel að ekki taki langan tíma að nota Bradenkvarðann, hann er einfaldur í
notkun og krefst ekki sérstakrar þjálfunar hjúkrunarfræðinga. Hann ætti því að nota við
innlögn hjá öllum eldri og veikari sjúklingum sem gangast undir hjartaskurðaðgerð.
Áhættuna ætti einnig að endurmeta hjá öllum hjartaskurðsjúklingum fyrstu dagana eftir
aðgerð þar sem ástand þeirra getur verið breytilegt. Ef sjúklingur er í áhættuhóp ætti að
hefja fyrirbyggjandi meðferð samkvæmt klínískum leiðbeiningum Landspítalans.
Klínískar leiðbeiningar stuðla að samfellu og samræmi í meðferð og að auki geta þær
bætt skráningu hjúkrunar. Þetta er sjúklingi til hagsbóta, mögulega styttist sjúkrahús-
74
73